Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
851 материал табылды

Тарих • 02 Қазан, 2024

Жошы ұлысын ұлықтау жорығы

Осы аптаның сейсенбісінде елорда төрінде орналасқан Ұлттық музейде Қарағанды облыс әкімдігі Мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасына қарасты салалас мекеме тарихи-өлкетану музейінің ұйымдастыруымен 20 қыркүйек – 1 қазан аралағында Ұлық Ұлыс – Жошы хандығының 800 жылдық межелі датасына орай атқарылған республикалық деңгейдегі «Талас – Ұлытау – Сарайшық» атты тарихи-этнографиялық экспедициясының қорытындысына арналған дөңгелек үстел өтті.

Архив • 24 Қыркүйек, 2024

Жұртшылыққа таныстырылған ата тарих

Өткен апта соңында Астана тө­рінде Мәдениет және ақ­парат министрлігі Архив, құ­жаттама және кітап ісі ко­митетінің «Ұлттық архиві» мен «Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығы» мекемелері бірлесіп, «Архив және болашақ ұрпақ» атты рес­пуб­ликалық жоба аясында Ашық есік күнін өткізді.

Мирас • 24 Қыркүйек, 2024

Қазақ садағының атаулары

Қазақ садағы қарапайым екі бөліктен тұрады. Біріншісі, яғни ағаш немесе сүйектен жасалатын, ататын бөлігі садақ немесе жақ деп аталады. Ал шірей тартып, садақтың оғын ұшыратын керме бауды адырна деп атайды. Ал садақтың иілмелі, серіппелі бөлігін екі иіні (жоғары және төменгі) деп атаса, адырнаның екі ұшы байланатын арнайы қаданы сұғын немесе сұқ (жоғары және төменгі) дейді.

Аймақтар • 20 Қыркүйек, 2024

Үңгіт кешені

Көне тарихқа үңілсек, б.ж.с. 552 жылы көшпелі түркілер Бумын қағанның атқа қонуымен Нирун (қытай жазбаларында Жужан) ұлысын тізе бүктіріп, апайтөс Еуразияның кіндігі Өтүкен қой­науындағы Орхан дария­сының сағасына орда тігіп, Түрік им­периясын (551-744) құр­ғаны белгілі. Көне қытай де­рек­терінде түріктер темірден түйін түйгені туралы айтылады. Оның бер жағында Өтүкен даласындағы ерте ортаға­сырлық ескерткіш мұралардың дені осы түріктерге тән.

Таным • 19 Қыркүйек, 2024

Жалау ату

Қазақтың мергендік өнері тарихында «Жалау ату» деген түрі болған. Бұл туралы моңғол тарихшысы Гонгоржав «Ертедегі көшпелілердің садақ ату сайысы» атты еңбегінде «Жалау ату сайысы – ежелгі ғұн, жужан, сянбилерден жалғасып келе жатқан өнер» деп жазыпты.

Әдебиет • 18 Қыркүйек, 2024

Құлагердің сыны

«Іздеген жетер мұратқа» дегендей, жақында көрнекті жазушы Сәбит Мұқановтың 2020 жылы «Қазығұрт» баспасынан жарық көрген таңдамалы шығармалар жинағының алғашқы томын оқып отырып, қаламгердің 13 жасында ауылдастарымен бірге Атбасарға жолаушылап барғанына куә болдық. Жазушы жолай атақты Ақан серіге кезігіп, ол кісінің өз ауы­зы­нан Киікбай сыншы айтқан Құлагер тұлпардың сынын жазып алады.

Дүниежүзілік көшпенділер ойындары • 11 Қыркүйек, 2024

Азия стилі: Қазақ мергендері топ жарды

Жамбы ату сайысына әлемнің 27 мемлекетінен келген 79 спорт­шы Эт­ноауыл қалашығында Ма­жар, Азия, Түркі және халқымыздың дәс­түр­лі жауынгерлік өнері Жам­бы ату стилі бо­йын­ша сынға түсіп, мық­тыларды анықтап жатыр.

Дүниежүзілік көшпенділер ойындары • 11 Қыркүйек, 2024

Жәнібек – жеңімпаз!

Дәс­түрлі садақ ату спорт түрі бойынша әлем­нің 33 елі­нен келген 183 спортшы «Ар­ғымақ» ат-спорт ке­­шенінде сайысты бастады. Бұл жарыста отандық 10 мерген ел намысын қорғайды.

Мирас • 04 Қыркүйек, 2024

Сұрмерген

Ежелгі көшпелілердің жауынгерлік өнерін зерт­теген орыс ғалымы А.И.Ма­заев және моңғол оқымыстысы О.Намнандор­жылар­дың еңбегінде ертедегі ғұн, сақ дәуірінде ел ішіндегі мергендерді сынайтын: теңге ату, жебе жарыстыру немесе оқ оздыру, керген тері ату (саранпай), жалау ату, сұр (қайыс) ату деген сайыс түрлері болған деп жазады.

Жәдігер • 29 Тамыз, 2024

Даян батыр балбалы

Ежелгі түріктер қоныстанған өлкенің бірі – қазіргі Бай-Өлке даласы. 2009 жылы Моңғолия Ғы­лым академиясы «Түркітану» орталығы әзірлеп, Ұланбатыр қаласында жарық көрген «Бай-өлке аймақ тер­риториясындағы тарихи ескерткіштер» атты альбом-кітапқа аталған өлкеден табылған 80-нен ас­там әртүрлі пошымдағы балбал тізімге алыныпты.