Ғылым • 15 Шілде, 2025
Селен өндірісіндегі серпінді жаңалық
Ғылым – ұлттың интеллектуалдық капиталы мен технологиялық тәуелсіздігінің өзегі. XXI ғасырдағы бәсекелестік ғылым мен өндіріс арасындағы байланыстың беріктігіне тікелей тәуелді. Осы тұрғыдан алғанда, Қазақстан ғылымының нақты экономикалық сұранысқа жауап беретін кезеңге қадам басқаны қуантады. Бұл үрдіске айқын мысал ретінде 2025 жылғы әл-Фараби атындағы ғылым мен техника саласындағы Мемлекеттік сыйлыққа ұсынылған Металлургия және кен байыту институты ғалымдарының «Кондициялық емес түсті металлургия шикізатынан жоғары сапалы селен алудың экологиялық қауіпсіз вакуум-термиялық технологиясын әзірлеу және оның өнеркәсіптік өндірісін ұйымдастыру» атты ғылыми жобасын атауға болады.
Ғылым • 15 Шілде, 2025
Атом энергиясы туралы іргелі жұмыс
Бүгінде еліміз энергетика, ғылым және денсаулық сақтау саласындағы ауқымды өзгерістердің алдында тұрғанда Ядролық физика институтының (ЯФИ) еңбегі ерекше маңызға ие. Осы ұжымның бір топ ғалымы атом энергетикасын пайдалану мен зерттеуге байланысты кешенді зерттеу жұмысын аяқтап, ғылыми қауымдастықтан жоғары баға алып отыр.
Әдебиет • 15 Шілде, 2025
Бүгінде М.Әуезов пен М.Мырзахметұлының зерттеулері арқылы Абай шығармаларындағы Толық адам туралы ой желілерін біршама білгірлікпен байыптай алатын халге жеттік. Алайда мұның терең төркіні мен желілі жүйесін, хакім қалыптаған болмысын жете танымай, науқаншылдықпен насихаттаушылық та бар. Толық адам ілімі – Абайдың өзіне дейінгі адамгершілік іліміне сүйене жүріп, заманының да талабынан туындатып, өзі жырлап, өзі қалыптап жасаған төл танымы.
Әдебиет • 15 Шілде, 2025
Мұхиттың арғы жағынан қазақ қауымын елең еткізер жақсы хабар келді. Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты, көрнекті қазақ ақыны Нұрлан Оразалиннің «Көкжал дәуір» атты таңдамалы жыр кітабы Америка Құрама Штаттарында ағылшын тілінде жарық көріпті. Қуанышты хабарды жеткізген – Қазақ Пен-клубының президенті Бигелді Ғабдуллин.
Қоғам • 15 Шілде, 2025
Ауылдың ақ топырағына аунап өсіп, есейе келе арман-мақсатын үлкен қаладан іздемей-ақ, жанына жақын өңірдің жанашырына айналып кететін ақеден жандар болады. Ондай азаматтар туған топырақтың қыр-сырын жақсы біледі, қадір-қасиетін жүрегімен сезіне алады һәм жұртшылықпен біте қайнасып кетеді. Өз басым Орынбасар Бәйімбетовті сондай жандардың бірі санаушы едім. Бұл күнде арамызда жоқ асыл азаматпен соңғы рет Астанада, қарындасы Әшіркүл апай мен Бимен ағаның кіші ұлы Мұраттың шаңырағында жүздескенім есте. Қай кезде де өте ширақ, ықшам, көңілді жүретін. Осы жолы жүзі сынық, кішкене шаршаулы көрінді. «Денсаулық мазалап жүргені» деді. Бірақ мені көрген бетте жүзіне әлдебір шырайлы сәуле кіріп, «жазушылармен салқын сөйлесуге болмайды» дегенді айтып, ара-тұра нағашы-жиендік әзіл аралас әңгімелер өрбіді.
Қоғам • 12 Шілде, 2025
Жоңғар Алатауы жазығындағы Жаркентте аты мен заты ерекше Қоңырөлең деген жер бар. Талай мықтылардың кіндік қаны тамған.
Ғылым • 12 Шілде, 2025
Қазақстанда түсті металлургия саласында халықаралық деңгейде маңызы зор жаңа ғылыми жоба жүзеге асты. Металлургия және кен байыту институтының ғалымдары кондициялық емес, яғни бұрын жарамсыз деп есептелген шикізаттан селен мен сирек кездесетін бағалы металдарды экологиялық тұрғыдан қауіпсіз әрі экономикалық жағынан тиімді жолмен қайта өңдеудің тың технологиясын жасап шығарды. Бұл – ғылым мен өндіріс арасындағы үйлесімді байланыстың айқын көрінісі ғана емес, сонымен қатар еліміздің ресурстық тәуелсіздігін нығайтуға бағытталған маңызды ғылыми қадам.
Тарих • 12 Шілде, 2025
Көне карталарда – қазақ мемлекеттілігі
Тарихты сезіну, тереңіне бойлау, одан ұлт дамуы дерегін іздеу – қоғамдық сананың жоғары деңгейі. Өткенді біліп, бүгін мен болашақты бағдарлауға білім мен білік керек. Бізде Қазақстан тарихын карта арқылы зерттейтін мамандар тапшы. Сондай отандық санаулы ғалымның бірі – Еуразия ұлттық университетінің Заманауи зерттеулер институтының директоры, PhD, профессор Мұхит-Ардагер Сыдықназаров. Ол мемлекетіміздің көне карталарда жан-жақты бейнеленуі тарихи-географиялық айғақ екенін алғаш болып дәлелдеді. Ғалым пәнаралық сала аясында тарих, саясаттану, география, лингвистика бағыттарын ұштастырып, табысты зерттеу жүргізіп келеді.
Сенат • 12 Шілде, 2025
Сенаттың ресми сайтында «Талдау мектебі – Школа аналитики» курсының төртінші кезеңіне қатысушылар дайындаған талдау жинағы жарық көрді.
Тарих • 12 Шілде, 2025
Смағұл Садуақасұлы: Ауылды дамыту тұжырымы
Биыл өмірі мен қайраткерлігі айрықша Алаш тұлғасы, 33 жылдық ғұмырында ұлт мүддесі үшін аянбай еңбек еткен біртуар азамат Смағұл Садуақасұлының туғанына – 125 жыл. Осыған орай елордада бірлесіп өткізген ғылыми конференциямызға Президентіміз арнайы құттықтау жолдап, тұғырлы тұлға есімі мен мұрасы ешқашан ұмытылмайтынын айтқаны бәрімізді жігерлендірді.
