Tañba бірыңғай таңбалау операторы баспасөз қызметінің хабарлауынша, 2026 жылдың 1 ақпанынан бастап, «Таңбалауға жататын тауарлар тізбесін айқындау туралы» бұйрыққа сәйкес Қазақстанда сыра және сыра сусындары міндетті таңбалауға жататын тауарлар тізбесіне енгізілді. Өндірушілер мен импорттаушылар жүйеде тіркелуі міндетті.
Сыра мен сыра сусындарын міндетті таңбалауды енгізу кезең-кезеңімен іске асырылады. 2026 жылғы 1 ақпаннан бастап – кегтер мен бөтелкелерде шығарылатын сыра мен сыра сусындарын міндетті таңбалау, ал 2027 жылғы 1 қаңтардан бастап – қаңылтыр банкілердегі сусындар таңбалана бастайды. Айналымға енгізілгенге дейін әрбір тауар бірлігіне Data Matrix коды қойылуы қажет.
«Сыра өнімдері акцизделетін тауарларға жататынына қарамастан елімізде бұл сусындар есепке алу-бақылау маркаларымен таңбаланбаған, яғни бұл жөнінде орталықтандырылған ақпараттық жүйе жоқ. Сондықтан тұтынушылар тауардың заңды шығу тегі туралы мәліметтерден хабарсыз. Өнімдер бақыланбағаннан кейін елге контрабандалық өнімдерді тасымалдау қаупі бар», делінген таңбалау операторы таратқан мәліметте.
Тауарды таңбалаудың мемлекет үшін тиімділігі – сыра қайнату өнімдерінің заңсыз айналымының азаюы және салық түсімдерінің ұлғаюы. Өз кезегінде тұтынушылар шынайы әрі сапалы өнімді сатып алуға мүмкіндік алады.
Цифрлық таңбалау «көпіршік» сусындардың өндірісі пен импорт көлеміне бақылауды күшейтуге, заңсыз өнім айналымын төмендетуге және тұтынушылардың құқықтарын қорғау деңгейін арттыруға мүмкіндік береді.
Қазір ел азаматтары дәрі-дәрмектер мен темекі өнімдерінің заңдылығы мен түпнұсқалығы жөнінде Naqty Onim тегін мобильді қосымшасында таңбалау кодын сканерлеу арқылы тексере алады. Егер код жарамсыз болса немесе мүлде болмаса, азаматтар қосымшаның өзінде өтініш қалдыра алады, ол кейін тексеру жүргізу үшін уәкілетті органға жолданады.
Сауда және интеграция министрінің жаңа бұйрығына сәйкес, міндетті таңбалауға жататын тауарлар тізіміне киік дериваттары, сыра өнімдері, мотор майлары және жеңіл өнеркәсіп тауарлары да енгізілді. 2026 жылғы 1 ақпаннан бастап мотор майлары мен сыра өнімдерін таңбалау басталады, ал 1 желтоқсаннан бастап жеңіл өнеркәсіп тауарларын таңбалау енгізіледі.
Өндірушілер мен импорттаушылар https://tanba.markirovka.kz/ сілтемесі арқылы өнеркәсіптік стендте тіркеуден өте алады. Тіркеу үшін электрондық цифрлық қолтаңба, ұйым туралы өзекті деректер (БСН/ЖСН, атауы, байланыс мәліметтері), сондай-ақ ЭЦҚ-мен жұмыс істеу үшін орнатылған NCALayer бағдарламасы болуы қажет.
Одан кейін қосылу туралы келісімге ЭЦҚ арқылы қол қойып, қажет болған жағдайда таңбалау кодтарын алу туралы шартқа да келісім береді. Тіркеліп болған соң үш жұмыс күні ішінде көрсетілген электрондық пошта мекенжайына құпиясөз орнатуға арналған сілтемесі бар растау хаты келеді.
Пайдаланушы тіркелгеннен кейін жеке кабинет ашылады. Онда таңбалау мен өнімді, оның көлемі мен құрамын, басқа да сипаттамаларын қарап отыру үшін тауар карточкаларын жасап алуға, оны өзгертуге, өңдеуге болады.
