Қоғам • 09 Желтоқсан, 2025
Тоқсанға толған адамның жады мықты, жан-дүниесінің жасаң, жүріс-тұрысының жеңіл болу себебі неде деген сұрақты 90-ға толып отырған ширақ ағамыз Тілек Әйтімұлы Әбдірахмановқа қойған едік.
Руханият • 06 Желтоқсан, 2025
Қай істің де келісіп шешілгені жөн
2023 жылдың күзінде Солтүстік Қазақстан облысында аса ірі рухани іс-шара болды. Оған Алматыдан, Астанадан белгілі ғалымдар мен қоғам қайраткерлері қатысты. Мұнда 1918 жылы Петропавл уезі Аққусақ болысында Алаш қайраткерлерінің қазақ жастарынан әскер жинап, халықтың өзін-өзі қорғауына мүмкіндік тудыруына арналған жиынын аталып өтті. Жиын «Қызыл ой» деген жердегі Әлти қажының қыстауында болған. Оған өңірдегі 22 болыспен қатар Көкшетау, Қостанай жағынан да атпен, арбамен қазақтар жиылып, шамамен 10 мыңдай адам келген.
Қоғам • 06 Желтоқсан, 2025
Солтүстік Қазақстан облысына биыл 1 928 адамды қамтыған 499 отбасыдан тұратын қандас пен қоныс аударушы көшіп келген. Соның 155-і – қандастар. Бұл былтырғымен салыстырғанда аз. Өткен жылы жалпы 2 547 адам көшіп келген еді. Биыл осы көрсеткіш 619 адамға азайып отыр.
Заң мен Тәртіп • 02 Желтоқсан, 2025
Адамның аты-жөнін атап тұрып: «Сіздің атыңызға поштамен сәлемдеме келіп түсті. Тезірек алмасаңыз, әрбір сақталған күнге ақы төлейсіз», деп қуанта әрі үркіте сөйлеп, психикасын әлемтапырақ қылған алаяқтар одан әрі ес жиғызбай: «Сізге жіберілген төрт санды sms кодты да бізге айта салыңыз», деп дігірлейді. «Сәлемдеме» дегенге қуанып қалған адам sms-ті айта салуды қиынсынбайды. Міне, осы сәтте ол алаяқтың арбауына түсті деген сөз.
Зерде • 18 Қараша, 2025
Қуғын-сүргіннің жазықсыз құрбандарының бірі – қазақтан шыққан алғашқы кеңес офицерлерінің бірі Ахмет Малдыбаев. Ол қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы Есіл ауданындағы Тауағаш ауылында дүниеге келген. Арғы атасы Айбас, одан Құртай, Көбек, Байсүгір, Жансүгір, Бәйтерек, Қаржау деген алты ұл туады. Осындағы Көбектен Малдыбай мен Байсымақ туған. Малдыбай батыр тұлғалы, жаужүрек, өткір жан болыпты. Етті де сол кездегі қазақ салтымен мол жейді екен. Бір тайдың етін бір өзі тауысқаны сияқты аңыздар бар. Оның Баймағанбет, Құлмағанбет, Досжан және Мұқан деген балалары болған. Малдыбайдың Құлмағанбетінен Сәду, Сейтен, Молдақай және 1896 жылы Ахмет туады. Біз әңгіме еткелі отырған Ахметтің ата-тегі осындай.
Зерде • 14 Қараша, 2025
Солтүстіктен шыққан екінші «нарком»
Қуғын-сүргін жылдарында мерт болған Қызылжар өңірінен шыққан бірінші «нарком» Смағұл Сәдуақасұлы болса, екіншісі – Біржан Манкин. Бұл кісінің есімі өзге түгіл өзінің жерлестеріне де таныс емес. Өйткені жас кезінен үлкен қызметтермен жүрген ол еліміздің түкпір-түкпірінде қызмет істеп, туған жерімен байланысын үзіп алған. Жуырда жерлесіміз, Ш.Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институтының Астанадағы филиалының профессоры, тарих ғылымдарының кандидаты Гүлнар Мұқанованың жариялаған материалдарының негізінде біз ол туралы жазуды қолға алдық.
Ауыл • 14 Қараша, 2025
Ауыл балаларын қуанышқа бөледі
Бір кезде дүрілдетіп айтылып, кеңінен насихатталатын «Бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі» деген ұранның аясында атқарылатын шаруаның бәсеңсіп қалғаны белгілі. Туған ауылдарына мектеп, балабақша, демалыс орындарын, спорт алаңдарын, мәдениет үйін орнатқандар қатары азайып барады. Осындай олқылықты жуырда Есіл ауданының кәсіпкері Қайырбек Қожасов толтырып, туған ауылы «Бай Еңбекке» жаңа мектеп тұрғызып берді. Құны 350 млн теңге болатын бұл құрылыс бір кезде атағы аспандаған, кейінгі жылдары жүдеңкіреп кеткен «Бай Еңбек» ауылының ажарын ашып, халқын серпілтіп тастады.
Шаруашылық • 13 Қараша, 2025
Биыл еліміздің қамбасына 27 млн тонна астық құйылды. Бұл пұттық өлшеммен алғанда 1 млрд 687 млн пұт астық деген сөз. Бұрын 1 млрд пұтқа төбеміз көкке жетіп мәз болсақ, енді 2 млрд пұтқа жуық астық жинауға қол жеткізіппіз. Қазақстанның 1 млрд пұт астық жинаған жылдары да бұрын сирек болатын, ал қазір, бұл табысқа жыл сайын жетіп келеміз.
Форум • 11 Қараша, 2025
Ғылым мен экономика арасындағы байланыс
Жуырда Астанада өткен «Қазақстан – академиялық білім аймағы» атты стратегиялық серіктестер форумында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев ғылымның маңызына ерекше тоқталып, «Білім мен ғылым – әлемді өзгерте алатын ең басты күш», деді.
Тұлға • 04 Қараша, 2025
Шоқан Уәлихановтың туғанына 190 жыл толғаны Қызылжардағы С.Мұқанов атындағы ғылыми-әмбебап кітапхана мен «Абылай ханның резиденциясы» музей-кешенінде аталып өтті.
