Қоғам • Бүгін, 08:00

Сөз өнерін қастерлеген

70 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Елордадағы Ұлттық кітапханада ақын-жазушы, аудармашы Айыпберген Балтабайұлының 75 жасқа толуына орай «Сөз өнеріне ғашық жан» атты шығармашылық кеш өтті. Кеште «Бір кем дүние» атты жыр кітабы мен Иван Переверзиннен аударған «Лена өзенінің жағалауында» атты романның таныстырылымы өтті.

Сөз өнерін қастерлеген

Шараға зиялы қауым өкіл­дері мен кітапсүйер оқыр­ман қатысты. Ал­ғаш­қы болып сөз алған академик Серік Негимов ақын туралы:

«Бұл кісі «Egemen Qazaqstan» газе­тіне бір мақалам шықса, ала таңмен таласа қоңырау соғып, ақжарма ниетін білдіретін. Міржақып Дулатұлы бір кезде «Оян, қазақ!» деп ұран тастаған еді. Өткен ғасырдың бел ортасындағы буын ұлттық санасы жаңғырып, ояна бастады. Сол ерте оянғандардың бірі – Айыпберген Балтабаев. Құрылыс­шы, аудандық мәслихат депутаты сынды жұмыстар атқара жүріп шы­ғармашылықпен айналысты. Бүгінгі заманда кітап оқу, журнал оқу жағы тұралап қалды. Ал біздің Айекең сонау Жетісайда жатып үлкен поэзиялық еңбектер жазып, аудармалар жасады. Ал Омар Хаямды аударуы – бөлек тақырып. Қуандық Шаңғытбаевтан кейін мұндай тәуекелге барудың өзі ерлік дер едім. Өйткені Омар Хаям – әр шумағы тұнып тұрған философияға толы күрделі ақын», деді.

Айыпберген Балтабайұлы – көп­теген жыр кітабының авторы, неміс ойшылы Гетенің 100-ден аса өлең-жыры мен «Рейнеке түлкі» дастанын, сондай-ақ Пушкин, Лермонтов, Омар Хаям, құмық қызы Гүлбағдат Омарованың жырларын төл тілімізге тәржімалаған. Ал қазақ тілінде жарық көріп отыр­ған «Лена өзенінің жағалауында» романы – Ресей жазушысы Иван Перевер­зин­нің қайта құру алдындағы якут хал­қы­ның тұрмыс-тіршілігін жан-жақты суреттейтін сүбелі «энциклопедиялық» туынды. Романда Мария сұлу мен кеңшар директоры Анатолий Петрович арасындағы махаббат хикаясы арқылы сол дәуірдің бет-бейнесі ашылады. Елеулі туынды хақында орыстың танымал әдебиет сыншысы Лев Аннинский: «Бұл роман – орыс прозасының жадында ұзақ сақталары даусыз. Шығарма осы күйінде қалса да, не жалғасын тауып, көптомдық эпопеяға айналса да, еш артық етпесі анық», деп жоғары баға беріпті.

Іс-шараға қатысқан белгілі жыршы, манасшы Баянғали Әлімжанов қалам­гер шығармашылығына тоқталды.

«Бұл кісі майдангердің баласы екен. Сол жағынан ұқсастығымыз бар. Екіншіден, ағамыз құрылысшы ақын. Құрылысшы мамандығын иелене жүріп, мынадай іргелі еңбек жасау үлкен құмарлықтан, ғашық­тық­тан туған. Басқа мамандықты игерсе де, гүлдің цементті жарып шыға­тын қайсар қасиетіндей, ақынның таланты кез келген кедергіні жарып шы­ғып, гүлдей өсіп, көркейіп тұр деп ойлаймын. Гетені алғаш Абай атамыз аудар­са, сол ізгі дәстүрді жалғап, сіз әрі қа­рай дамытқан екенсіз. Ал құмық ақы­нын аударғаныңыз үлкен еңбек дер едім», деді ол.