
Таным • 31 Қаңтар, 2022
Мына бір фотобейне әлеуметтік желілерде, сондай-ақ ХХ ғасырда қазақтан шыққан ұлттық музыка өнерінің дүлдүлі, атақты композитор Нұрғиса Тілендиевке қатысты құжаттар арасынан үнемі ұшырасып жүр. Әрі 2007 жылы мемлекеттік бағдарламамен жарық көрген «Нұрғиса Тілендиев» атты эссе кітапта да жарияланыпты. «Кейіпкері мықты шығарма осал болмайды» дегендей, мына суретте тарлан талант Нұрағамыз қолына қоскөзді дүрбіні ұстап, кең даланы қиядағы қырандай шолып отыр.
Таным • 27 Қаңтар, 2022
Қазақ руханиятында орны зор тұлға һәм ұлы Абайдың ақын шәкірттерінің бірі – Шәкәрім қажы Құдайбердіұлының ұлдары ғұлама әкесінің ізін жалғаған, өнерден үлесі бар жандар болғаны анық. Қолдағы дерекке жүгінсек, қажы Айғанша атты әйелінен Қапыр (Ғафур), Жебірәйіл, Қабыш, Ахат, Зият деген төрт ұл, Күлзия, Жәкім, Гүлләр деген үш қыз сүйеді. Жебірәйіл мен Күлзия жастай шетінеп кеткен дейді.
Тарих • 26 Қаңтар, 2022
Осы орайда айтпағымыз, қазақ халқы үшін өткен ғасыр басы аса ауыр болды. 1914 жылы 19 шілде күні (1 тамыз) басталған Бірінші дүниежүзілік соғыс салдары қазақ халқына ауыр зардабын тигізді. Алым-салық түрі көбейді. Мысалы, әскери салық ретінде әрбір отбасына ай сайын 1,84 рубль мөлшерінде қаржы төлеу міндеттелді. Бұл кедей отбасыларына ауыр соқты. Осылай қазақ қоғамы дағдарып тұрған тұста, 1916 жылы 25 шілде күні патша ІІ Николай «Империяның бұратана халықтарының ер адамдарын қимыл үстіндегі армияның қорғаныс һәм әскери құрылыстарын салуға, сонымен қатар мемлекеттік қорғаныс үшін қажет басқа да жұмыстарға тарту туралы» жарлығын шығарды. Ондағы мақсат: бұратаналарды тыл жұмысына жегу арқылы армия қатарын толықтыруға қажет орыс шаруалары мен жұмысшыларын босатып алу болатын.
Тарих • 17 Қаңтар, 2022
Өткен жылдың соңында Батыс Қазақстан облыстық Хан ордасы тарихи-мәдени, архитектуралық-этнографиялық музей-қорығы елорда төрінде «Бөкей Ордасы – ел мұрасы» атты көрме ұйымдастырды. Көрме экспозициясына музей-қорық қорында сақтаулы тұрған 17 мың экспонаттан іріктеп алынған 120 жәдігер әкелінді. Соның бірі – Жәңгір ханның үшінші әйелі Фатима ханымның алтын зерлі бал көйлегінің дәлме-дәл жаңғыртпасы.
Руханият • 12 Қаңтар, 2022
Түркістандағы «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейі соңғы жылдары «Ясауи ізімен» атты ғылыми-танымдық экспедиция ұйымдастырып, хазірет мұраларына қатысты деректер жинақтауда. Жуықта осы мақсатпен Көкшетау қаласына ат басын бұрған топ облыстық Әдебиет және өнер музейі қорында сақтаулы тұрған «Диуани хикмет» кітабының қолжазба көшірмесімен танысты.
Қазақстан • 07 Қаңтар, 2022
Ел ішінде болатын берекесіздіктен сақтану жайлы қасиетті Құран мен пайғамбарымыздың (с.ғ.с) сүннетінде нақты нұсқаулар бар. Жалпы, адам баласы барда қандай да бір толқудың болмай қалуы мүмкін емес. Оның пайда болатыны жайлы Пайғамбарымыз (с.ғ.с) хадистерінде айтып кеткен. Сондықтан да болуы мүмкін берекесіздіктен сақтану, оған əзір болу Пайғамбарымыздың (с.ғ.с) сүннетінен болып табылады. Ол үшін алдымен – білім, ақыл, хикмет (даналық), дұрыс амал, сабыр, ыждаһат керек.
Тарих • 04 Қаңтар, 2022
Өткен жылы Орал өңірі, соның ішінде тарихы терең Қаратөбеге жолымыз түсті. Бұрыннан бар әдет – табанымыз тиген жердің тарихымен танысу. Әсіресе, жергілікті өлкетану музейлеріне бас сұғу. Бұл жолы да дәстүрді бұзбадық. Аудандық музейді көктей шолып келе жатып, Екінші дүниежүзілік соғыс тарихына қатысты бөлімнің төрінде «Жуков жақсы көрген жауынгер» деп шекітіп жазған бір тілім фотоны көріп қалдық.
Тарих • 31 Желтоқсан, 2021
Аса көрнекті ағартушы, жаңашыл педагог, жазушы, этнограф, фольклоршы, қоғам қайраткері Ыбырай Алтынсарин «Қазақтарға орыс тілін үйретудің бастауыш құралы» (Начальное обучение киргиз русскому языку) атты оқулық жазуды қолға алғанымен, онысын аяқтай алмай өзі өмірден өткені белгілі. Ағартушының 23 бет қолжазбасы қазір Алматыдағы Ұлттық кітапхананың қолжазбалар қорында сақтаулы тұр.
Қоғам • 29 Желтоқсан, 2021
Түркістандағы «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музей ұжымы соңғы жылдары «Ясауи ізімен» атты ғылыми-танымдық экспедициясын, ұйымдастырып, әулиенің ізі қалған жерлерді шарлап жүр. Жуықта осы топ Ақмола өңіріне сапарын жалғастырып, нәтижесінде, Есіл ауданы аумағынан қазақ даласындағы ежелгі қожалар әулетімен кіндіктес Зарбап ананың басына барып қайтты.
Қоғам • 29 Желтоқсан, 2021
Қазақ һәм урбанизация немесе қазақ халқының қалаға шоғырлану процесі
Жақында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевқа биыл 1 қыркүйек пен 30 қазан аралығында жүргізілген Ұлттық халық санағының алғашқы нәтижелері туралы баяндалды.