Тарих • 23 Қыркүйек, 2021
Бұл жәдігер дәл қазір ШҰАР құрамындағы Құмыл аймағы Баркөл қазақ автономиялы аудан орталығында орналасқан «Шыңжан Баркөл қазақ автономиялы ауданы қазақ мәдениет көрме сарайы» деп аталатын музейдің төрінде тұр. Бұйымның суретін 2009 жылы қазан айында Шыңжаң өлкесіне сапарлап барған, Алматы қаласындағы Мемлекеттік орталық музейдің ғылыми қызметкері Досымбек Қатыран түсіріп әкелген екен.
Тарих • 23 Қыркүйек, 2021
Жақында ресейлік «Кочевники Великой степи» деп аталатын оқырманы көп желілік топта мына бір дулығаның фотосы жарияланды. Жәдігер Жапонияның теңіз жағалауынан табылыпты. Анықтамалығында «татар-моңғол жарағы» деп жазылған. Татар-моңғол ұғымы жазушы Мұхтар Мағауинның тәпсірі бойынша – түркі-қыпшақтар. Демек, бұл бұйым арғы жағын айтсақ ежелгі көшпенділердің, бергі жағын айтсақ Ұлық ұлыстың іргесін қалаған бабаларымыздың мұрасы екені анық.
Тарих • 08 Қыркүйек, 2021
Көне нумизматикалық бұйымдар өткен тарихты зерттеуге, әсіресе көмескі оқиғалардың уақытын нақтылауға табылмас дерек. Мысалы, 1979 жылы Алматы қаласының Ленин даңғылы бойында орналасқан Шекара училищесінің маңайынан табылған таңбалы нумизматикалық дирхамдар шаһардың жасын анықтауға бірден-бір дерек болды.
Тарих • 27 Тамыз, 2021
Үш мың жыл бұрын құйылған жамбы
Жамбы дегеніміз – көне түрік тілінде «ямбу», яғни құймалы алтын немесе күміс ұғымын білдіреді. Жамбы – ірі қара немесе ұсақ малдың тұяғы мүсіндес болғандықтан, тайтұяқ, қойтұяқ, аттұяқ, асық жамбы, бесік жамбы, түйекөз жамбы, қойбас жамбы, т.б. деп аталған. Жамбының жасалған материалына байланысты: ақ күмістен жасалған болса, «ақ жамбы», алтыннан жасалса, «алтын жамбы» деп те атаған.
Абай • 10 Тамыз, 2021
Абай – қазақ ұлты үшін ерекше дана тұлға. Ұлы дарын иесінен жеткен мұра сөз – қадірін таныған жанның жүрегінен орын тауып, санасын тербейді. Абайға бас қойған пенде баласы іздегенін табады. Бірде қазақы тойда тілек сөзге шорқақ бір ағамыз: «Той десе қу бас домалайды деп» Абай атам айтпақшы» деп салды. Яғни ұтымды айтылған сөздің бәрін қазақ Абайға тели салады. Неге?
Тарих • 10 Тамыз, 2021
Бытығайдан бүтін құмыра табылды
Мемлекеттік бағдарлама аясында Мәдениет және спорт министрлігі Бозоқ мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорық мекемесі Ақмола облысы, Қорғалжын ауданының орталығынан шығысқа қарай Нұра өзенінің сол қапталында екі шақырым қашықта орналасқан Бытығай (Ботағай) ескерткішіне археологиялық зерттеу жұмыстарын жүргізіп, нәтижесінде, ортағасырлық қыш құмыра тапты.
Тәуелсіздік • 06 Шілде, 2021
Бозоқтан бүгінге дейін... елорда тарихына хронологиялық шолу
Елдің астанасында ұлыс халқын біртұтас идеяға ұйыстыратын саяси-құқықтық шешімдер қабылдануымен қатар, бір орталыққа шоғарландырылған аймақтар ықпалдастығы ұйыстырылады. Осы арқылы мемлекеттің алтын діңгегі қаланады. Осы орайда, бұдан 30 жыл бұрын тәуелсіздікке қол жеткізген еліміз дара тұлға Нұрсұлтан Назарбаевтың басқаруымен дамудың даңғыл жолына түсіп, ең бастысы қос ғасыр тоғысында өзінің жаңа астанасын таңдады. Осы бір тарихи оқиға жайлы Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы 2017 жылы жарық көрген «Тәуелсіздік дәуірі» тарихи публицистикалық еңбегінде: «Жас мемлекетке міндетті түрде жаңа, заманауи астана қажет екенін тәуелсіздіктің бірінші күні-ақ ойладым. Осы ойымның дұрыстығына нық сенімді едім. 1992 жылы Ақмолаға жұмыс сапарымен келгенде, астананы осында ауыстыру жайлы ойға бекіндім» дейді.
Тарих • 30 Маусым, 2021
Лондонның Блумсбери қалашығы аумағында орналасқан әлемдегі ең ірі музейдің бірі – Британ музейінде Хорезм мемлекетінің соңғы ханзада-шахы, тарихта моңғол шапқыншылығына алғаш рет тойтарыс берген, аса ірі қолбасшы-жауынгер Жалал-ад-диннің тасы бар екен. Бұл бұйым жайлы жақында өзбекстандық баспасөз құралдары ақпарат таратты.
Спорт • 16 Маусым, 2021
Грек-рим балуандарының әлеуеті қандай?
Газетіміздің өткен 8 маусым күнгі №106 санында Токио-2020-ға жолдама алған еркін күрес балуандары жайлы сараптама мақала жазған едік. Бұл жолы күрестің грек-рим стилі бойынша Олимпиада кілемінде өнер көрсететін жігіттердің жеткен жетістіктері мен оларға қарсылас атанушы спортшылардың әлеуеті туралы басылым оқырмандарын хабардар етуді жөн көрдік.
Тарих • 08 Мамыр, 2021
Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін Кеңес елінің басшысы Сталин Моңғолияға экономикалық қолдау көрсету мақсатында 1947 жылы «Наушки-Ұланбатыр бағытында теміржол құрлысын салу туралы» бұйрыққа қол қойды. Жұмысты ұйымдастыру үшін Ішкі істер министрлігі «отанын сатқандардан» құралған «505-ші» түрмені жасақтады. Бұған жазасын өтеп жатқан 80 мың адам тартылып, теміржол құрлысын басқаруға тәжірибелі инженер генерал-майор Ф.А.Гвоздевский тағайындалды. 80 мың тұтқынның көбі соғыста немістің қолына түскен кеңестік солдат-офицерлер болса, соның 3000-ы таза власовшылар.
