Руханият • 20 Наурыз, 2022
Кейбір жағдайда көшпенділер танымында материалдық құндылықтарды да қазынаға телу бар. Демек қазақтың қазына туралы пәлсапалық байламы – қарапайым тілмен айтқанда, қоғамдық дамудың ұстындарына жататын материалдық һәм рухани құндылықтар. Яғни жеті қазына дәл мынау дейтіндей нақты тоқтам жоқ. Бірақ бұл ұғым халқымыздың ежелгі танымына сіңірілген – «жеті қабат көк», «жеті қабат жер», т.б. тұжырымдары негізінде «жеті» санына тұрақтап, басты құндылықтарды әртүрлі жеті жікке бөлгенінен аңғаруға болады.
Тарих • 20 Наурыз, 2022
Жаңадан ғалам қақпасын ашқан – Барыс жылы туралы ел ауызында сақталған:Жылыңыз он екіге бөлінеді,Ежелден осылайша көрінеді,Қарасаң бәрі бірдей болғанымен,Өтеуі неше саққа телінеді.Он екі жылдың үшіншісі Барыс екен,Ниеті хайуанның талыс екен.Жоқшылық, құрғақшылық пәлекеттерБұл жылдан жұттың ауылы алыс екен, – деп келетін көне шумақ бар.
Елорда • 16 Наурыз, 2022
Жақсылық жоралғысындай жобалар
Елорда төрінде Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының астаналық филиалы ұйымдастыруымен Қазақ тілі мен мәдениетінің I форумы өтті. Іс-шараға Нұр-Сұлтан қаласы әкімдігі, «Алтын қыран» компаниялар тобы, Халықаралық «Болашақ» стипендиаттар қауымдастығы қатарлы ұйымдар қолдау көрсетсе, маңызды жиынға Парламент Мәжілісінің депутаттары мен мемлекет және қоғам қайраткерлері, ғалымдар, тіл жанашырлары қатысты.
Таным • 13 Наурыз, 2022
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев екі жылдың алдында «Сындарлы қоғамдық диалог – Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі» атты Жолдауында «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасын жүзеге асыру жайлы айтып: «Азаматтардың барлық сындарлы өтініш-тілегін жедел әрі тиімді қарастыратын тұжырымдаманы іске асыру – бәрімізге ортақ міндет», деген болатын. Президентіміз жоғарыдағы мәселені жылдың басында тағы да еске салып: «Біз халық үніне құлақ асатын мемлекет құрамыз. Бұл – асыра айтқандық емес. Шын мәнінде, мемлекет өз азаматтарының пікірін мұқият тыңдауы қажет» деді.
Руханият • 10 Наурыз, 2022
Таулы Алтай Республикасына қарасты курортты аймақ Майма ауданы аумағында Манжерок атты шағын кент бар. Қалашықтың іргесі 1856 жылы қаланған дейді. Ауылды жанай тасқыны қатты Қатын өзені ағып жатыр. Өлкенің табиғаты көрген жанды тамсандырмай қоймайды. Көкпен таласқан ақ самырсын мен бал қарағайы, таудан құлап аққан мөлдір бұлақ сулары, тума табиғаттың саф ауасы... жанға шипа, дертке дауа.
Тарих • 09 Наурыз, 2022
Қазақтың батыр қызы Мәншүк Мәметова жайлы жазбаларды оқығанда
Биыл туғанына 100 жыл толған қазақтың қаһарман қызы Мәншүк Мәметова жайлы мәлімет іздеп отырып, апамызға Батыр атағы 1944 жылы 1 наурыз күні берілгенін көріп, бұл оқиға туралы баспасөз беттерінде не жазылды екен деген үмітпен ең әуелі «Социалистік Қазақстан» газетінің тігіндісін ақтардым. Үміт алдамады. Газеттің 1944 жылғы 5 наурыз күнгі санына үлкен сержант М.Ж.Мәметоваға Кеңестер Одағының Батыры атағын беру туралы КСРО Жоғары Кеңесі Президиумының Указы және батыр қыздың майдандағы фотосы қоса жарияланыпты.
Руханият • 07 Наурыз, 2022
Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында жарық көрген «Социалистік Қазақстан» газетін ақтарып отырып, атақты филолог ғалым, академик Қажым Жұмалевтің «Майдандағы қазақ қыздары» атты шағын мақаласын ұшыраттық. Онда: «Рауза Шамшатова, Әдия Молдағұлова (Әлия шығар), Ерке Оразбаева, Баян Байғожина, Балшекер Ахметова, т.б. қазақ қыздары майданда ерлік көрсетті.
Қоғам • 02 Наурыз, 2022
Атамыз қазақ «Аманат молшылық әкеледі, қиянат кедейлік әкеледі» деген. Яғни аманат бұзылған жерде қиянат қанат жаяды. Ондай ортада ынтымақтың іргесі сөгіледі, берекенің қамалы бұзылады.
Руханият • 02 Наурыз, 2022
Ата-бабаларымыз әлімсақтан ұстанып келе жатқан ислам дінінде «хуббул-уатан минәл-иман» деп айтылатын мағынасы терең риуаят, яғни өсиет бар. Бұл ұғымды қазақша тәпсірлесек, «елді, отанды, жерді сүю – иманнан» дегенді білдіреді екен. Демек пенде баласының елі мен жеріне деген сүйіспеншілігі һәм адал махаббаты жүрегіне сіңген иман қуатымен өлшенбек. Абайша айтсақ, «Мазлұмға жаның ашып, ішің күйсін, Харекет қыл, пайдасы көпке тисін, Көптің қамын әуелден тәңірі ойлаған, Мен сүйгенді сүйді деп иең сүйсін». Дана атамыздың мына сөзін тәпсірлер болсақ, иманы кәміл, ықыласы кемел адам ғана елін, жерін, Отанын сүйе алары хақ.
Тарих • 02 Наурыз, 2022
Қайысбай балуаннан қалған белгі
Қытай-Шыңжаң өңіріне атағы шыққан Қайысбай Иісұлы деген әйгілі балуан өткен. Балуанның өмір тарихын зерттеген қаламгер Баяхмет Жұмабайұлының пайымынша Қайсекең 1890 жылы Шыңжаң-Алтай аймағының Сарғусын деген жерінде дүниеге келіп, 1960 жылы желтоқсан айында Шіңгіл ауданы, Бәйшін қыстағында бақилық болған дейді.
