Жүйелі дамудың мызғымас қағидаттары

Жалпы, Ассамблея консультативтік құрылымнан конституциялық мәртебесі бар негізгі қоғамдық-саяси институттар­дың біріне дейінгі жолдан өтіп, өзінің өміршең­дігін дәлелдеді. Қазіргі таңда Мемлекет басшысы Сенаттың бес депутатын ҚХА Кеңесінің ұсынысымен тағайындайды. Парламентте «Бір ел – бір мүдде» атты палатааралық депутаттар тобы құрылғанын да атап өткен жөн. Одан бөлек, Ассамблеяның 12 мүшесі Ұлттық құрылтай құрамында нәтижелі жұмыс істеп келеді. Мұның бәрі ҚХА-ның жоғары институционалдық мәртебесін айшықтай түседі және институттың қоғамдық келісім бағытындағы мемлекеттік саясатқа қосқан үлесін айқын көрсетеді.

Сессия барысында Мемлекет басшысы Ассамблея мүшелері атқарып келе жатқан күнделікті жұмыс қажырлы әрі жауапты еңбек болса да көбіне назардан тыс қалатынын, алайда оның стратегиялық маңызы зор екенін айтты. Өткен жылдың өзінде Ассамблея еліміздің барлық өңірінде миллионға жуық адам қатысқан 15 мыңнан аса іс-шара ұйымдастырды.

Сондай-ақ Президент ҚХА-ның кәсібилік және еңбекқорлық құндылықтарын дәріптеу бағытындағы миссиясына ерекше тоқталды. Сенат пен Мәслихат депутаттарының жұмысшы мамандық өкілдеріне құрмет көрсету аясындағы белсенді рөліне де баса мән берілді. Бұл бастама қоғамда үлкен қолдауға ие болғаны белгілі. Мемлекет басшысы айтқандай, осы игі істі алдағы уақытта жасампаз жұмыс пен еңбек адамдарына деген құрметтің жаңа дәстүріне айналдыруға мол мүмкіндік бар.

Президент Ассамблея жай қоғамдық құрылым емес, мемлекеттіліктің маңызды тіректерінің бірі екенін баса айтты. Осыған байланысты ҚХА-ның 2030 жылға дейінгі даму тұжырымдамасын әзірлеу міндеті жүктелді. Жаңа құжатта қоғамды ортақ мұратқа жұмылдыруға, барлық этностық топтың үйлесімді дамуын қамтамасыз етуге, олардың құқықтары мен мүдделерін қорғауға, сондай-ақ этносаралық салада мемлекет пен азаматтық сектордың өзара іс-қимылының тиімді жүйесін құруға арналған қағидаттар көрсетілуге тиіс. Сонымен қатар Мемлекет басшысы этносаралық саясатта қолданыстағы ұлттық және өңірлік бағдарламаларды кешенді талдау, өңірлерде ҚХА-ның рөлін күшейту және толеранттылық пен диалог мәдениетін қалыптастыруға арналған «Елдесу және татуласу» жобасының ауқымын кеңейту қажет екенін атап өтті. Қазақстан халқы Ассамблеясы этносаралық саясат стратегиясын қалыптастыратын және осы аса маңызды саладағы барлық мемлекеттік және қоғамдық қызметке мазмұнды бағыт-бағдар әзірлейтін зияткерлік әрі ұйым­дас­тырушылық штабқа айналуы керек.

Сессия кезінде теңдік пен әділеттің негіз­гі қағидаттарына да ерекше назар аударыл­ды. Мемлекет басшысы атап өткендей, Қазақ­станда адамды ұлтына, тіліне, дініне қарай кемсіту ешқашан болған емес, болмай­ды да. Барша азаматтың құқық­тары мен мүмкіндіктері тең. Бұл Әділетті Қазақстан тұжырымдамасының іс жүзіндегі жарқын көрінісі екені анық. Президент популистік асығыс шешімдерден бойымызды аулақ ұстау, әрдайым байыпты және жан-жақты зерделенген қадамдарды басшылыққа алып, нақты жағдайға назар аудару керек екенін айтты.

Мемлекет басшысы Қазақстанның мәде­ниет­тер мен діндердің жаһандық диалогін ілгерілетудегі рөліне тоқталды. Қазіргі шиеленіскен халықаралық қайшы­лықтар, өзара сенімнің азаюы және экст­ремистік пиғылдың артуы әлемнің да­муына кері әсерін тигізіп отыр. Осын­дай жағдайда халықтар арасындағы түсіністікті нығайтуды көздейтін жасампаз бастамалардың маңызы арта түседі. Осы орайда Президент Қазақстан 20 жылдан аса уақыттан бері түрлі діндер өкілдерінің ашық диалог алаңы ретінде жа­һан жұртына озық үлгі көрсетіп келе жатқа­нын айтты. Биыл күзде Астанада Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының VIII съезі өтетіні белгілі. Бұл – дінаралық және мәдениетаралық диалог пен келісімді халықаралық деңгейде ілгерілетуге ықпал ететін аса маңызды халықаралық оқиға. Мем­лекет басшысы рухани дипломатияны дамыту мәселесі де айрықша маңызға ие екенін айтты. Мұндай қадам халықаралық қаты­настарда сенімсіздікті еңсеруге және адам­гершілік идеяларды ілгерілетуге жол ашады. Сондай-ақ адамзаттың игілігін көздейтін маңызды әрі дұрыс шешімдер қабыл­дауға ықпал етеді. Бұл ретте тікелей қа­рым-қатынас пен өзара іс-қимылға негіз­делген халықтық дипломатияның әлеуетін де белсенді пайдаланудың берері мол.

Сөзінің соңында Мемлекет басшысы этностық әралуандылық біздің ортақ игі­лігіміз және стратегиялық артықшы­лы­ғымыз екеніне тағы да баса мән берді. Бірлік, сенім, құрмет және жауапкершілік – ішкі тұрақтылық пен келісімді нығайтатын, сондай-ақ Қазақстанды жүйелі дамытуға арналған саясат қалыптастыратын мызғы­мас қағидаттар. Осы басымдықтарды қоғамда берік орнықтыру жолында бәріміз жұдырықтай жұмылуымыз қажет.

Президент отыз жылдық белеспен құт­тықтай отырып, бірлік пен ынтымақ қана біздің сенімді түрде ілгері жылжуымызға, елдік мүддені қорғауға және қуатты мемлекет құруға жол ашатынын айтты.

Сондықтан Парламент Сенаты Мемлекет басшысы жүктеген міндеттерді іске асыруға белсенді қатысады. Сондай-ақ сенаторлар елдегі қоғамдық келісімді нығайтуға, азамат­тардың құқықтарын қорғауға және Әділетті әрі дамыған Қазақстан құруға қажетті заңнамалық база қалыптастыру жолындағы кешенді жұмысты жалғастыра береді.

Мәулен ӘШІМБАЕВ,

Сенат төрағасы