Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
856 материал табылды

Жәдігер • 30 Қазан, 2024

Арасан тастағы түрік таңбасы

Өтукен даласының шығыс жақ шетінде, нақтырақ айтар болсақ, Моңғол елінің Кентей аймағы Батшірет сұмын орта­лы­ғынан 40 шақырым қашықтағы Биндір тауының бөктерінде ерте заманнан қалған 300-ге жуық мөр-таңба бар. Бұл жәді­гер Құрғы өзен алқабындағы Арасан бұлағының ­басында орна­лас­қан­дықтан «Арасан тас таңбасы» деп аталады.

Жәдігер • 29 Қазан, 2024

Бір ғасыр бұрынғы жәдігер

Аталған суреттің түсініктемесінде: «Моңғолия Республикасының 14-жылы (жаңаша 1924 жыл) қараша айының 26-ы күні түстен кейін сағат 16:17-де алғашқы Мемлекеттік құрылтай елдің тұңғыш Конститутциясын қабылдап бекіткен сәт және тарих жиынды басқарған адамдар» деп жазылған.

Жәдігер • 23 Қазан, 2024

Жылқы тісті ер

Суреттегі «Жылқы тісті ер», сөз жоқ көш­пелілер мұрасы екені анық. Ердің өлшеміне назар аударсақ, жалпы ұзындығы – 48 см, ені – 33 см. Бұл жәдігерлік талай ғасырдың куәгері екені байқалады.

Басылым • 19 Қазан, 2024

Қазақ кітаптары – Еуропа төрінде

Германияның Майндағы Франкфурт қаласында 16-20 қазан аралығында «Frankfurter Buchmesse-2024» атты кітап жәрмеңкесі осымен 76 рет өтіп жатыр. Әлемнің 95 елінен мыңнан аса автор мұнда 4 мыңға жуық туынды ұсынып отыр. Біздің отандық кітап өнімдері тұңғыш қойылған көрме аясында 650 түрлі халықаралық мәдени іс-шара ұйымдастырылады екен. Франкфурт көрмесін тамашалаушылар саны биыл 215 мың адамды құрайды деген болжам бар.

Қоғам • 17 Қазан, 2024

Қазақ жырының бозторғайы

Елорда төріндегі Ұлттық кітапханада қазақ әдебиеті тарихында іргелі орны бар ақын, ағартушы Сәбит Дөнентаевтың туғанына 130 жыл толуына байланысты еске алу шарасы өтіп, жаңадан басылып шыққан «Көркемтай» жинағының тұсауы кесілді.

Тарих • 02 Қазан, 2024

Жошы ұлысын ұлықтау жорығы

Осы аптаның сейсенбісінде елорда төрінде орналасқан Ұлттық музейде Қарағанды облыс әкімдігі Мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасына қарасты салалас мекеме тарихи-өлкетану музейінің ұйымдастыруымен 20 қыркүйек – 1 қазан аралағында Ұлық Ұлыс – Жошы хандығының 800 жылдық межелі датасына орай атқарылған республикалық деңгейдегі «Талас – Ұлытау – Сарайшық» атты тарихи-этнографиялық экспедициясының қорытындысына арналған дөңгелек үстел өтті.

Архив • 24 Қыркүйек, 2024

Жұртшылыққа таныстырылған ата тарих

Өткен апта соңында Астана тө­рінде Мәдениет және ақ­парат министрлігі Архив, құ­жаттама және кітап ісі ко­митетінің «Ұлттық архиві» мен «Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығы» мекемелері бірлесіп, «Архив және болашақ ұрпақ» атты рес­пуб­ликалық жоба аясында Ашық есік күнін өткізді.

Мирас • 24 Қыркүйек, 2024

Қазақ садағының атаулары

Қазақ садағы қарапайым екі бөліктен тұрады. Біріншісі, яғни ағаш немесе сүйектен жасалатын, ататын бөлігі садақ немесе жақ деп аталады. Ал шірей тартып, садақтың оғын ұшыратын керме бауды адырна деп атайды. Ал садақтың иілмелі, серіппелі бөлігін екі иіні (жоғары және төменгі) деп атаса, адырнаның екі ұшы байланатын арнайы қаданы сұғын немесе сұқ (жоғары және төменгі) дейді.

Аймақтар • 20 Қыркүйек, 2024

Үңгіт кешені

Көне тарихқа үңілсек, б.ж.с. 552 жылы көшпелі түркілер Бумын қағанның атқа қонуымен Нирун (қытай жазбаларында Жужан) ұлысын тізе бүктіріп, апайтөс Еуразияның кіндігі Өтүкен қой­науындағы Орхан дария­сының сағасына орда тігіп, Түрік им­периясын (551-744) құр­ғаны белгілі. Көне қытай де­рек­терінде түріктер темірден түйін түйгені туралы айтылады. Оның бер жағында Өтүкен даласындағы ерте ортаға­сырлық ескерткіш мұралардың дені осы түріктерге тән.

Таным • 19 Қыркүйек, 2024

Жалау ату

Қазақтың мергендік өнері тарихында «Жалау ату» деген түрі болған. Бұл туралы моңғол тарихшысы Гонгоржав «Ертедегі көшпелілердің садақ ату сайысы» атты еңбегінде «Жалау ату сайысы – ежелгі ғұн, жужан, сянбилерден жалғасып келе жатқан өнер» деп жазыпты.