ЕЭО-ның Кеден кодексіне түзету енгізілді

Сондай-ақ жалпы отырыс­та «2017 жылғы 11 сәуірдегі Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексі туралы шартқа өзгерістер енгізу туралы хаттаманы ратификациялау туралы» заң жобасы да қаралды. Толықтырулар мен өзгерістер жобасын Премьер-министрдің орынбасары – Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин таныстырды.

2023 жылдың 25 желтоқ­санында Ресейдің Санкт-Петербург қаласында өткен Жоғары Еуразиялық эконо­микалық кеңес отырысында мемлекеттер басшылары Еура­зиялық экономикалық одақ­тың Кеден кодексі туралы шартқа электронды сауда бо­йын­ша өзгерістер енгізу туралы хаттаманы бекіткен. Жалпы отырыс­та Мәжіліс осы хаттаманы ратификациялау туралы шешім қабылдап, Сенатқа жолдады.

Бұл құжат арқылы халық­аралық пошта арқылы үшінші елдердің интернет-платформаларынан жеке тұлғалардың атына жіберілетін тауарларды «электрондық сауда тауарлары» ретінде бөлек санатқа бөлу – электрондық сауда тауарларына бөлу қарастырылған.

– Сондай-ақ хаттамада «элек­трондық сауда операторы» ұғымын, электрондық сау­да декларациясы деген жаңа түрдегі кеден декларациясын енгізу ұсынылып отыр. Қазіргі таңда шетелдік интернет-платформалардан сатып алынатын тауарлардың құны 200 еуродан, салмағы 31 килограмнан аспаса, жеке пайдалануға арналған та­уарлар санатына жатады. Осыған байланысты аталған тауарлар ресми статистикаға енгізілмейді. Себебі сауда айналымына жатпайды. Электрондық сауда тауарларының барлық көле­мін декларациялау шетелдік интернет-платформалардан сатып алынатын тауарлар туралы толық статистиканы құру­ға мүмкіндік береді, – деді С.Жұманғарин.

Сондай-ақ ол бұл құжат шетелдік интернет сауда платформаларына ғана міндеттеме жүктейтінін, ал еліміздің қара­пайым тұтынушылары шекарадан бұрынғыдай тәртіппен кіріп-шығатынын айтты.

Сонымен қатар осы отырыста Парламент жаңа Салық кодексін бекітті. Яғни Мәжіліс жаңа Салық кодексі мен ілеспе құжатқа Сенаттың жаңа редакцияда ұсынған жекелеген баптарымен келісті.

Кодекстің басты мақсаты – экономиканың әртүрлі сектор­ларындағы сараланған салық мөлшерлемелеріне көшу, арнау­лы салық режімдерін реформалау, мемлекеттік кірістер органдары мен салық төлеушілер арасындағы өзара іс-қимылдың сервистік моделіне көшуді қамтамасыз ету.

– Қаралып отырған заң жобаларын Үкімет Мәжіліске былтырғы 28 тамызда енгізген. Биылғы 30 сәуірде Мәжіліс Салық кодексін және оған ілеспе заңды қабылдап, Сенаттың қарауына жіберді. Осы жылы 23 маусымда олар Мәжіліске қайтарылды. Сенат Салық кодексіне 131 түзету енгізді. Оның ішінде 41 позиция бойынша Кодекстің тұжырымдамалық тұстарын өзгертпейтін жаңа нормалар ұсынылды. 70 позиция бойынша мәтін, сондай-ақ өтпелі ережелер мен жекелеген нормативтік құқықтық актілерді енгізу мерзімдері нақтыланған және жетілдірілген. Ал 20 позицияда салық саласында әкімшілендіру бойынша нормалар нақтыланады, – деді заң жобасы туралы баяндама жасаған Мәжіліс депутаты Берік Бейсенғалиев.

Ілеспе заң бойынша Сенат 35 позиция енгізген. Олар редакциялық және нақтылау сипатына ие, сондай-ақ жекелеген заңнамалық актілерге, оның ішінде Сенат енгізген түзетулерге сәйкес келтіруді көздейді.

– Жалпы, Сенат енгізген түзе­тулер заңдардың тұжы­рым­­дамалық нормаларын өзгертпейді. Жоғарыда айтыл­ғандарды ескере отырып, Мәжі­лістің Қаржы және бюджет комитеті Сенаттың Салық кодексіне және «Қазақстан Рес­пуб­ликасының кейбір заңна­ма­лық актілеріне салық салу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңына енгізетін өзгерістермен және толықтырулармен келісуді ұсынады, – деді Б.Бейсенғалиев.

Жалпы, Мәжіліс Салық кодексінен басқа, Сенаттың кей­бір заңнамалық актілерге құқық қорғау саласына қатысты енгізген түзетулерімен, Салық кодексін қолданысқа енгізу мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының заңдарына енгізген өзгерістермен және толық­тырулармен келісті.

Жалпы отырыс соңында депутаттар қоғамдық әрі мемле­кеттік маңызды мәселелер қаузалған сауалдарын жолдады. Таңсәуле Серіков Премьер-министрдің орынбасары Ермек Көшербаевтың назарына қарапайым еңбек адамдарының мәселесін жеткізді.

– Біз қызметкердің мәртебе­сін көтеру керек дегенде нені айтамыз? Осы орайда мекеменің емес, сол мекемеде еңбек ететін қызметкердің мәртебесін көтеру керек екенін айтқым келеді. Қоғамның тыныс-тіршілігін қам­тамасыз етіп отырған, елеу­сіз көрінгенімен, аса маңыз­ды қызмет атқаратын маман иелерінің, яғни кез келген мекемедегі еден жуушы, техни­калық қызметкер, гардеробшы, қарауыл, вахтер, аула сыпырушы сынды жұмысшылардың мәртебесі мен жағдайы қазіргі таңда өзекті, – деді депутат Т.Серіков.

Қысқасы, «Ауыл» партиясы фракциясының мүшесі Т.Серіков Жұмысшы мамандықтары жылы – бос ұранға айналмай, нақты істермен көрініс табуға тиіс екенін атап өтті. Ал бұл бағыттағы алғашқы қадам – ең төменгі буында еңбек етіп жүрген жұмысшы мамандарға деген қамқорлықтан басталуы қажеттігін алға тартты.

Жалпыұлттық социал-демо­кратиялық партиясы фрак­циясының депутаты Нұрлан Әуесбаев әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерінің импортын алмастыру тақырыбындағы депутаттық сауалын Премьер-министр Олжас Бектеновке жолдады. Оның айтуынша, бүгінде еліміз – азық-түлік тауарлары бойынша бірнеше негізгі бағыт­та импортқа тәуелді елдердің қатарында. Ал бұл бағыттардағы өндірісті дамыту үшін қазынадан миллиардтаған қаржы бөлініп отырғанына қарамастан, кейінгі жылдары кейбір өнімдер бойынша еліміздің баға көрсеткіштері айтар­лықтай жағдайда төмен­дегені байқалады.

– Мысалы, отандық қант өндірісінің ішкі нарықтағы үлесі біршама төмендеп кеткен. Бір сөзбен айтқанда, бүгінде халық тұтынып отырған қанттың тең жарымынан астамы шетелден импортталып отыр екен. Материалдық-техникалық ресурстарды субсидиялауға 168 млрд теңге қарастырылды, оның ішінде қант зауыттарының негізгі және айналым қаражаттарын толықтыруға 39,3 млрд теңге бөлінген. Бірақ осыншама мол қаржының қаншалықты тиімді жағдайда жұмыс істегені беймәлім, – деді Н.Әуесбаев.

Депутат Үкімет басшысына жағдайды реттеу үшін ЖСДП фракциясы атынан бірқатар ұсыныс жолдады. Оның негізгісі субсидиялар мен мемлекеттік қолдау тетіктерін толық цифр­ландыру қажет.

«Ауыл» партиясы фрак­ция­сының депутаты Ерболат Саурықов Үкімет басшысы Олжас Бектеновке кәмелетке тол­мағандардың құқық бұзу­шылық жасағаны үшін жауап­кершілікке тарту мәселе­лері тақырыбында сауал жолда­ды. Ерболат Байұзақұлы мектеп оқушыларының мектеп аума­ғынан өзге жерлерде, сабақ­тан тыс уақытта, демалыс, каникул кезінде жасаған құқық­бұзушылықтары үшін мектеп директорлары мен оқу бөлімінің меңгерушілерін тәртіптік жазаға тарту немесе жұмыстан шы­ғару жағдайлары көбейіп бара жатқанын жеткізді. Оның айтуынша, мұндай жағдай көбіне ауылдық жерлерде ушығып тұр екен. Соның салдарынан ауыл мектептерінде директор және оқу бөлімінің меңгерушісі лауазымдарына үміткерлер табу қиындап барады.

Жалпы отырыста палата спикері Ерлан Қошанов VIII сайланған Парламенттің үшінші сессиясындағы Мәжіліс қызметін қорытындылады.

Осы уақыт ішінде төменгі палатада 39 жалпы отырыс өтіп, онда 248 мәселе қаралған, 90 заң қабылданып, 39 халықаралық шарт пен келісім ратификацияланды. Мәжіліс депутаттары заң шығару қызметі аясында жаңа Салық кодексі бойынша ауқымды жұмыс атқарған. Бұл заң осы сессияда ең көп талқыланған құжат болды. Мемлекет басшысы­ның бастамасымен әзірленіп, қабылданған Су кодексінде су ресурстарын сақтау мен дамытуға басымдық берілген.

Сондай-ақ депутаттар мемле­кеттік органдарға 461 депутат­тық сауал жолдап, азаматтарды толғандырып жүрген ең өзекті мәселелерді қамтыды.

– Келесі сессияда да біздің алдымызда бірқатар маңызды заң қабылдау міндеті тұр. Атап айтқанда, Құрылыс кодексі, сондай-ақ құқық бұзудың алдын алу, тұтынушылардың құқықтарын қорғау, банктер және банк қызметі туралы, басқа да көптеген маңызды заңдар бар, – деді Е.Қошанов.

Сондай-ақ депутаттар Мәжі­ліс жанындағы Қоғамдық пала­­та аясында азаматтық қоғам­мен және сарапшы қоғамдастық өкіл­­дерімен тығыз жұмысты жалғас­­­­тыра береді. Қоғамдық қабыл­дау жұртшылықпен байланыс жасаудың тиімді арналарының біріне айналған. Осы сессия барысында депутаттар 2 мыңнан аса азаматты қабылдапты.