Депозит • 27 Қазан, 2023
Салымшы болудың тәуекелі немесе депозитті дұрыс таңдау дилеммасы
Адамдар ақшасын көбейткенді жақсы көреді және сол жолда түрлі қаржылық қадамға барып жатады. Қаражатты еселеудің тиімді тәсілдерінің бірі – банк депозитінде ұстау және инвестициялау. Дегенмен салымшы болудың да өзіндік тәуекелдері бар, соны әр кез қаперден шығармау маңызды.
Экономика • 25 Қазан, 2023
8 миллиардтан 85 миллиардқа дейін
Кеңес одағының шаңырағы гүрс етіп қақ ортаға түскен бетте-ақ күллі экономикамыздың жон арқасынан басып қалды. Дербес экономика құру, валюта шығару, өнім өндіру, тауар сатып алу, тауар сату, әлеуметтік ахуалды түзеу дейтін түйткілдер тізбектеліп, бірінің артынан бірі шыға берді. Қаптаған шаруаның қайсысынан бастарыңды білмей, қарадай шаршайтын кез. Осы құрылымда экспорттың орны ерек еді. Ел болған соң өз қазаныңда қайнай бермей, сыртқа өнім саудалап, табыс тапқаның жөн. Тәуелсіздіктің алғашқы жылы деуге болатын (өйткені егемендікті 1991 жылдың соңында жарияладық емес пе) 1992 жылы небәрі 1,4 млрд доллардың тауарын экспорттадық. Арада он жыл өткенде – 2001 жылы бұл көрсеткіш 8,6 млрд доллар болды.
Сараптама • 24 Қазан, 2023
Жаһан экономикасының тұрақсыздығына не себеп?
Дүниежүзілік банктің жақында жариялаған баяндамасына қарасақ, 2023 жылы әлемдік экономика өсімі (2022 жылғы 3,1 пайыздан) 2,1 пайызға баяулайды. Банк сарапшыларының болжамынша дамушы елдердегі пайыздық мөлшерлеменің көтерілуі экономикалық өсімнің баяулауына себеп болмақ.
Салық • 20 Қазан, 2023
Қосымша құн салығын көтеру кәсіпорындар үшін тиімсіз
«Ақ жол» партиясы қосымша құн салығы (ҚҚС) мөлшерлемесінің көтерілуіне байланысты дөңгелек үстел ұйымдастырып, күн тәртібіндегі күйіп тұрған мәселені тараптар талқысына салды. Жоба бастамашысы Ұлттық экономика министрлігі ҚҚС мөлшерлемесі қазіргі 12 пайыздан 16 пайызға көтерілуі керек деп есептейді. Олардың айтуынша, бұл өзгеріс бюджетке қосымша 2 трлн теңгеден артық түсім алып келеді.
Салық • 18 Қазан, 2023
Көлік төлемінен кімдер босатылады?
Елімізде көлік салығының алынып тасталуы жайлы жиі айтыла бастады. Қазір бұл тақырып жаңа Салық кодексі аясында да талқыланып жатыр. Ұлттық экономика вице-министрі Азамат Әміриннің айтуынша, транспортқа салынатын салықты бензин құнына қосып жіберу де қарастырылуы мүмкін.
Экономика • 18 Қазан, 2023
Елімізде 4,4 млн жеңіл автомобиль бар болса, соның 4,7 мыңы – электр энергиясын тұтынатын көліктер. Қазір электромобильдер отандық автопарктің 0,11 пайызын құрап отыр. Әрине, электрмобиль тізгіндеу ел тұрғындары үшін біршама қымбатқа түседі. Әрі оны қуаттайтын бекеттер де тапшы. Дегенмен халық арасында көліктің бұл түріне қызығушылық бар. Ал әлемде электрмобиль өндірісі алапат қарқынмен артып келеді.
Шаруашылық • 16 Қазан, 2023
Мамандардың айтуынша, жыл санап жер құнары төмендеп, қой саны азайып, көптеген тұқымның генокоды жойылып барады. Соған қарамастан еліміздің жері қой бағуға қолайлы және технологиямен құнарын арттырса, әлі-ақ кем-кетіктің орнын толтыруға мүмкіндік бар. Әдетте әлем бойынша қой еті, қой экспорты тұрғысынан Аустралия, Жаңа Зеландия секілді елдердің аты жиі аталғанымен, қазақ қойына деген сұраныс та төмендеген емес.
Теңге • 12 Қазан, 2023
Цифрлық теңге SWIFT жүйесімен интеграцияланады
Таяуда SWIFT (ақпаратты берудің және төлемдер жасаудың халықаралық банкаралық жүйесі) өз экожүйесі арқылы орталық банктердің цифрлық валюталарын интеграциялау бойынша қанатқақты жобаны іске қосты. Жобаға Қазақстаннан Ұлттық банк те қатысады. Сарапшылардың айтуынша, жоба сәтімен жүзеге асқан жағдайда цифрлы теңге үшін де, Қазақстанның төлем жүйесі үшін де жаңа мүмкіндіктер ашылады.
Қаржы • 12 Қазан, 2023
Ұлттық банктің болжамды саясаты
Ұлттық банк базалық пайыздық мөлшерлемені жылдық 16%-ға дейін төмендету туралы шешім қабылдады. Ақша-несие саясаты комитетінің хабарлауынша, бұған ең бірінші кезекте орталық банктердің тежеу саясаты мен азық-түліктің әлемдік бағасының арзандауы аясында біртіндеп төмендеп келе жатқан сыртқы инфляциялық қысымның бәсеңдеуі себеп болған. Жыл соңына дейін жылдық инфляция бір мәнді деңгейге дейін баяулаған жағдайда ғана ақша-кредит саясатын жеңілдету шаралары қаралады деп түсіндіреді.
Экономика • 05 Қазан, 2023
Осы жылдың көктемінде әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының (ӘМАТ) тізіміндегі бірқатар өнімдердің бағасы төмендей бастады: қарақұмық жармасы, картоп, сәбіз, пияз, қант және тауық еті арзандады. Бұл үрдіс жалғасын тауып, маусымның соңында 1,5 жылда алғаш рет әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасы апталық мәнде төмендеді. 2023 жылдың бірінші жартыжылдығында ӘМАТ бағасының индексі 4,2%-ды құрады және бұл 2022 жылдың ұқсас кезеңінен 4 есе төмен болды (17,2%).
