
Министр музейлерді тек көрме орны ретінде емес, тарихи жады мен мәдениеттің ғылыми-зерттеу орталығы деп атап өтті. Бүгінде Қазақстанда 275 музей жұмыс істейді. 2024 жылы олардың ішінде Орталық мемлекеттік музей мен Әбілхан Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер музейіне "Ұлттық" мәртебесі берілді.
Баға жетпес жәдігерлер
Қазақстан музейлерінің қорында 4,5 миллионнан астам экспонат сақтаулы. Ең маңызды артефактар қатарында "Алтын адам", Аралтобеден табылған сармат жауынгері, Шілікті және Байгетөбе қорғандарынан шыққан "Алтын адамдар", Талды ескерткіштері бар. Сонымен қатар, "Таксай ханшайымы", "Ұржар абыз әйелі", Елеке сазы қорғанындағы алтын жауынгер әлемдік назарға іліккен.
Қастеев музейі еліміздегі жетекші көркемсурет мұражайы саналады. Ол 2025 жылы өзінің 90 жылдығын атап өтпек. Мұнда Қазақстан, Ресей, Еуропа мен Шығыстың қолданбалы және бейнелеу өнер туындылары жинақталған.
Ғылыми-зерттеу жұмыстары
Алматыдағы Орталық музей 2011-2016 жылдары Ресей музейлерінен қазақ этнографиясына қатысты жәдігерлер іздестіріп, бірнеше маңызды артефакттардың көшірмелерін алды. 2018-2024 жылдары Омбы, Астрахань, Орынбор қалаларына ұйымдастырылған экспедициялар нәтижесінде бұрын жарияланбаған фотолар мен тарихи жәдігерлердің электрондық нұсқалары алынған.
2024 жылы Францияда жүргізілген зерттеулерде Ходжа Ахмет Ясауи кесенесінен шыққан XI ғасырлық шырағдан бөлшегінің Лувр музейіндегі нұсқасы қарастырылған. Сонымен қатар, "Көшпелі әлем: дала өркениетінің мәдени коды" ғылыми жобасы аясында бірнеше бағытта жұмыстар атқарылуда.
Музей қызметкерлері Қимақ арбасының конструкциясын қалпына келтіріп, мумиялау дәстүрлерін зерттеді. Ходжа Ахмет Ясауи кесенесінің кірпіштері мен Сарайшық қаласынан табылған көне құмыра қалпына келтірілді.
Халықаралық әріптестік және көрмелер
Итальяндық мамандардың қатысуымен Қазақстанда музейлік реставрация орталығы құрылмақ. Бұл орталық қазақстандық реставраторлардың біліктілігін арттырып, заманауи әдістермен жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
2024 жылы Третьяков галереясында Қастеев музейінің қорынан ұлттық өнер туындылары көрмесі өтпек. Сонымен қатар, Қытай, Германия, Өзбекстан, Түркия, Әзербайжан музейлерімен бірлескен бірнеше халықаралық жобалар жоспарлануда. Олардың қатарында "Оғыз далалық мәдениетінің ізімен", "Қазақ Алтайының археологиялық жауһарлары", "Адамзаттың Абайы", "Хакім Абай мұрасы" көрмелері бар.
Қоғамдық қызығушылық
Музейлерге деген қызығушылық артып келеді. 2024 жылы Қазақстан музейлерін 6,6 миллион адам тамашалаған. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 409,5 мыңға көп. Әр айдың үшінші жексенбісі — "Ашық есік күні", оқушылар үшін демалыс кезінде кіру тегін. Сондай-ақ әлеуметтік осал топтарға да тегін кіру мүмкіндігі қарастырылған.
Мәдени кадрлар дайындығы
Қазіргі таңда елімізде мәдениет саласына маман дайындайтын 10 оқу орны бар. Оларда 10 мыңнан астам студент білім алуда, 4000-нан астам педагог жұмыс істейді. Музей саласында 4000-ға жуық маман еңбек етуде, олардың 54-і ғылым докторы және кандидаты, 132-сі магистр дәрежесіне ие. Соңғы үш жылда жүзден астам музей қызметкері шетелде біліктілігін арттырған.
Күләш Байсейітова атындағы Қазақ ұлттық өнер университетінің ғимараты қайта жөндеуден өткізіліп, Президентке жаңа сахналар мен технологиялар таныстырылды.
Министр музей қызметкерлерін кәсіби мерекесімен құттықтап, олардың еңбегін ерекше атап өтті: "Бұл – үлкен жүрек пен адал жан иелерінің таңдауы. Жастар үшін, келер ұрпақ үшін жасап жатқан еңбектеріңізге алғыс айтамын!"