Еңбекпен есейген ер

Кейде бір адамның тағдырына қарап, сол дәуірдің кескін-келбе­тін суреттеуге болады. Содан да болар ат жалын тартып мінгеннен бастап, еңбекке ерте араласқан азаматтың жүріп өткен жолы бір дәуірдің голограммасы секілді. Бұл ретте Мем­лекет басшысының «Нағыз еңбек адамы бұл – істің адамы, яғни әр ісі­не, әр қадамына жауапкершілік­пен қарайтын адал азамат» деген сөзі ойға оралады. Жарты ғасыр ғұмырын қаржы саласына арнаған Әбіл­сейіт Жағыпарұлы жасынан есепке жүйрік болды. Байырғы Бөрілітөбе ауданында дүниеге келіп, сол өңірдің абыройын көтеруге күш салды. Әкесі Жа­ғыпар мен анасы Бағила тұңғы­шына «адамның болашағы мен бақыты – білімде» екенін үнемі айтып отыратын. Осы­ны жадына мықтап бекіткен ол жасынан оқуға құштарлық танытты.

Жағыпар ақсақал қан майданнан жарақатпен оралып, көп ұзамай көз жұмады. Бар ауыртпалық анасының мойнына түсті. Бұл оқиға Әбілсейіттің ерте есеюіне, бұғанасы қатпай жатып-ақ еңбекке араласуына себеп болады. Үйдің үлкені болған соң ізінен ерген бауырлары Қамет, Күлғайша, Макетке қамқорлық таныта білді. Әке орнына әке болды. Анасы бірде ауылға тері жинауға келген қызметкерлерді көріп, «менің де балам салық жинаушы болады» деп мақсат қояды. Шеше сөзін өмірлік мұратына айналдырған Әбілсейіт сегізінші сыныпты аяқтап, Алматыдағы есептік-несие техникумына оқуға түседі. Алып қалада нағашы ағасы Бекен Жылысбаев­тың үйіне тоқтады. Елден келген ұлды құшақ жайып қарсы алған туысы өнерін сынамақ болып, ән салдырады. Қазақы аспаптарды еркін мең­­гер­ген талантты баланың тала­бына қызыққан нағашысы оны кон­сер­ваторияға апарады. Ауылдан арман қуып келген жас талапты өнер­ге баулымақ қой сондағы ойы. Әйт­се де, Әбекең ана тілегін жерге қал­дыр­ғысы келмей, есепші боламын деген адал ойынан айнымайды. Сөй­тіп, жас талаптың қаржы саласын­дағы алғашқы қадамы басталады.

Оқуды үздік бітіріп, туған жері Лепсі стансасына келеді. Жа­лын­даған жас маман бірден аудан­дық қаржы бөліміне жұ­мысқа орналасады. Жалынды жас тапсырылған міндетті қалт­қысыз орындап, білікті қабіле­тімен, білім-парасатымен көзге түседі. Үй жұмысына анасы­ның үлгермей жатқанын көріп, отау құруды да ойдан шығармайды. Сөйтіп жүріп 1957 жылы Жә­миға Ма­нақбайқызымен отау құ­рады. Жә­миға жергілік­ті шеге шы­ғаратын зауытта қара­пайым жұмысшы болып іс­тейтін. Ең­бекқор екі жас бір­ле­сіп отбасының да, сыртта­ғы ша­руа­­ның да түтінін түзу ұшы­рады. Тек­­ті жерден шық­қан Жәмиға апамыз да өз жұртын­да құтты келін бо­ла білді. Қайында­рына жеңге емес, анасындай қарап, олардың аза­мат болуына ерімен бірдей еңбек сіңірді.

Бір жылдан кейін көпшіліктің назарына іліккен Әбілсейіт Жағы­пар­ұлы Алакөл аудандық қаржы бөліміне аға инспектор болып тағай­ындалады. Аз да болса қаржы сала­сында жұмыс істеп, ысылып қалған білікті маман барған же­рін­де де қызметке белсене кіріседі. Көп­тен бері тұралаған бірқатар қар­жы­лық мәселелерді ретке келті­ріп, жұмыстың кедергісіз жү­руі­не мүм­кіндік туғызады. Осын­­дай іскерлігін көрген аудан бас­шылары жас маманды сатылап өсіруге жағдай жасайды. Ол үшін әуелі жоғары оқу орнын бітір­ді деген дипломның керек екені анық. Сол мақсатта Алматы қаласындағы ҚазМУ-дың экономика факультетіне оқуға түсіп, жоғары бі­лімді маман болып шығады. 1963 жылы Ақсу аудандық қаржы бөлі­мінің меңгерушілігіне ауысады. Үлкен мектептен өткен білікті маман ағынды Ақсу топырағында да кә­сіби біліктілігін көрсетіп, жұмы­сын одан әрі ширата түседі. Ел, аудан, облыс экономикасының қоз­ғау­шы күші іспетті есеп-қисап сала­сы­ның жұмысын жетіл­діруге бар күш-жігерін сала­ды. Тыңға сал­ған соқаның жүзін­дей қайрал­ған ма­манға деген сұраныс артпаса кемі­мейді. Осылайша, облыс басшы­лығы жас маманды Андреев ауда­ны­на қаржы бөлімінің меңгерушісі етіп жібереді. Бұл жерде де әріп­тес­­тері­мен тізе қосып жұмыс істеп, ұжым арасында үлкен беделге ие болады.

Жұмысы шатқаяқтап тұрған аудан­дық қаржы бөлімін қайта аяқтан тұрғызады. Мұны ескерген облыс әкімдігі енді оған Алакөл ауданы­ның қаржы бөлімін сеніп тапсырады. Алакөл ауданы өзге өңір­лермен салыстырғанда ауқы­мы тұр­ғысынан да, қаржылық айна­лымы жөнінен де алда тұрған аймақ. Әбден ысылған тәжірибелі маман келген күннен бастап байыр­ғы ұжымдастарымен бірге аталған са­ла­ны дөңгелетіп әкетеді. Осы жер­де ұзақ уақыт тұ­рақ­тап, қызмет атқа­ра­ды. Ісіне адалдығының нәтижесінде жоғары марапаттарды да еншілейді.

Бірде Әбілсейіт Жағыпар­ұлына аудандық атқару коми­те­тінің орынбасары қызме­ті­не ұсыныс түсе­ді. Сол кездегі Талдықорған облысы қаржы бөлі­мінің меңгерушісі Алексей Цхай жақсы басшы­дан айырылғысы келмей, облыста қыз­мет атқару­ды ұсынады. Әйтсе де, ол екі жер­­ден түскен ұсынысты да қабыл алмай, оның үстіне бұ­рын­нан сыйлас басшылар арасына сызат түспесін деген ниетпен өзінің аудандық қаржы бөлімінде қалуды жөн көреді. Кейін аудандық қаржы бөлімінен ауысып, май зауыты­ның директоры қызметіне бара­ды. Үлкен кәсіпорынның жұмысы да Әбілсейітті жатсынбады. Жос­парды артығымен орындап, кәсіп­орын­­ның жұмысын жандандырды. Осы ­жерден зейнетке шы­ғуды ойлағанымен, көп ұзамай білік­ті маман аудандық жылжымалы меха­никаландырылған колоннаға қыз­метке ауысады. Бұл бағытта да өз қолтаңбасын қал­ды­рып, құрметті еңбек демалысына шығады.

Кейіпкеріміз одан кейінгі ғұ­мы­рын ұрпақ тәрбиесіне арнады. Зайыбы Жәмиға екеуі Клара, Рахат, Жайсаң, Өмірзақ есімді ұл-қыздарын тәрбиелеп, олар­дың өмір­ден өз еншісін алуына септес­ті. Бүгінде балаларының бәрі елге сыйлы азаматтар. Бірі – медицина са­ласына ден қойса, бірі әкесіне ұқсап математика­ға қызығады. Тіпті ұрпақтары энер­гетика саласында да есімін қалдырып үлгерді. Неме­ре­лері ғылымға бет бұрған. Америка, Англия, Аустралия, Канада сынды алып мемлекеттерде білімін шың­дап, тәжірибе жинап жатыр. Атаның өнегелі өмірінен сабақ ал­ған ұрпағы да елге адал қызмет етуді ойлайды.

Міне, бар ғұмырын қаржы са­ла­сына арнаған Әбілсейіт Жа­ғы­­­п­ар­ұлының жүріп өткен ғұмыр жолы осындай. Сырт­тай қарағанда жай ғана қызмет­тік сатымен өрлеген маман секілді көрінер, ал шын мә­нін­де өз жұмысына деген алғау­сыз ықылас, адал көңіл аңғары­ла­ды. Осы қасиеттері оның шы­найы кәсіби маман атанып қана қоймай, өз саласында қайрат­керлік деңгейге көтерілуіне ық­пал етті. Көпшілікке өзі туған өңірден ұзамай-ақ өнегелі ғұмыр қалыптастыруға болатынын көрсетті. Өзі қызмет еткен өңірлердің қай-қайсысы да қазір Әбілсейіт Жағыпарұлының өнімді еңбегін жыр ғып айтады. Халқына сыйлы, ортасында абыройлы болған ағамыздың мағыналы өмір жолы кейінгі жастарға үлгі.

Жетісу облысы