Таным • 14 Қаңтар, 2021
Хасантудағы қырғын (өлі анадан тірі туған бала)
Өткен ғасырдың тоқсаныншы жылдары еді. Бір топ адам облыс орталығындағы «Өскемен» қонақ-үйіне келіп түстік. Мақсатымыз –халықаралық көші-қон шаруасына байланысты ұйымдастыру жұмыстарына көмектесу. Арада екі-үш күн өткен соң, біз жатқан қонақүй кәдімгідей дүрлігіп қалды. Себебін сұрасақ, «Түркиядан құрметті қонақ келіпті» дейді. Сөйтсек, жұртты дүрліктіріп жүрген Халифа Алтай атамыз екен. Ол кезде түркиялық қазақ тұрмақ жергілікті елді бір-бірінен айыра алмайтын өскемендік орыстарға сын да жоқ.
Спорт • 14 Қаңтар, 2021
Серік Бердімұратұлы 1994 жылы Моңғол елінің Бай-Өлке аймағында дүниеге келген. Жасы 30-ға жетпей-ақ біраз биіктерді бағындырып үлгерді. Атап айтқанда: самбо күресінен жастар арасында әлем чемпионатының екі дүркін (2010, 2011), ересектер арасында бір дүркін (2019) қола жүлдегері, жасөспірімдер арасында сумо күресінен Жапония ашық біріншілігінің (2011) қола жүлдегері және жастар арасында әлем чемпионы (Гонконг, 2012). Моңғолдың ұлттық күресінен «Мемлекеттік Лашын» (2018) және белбеу күресінен студент-жастар арасында Азия біріншілігінің күміс медаль иегері (2013). Дзюдодан ересектер арасында Моңғолияның екі дүркін (2018, 2019) жеңімпазы. Қазақ күресінен «Еуразия барысының» (2013) күміс және «Әлем барысының» қола жүлдегері атанған талантты қазақ ұланы.
Руханият • 13 Қаңтар, 2021
Күнбатыс алашордашылар тарихының білгірі, жазушы Әнес Сарай: «Бірінші және екінші Жалпы қазақ сиезінен кейін алашордалықтар большевиктермен келісе алмай тартысып жатқан тұста Уфада Уақытша үкімет орнап, оның басқару органы «Учредительное собрание» («Комуч») дейтін құрылды. 1918 жылдың шілде айында Ә.Бөкейханов, Ә.Ермеков, М.Шоқай, У.Танашев төртеуі «Комучпен» келіссөз жүргізді.
Тарих • 12 Қаңтар, 2021
Күнбатыс алашордашылар тарихының білгірі, жазушы Әнес Сарай: «Бірінші және екінші Жалпы қазақ сиезінен кейін алашордалықтар большевиктермен келісе алмай тартысып жатқан тұста Уфада Уақытша үкімет орнап, оның басқару органы «Учредительное собрание» («Комуч») дейтін құрылды, деп хабарлайды Egemen.kz
Таным • 12 Қаңтар, 2021
Қаратөбеде қайта жаңғырған тарих
Өткен ғасыр басында қазақты ел болдырудың қамына кіріскен алашшыл азаматтар қолдарынан келген істің бәрін атқарды. Айталық, 1917 жылдың аяғында Орынборда өткен жалпықазақ сиезінен кейін Алашорда үкіметі негізгі іс-қимыл атқару орталығы ретінде Семейді таңдаса, күнбатыс алашордашылар 1918 жылдың ақпан айында Жымпиты уезіне қарасты Қаратөбе кентінде кезекті жиын ашып, батыс өңірде атқарылуы тиіс істерді талқылады. Бұл жиын тарихқа «Қаратөбе сиезі» деген атпен қатталды.
Таным • 08 Қаңтар, 2021
Елорда төрінде орналасқан Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығы мекемесі қазіргі таңда қоғамда орын алып отырған карантиндік режімге байланысты өз қорында сақтаулы тұрған құнды жәдігерлердің онлайн таныстырылымын жүргізуде. Соның бірі – «Жәмиғ әл-румуз уә ғауас әл-бахрайн» атты құнды мұра. Бұл кітап 1890 жылы Петерборда басылған көрінеді.
Руханият • 07 Қаңтар, 2021
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев еліміздің бас басылымы «Егеменде» жарық көрген «Тәуелсіздік бәрінен қымбат» атты мақаласын: «Тәуелсіз ел болу оны жариялаумен немесе мемлекеттің іргетасын қалаумен шектелмейді. Тәуелсіздік үшін нағыз күрес күнделікті еңбекпен, үздіксіз әрі дәйекті елдік саясатпен мәңгі жалғасады. Біз қуатты тәуелсіз мемлекетімізбен ғана ұлт ретінде жер бетінде сақталамыз. Осы айнымас ақиқатты берік ұстануымыз қажет. «Тәуелсіздік бәрінен қымбат!» деген бір ауыз сөз мәңгі ұранымыз болуға тиіс» деп аяқтапты.
Руханият • 06 Қаңтар, 2021
2021 – сиыр жылы (мерекелік даталар, тарихи оқиғалар, тұлғалар өмірі)
Атам қазақтың «диірменнің тасындай, шыр айналған дүние-ай» дегені сияқты әуресі мен әлегі көп 2020-шы ақ Тышқан жылы да уақыттың терең қойнауына сіңді. Енді міне, ай мүйізін ақырын шайқап, 2021-ші Сиыр жылы ғаламның табалдырығын аттады. Қош келдің, кілегей сүті тіліне байланған Зеңгі баба түлігі.
Тарих • 01 Қаңтар, 2021
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев 2006 жылы желтоқсан оқиғасына қатысты Алматы қаласында бой көтерген «Тәуелсіздік таңы» атты ескерткіштің ашылу салтанатында сөйлеген сөзінде: «1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы тәуелсіздігіміздің алғашқы хабаршысы болды. Билік осы оқиғаға ұлтшылдық деген айып тағуға тырысты. Саяси бюрода мұның бұлай еместігі туралы менің дәлелдеуіммен, арнайы қабылданған қаулыны бұздыруыма тура келді. Осы оқиғаларды ұлтаралық қақтығыс деп атауға тырысты, алайда мұның бұлай емесін тарихтың өзі көрсетті. Сол кезде алаңға шыққан жастардың талап-тілегі – әділеттілік пен Қазақстанның тәуелсіздігі болатын» деген еді. Міне, биыл Елбасы айтқандай, «тәуелсіздігіміздің хабаршысы» желтоқсан оқиғасына 35 жыл толып отыр. Бұл көп уақыт емес. Оқиға куәгерлері де, оған атсалысқан адамдар да аман-есен жүр. Сол себепті биыл небір естеліктер айтылып, өткен күндер елесі тағы бір жаңғырары хақ.
Қоғам • 25 Желтоқсан, 2020
Әйгілі француз ойшылы Жан-Жак Руссо «Мықты мемлекеттің кепілі – өз азаматтарының тыныштығын қамтамасыз ете алуында» деген екен. Осыған үндес сөзді Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев та «Мемлекетте бейбітшілік пен тыныштық сақталған жағдайда ғана дамудың даңғыл жолы ашылады» деп үнемі айтумен келеді. Сол сияқты қазақтың үлкен ақыны Мұқағали Мақатаев «Ұқсайды бар тыныштық жер бетінде, Ұйқыдағы сәбидің келбетіне...» десе, тәуелсіздік төлі, жас жыршы Мирас Қадырмұрат бауырымыз: «Аллаға мәлім, ризықтан бұрын тыныштық, Ризықтан бұрын тыныш таңдардың мұңы ыстық, Атадан қалған ат басты алып алтыннан, Бағалы елге тыныштық деген күміс құт» деп жырлапты.
