ҚҚС: Нақты мөлшерлеме енгізіледі

Үкімет отырысында Премьер-ми­нистрдің орынбасары – Ұлт­тық экономика министрі Серік Жұманғарин атқарылып жат­қан жұмыстар туралы баяндама жасады. Оның айтуынша, әкімшілендіруді жеңілдету үшін нақты мөлшерлеме құрылымы (16%, 10%, 0% және босату) ен­гізі­леді. ҚҚС мөлшерлемесін 16%-ға дейін арттыру ұсынылып отыр. Бұл бюджеттің мұнай кірістеріне тәуел­­ділігін азайтып, қосымша қара­­жатты басым жобаларға бағыт­­тауға мүмкіндік береді. Ауыл ша­­руашылығы тауарын өндіру­­ші­лер үшін ҚҚС төлеуден боса­ту ен­гізіледі. Бұл олардың бәсе­ке­ге қабілеттілігін арттырады. Ден­­­саулық сақтау саласына да 10% тө­­мен­­­детілген мөлшерлеме ұсыны­лып отыр, бірақ оны басқа салалар­ға да кеңейту мүмкіндігі талқыланып жатыр.

Сонымен қатар ҚҚС бойын­ша есепке қою шегі 80 млн теңге­ден 15 млн теңгеге дейін төмен­деті­леді. Бұл бизнесті жасанды бөл­шек­тенуімен күресуге және барлық компанияға тең жағдай жасауға мүмкіндік береді. Бөлшек салық режімі қайта қаралып жатыр. Жұмысшылар саны бойын­ша шектеулер алынып таста­лады, ал іске асыру B2C сегменті­мен шектеледі. Салық түсім­дері­­н­ің күтілетін өсу көлемі – жыл сайын 4-5 трлн теңге. Бұл Ұлт­тық қорға тәуелділікті және мем­лекеттік қарызды азайтуға, инфра­құрылым мен өнеркәсіпке қара­жат бөлуге көмектеседі. Ықтимал инфляциялық әсер қысқамерзімді болады және 2,5-3% деңгейінде бағаланады.

Ұсынылған тәсілдер «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер пала­та­сы және бизнес-қоғам­дас­тық өкілдерімен кездесуде талқыланды.

«Жалпы ұсыныстарды қолдай­мыз. Осы аптада өңірлерге  барып, халық арасында егжей-тегжейлі талқылау жүргізу керек. Мен де Астанадағы  және өңірлердегі бизнес өкілдерімен талқылаулар өткі­земін. Осы жұмыстардың нәти­жесінде 20 ақпанға дейін Салық кодексінің жобасы мен ілеспе заң жобасына түзетулерді Мәжіліске енгізу керек. Әрі қарай Мәжілісте талқылауды жалғастырамыз», деді Премьер-министр.

Үкімет отырысында көктем­гі дала жұмыстарына дайын­дық мәселелері қаралды. Қазіргі жағдай туралы Ауыл шаруа­шы­лығы министрі Айдарбек Сапаров, Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев, сондай-ақ бірқатар өңірдің әкімдері баян­дады.

Биыл 23,8 млн гектар алқапқа ауыл шаруашылығы дақылдарын егу жоспарланып жатыр. Дән­ді және бұршақ дақылдардың егістік алқаптары шамамен 16,6 млн гектарды құрайды. Майлы дақылдардың ауданы 365 мың гектарға артып, 3,3 млн гектарға жетеді, оның ішінде күнбағыс дақылдары 50,6 мың гектарға өсіп, 1,3 млн гектар болады. Сондай-ақ картоп алқабын 14,9 мың гектарға ұлғайтып, аумақты 136,8 мың гектарға дейін жеткізу жоспарланды. Ал қарақұмық дақылдары 41,5 мың гектарға артып, 147 мың гектарды құрайды. Биыл қант қызылшасының ауданы 18,4 мың гектар болады. Жемшөп дақылдарының ауданы 184 мың гектарға ұлғайып, 3,4 млн гектарға жетеді. Мақта дақылдары 135,2 мың гектарды, ал күріш – 90,2 мың гектарды құрайды.

Көктемгі дала жұмыстарын ЖЖМ қамтамасыз ету үшін (МӨЗ-де өндіріс көлемін ескере отырып) 401 мың тонна дизель отыны бөлінді. Дизель отынын тиеп жөнелту бойынша МӨЗ-ге облыстарды бекіту кестесі бекітілді, сондай-ақ межелі стансаға дейін литріне 232 теңге мөлшерінде  баға белгіленді. Операторлардың шығындарын ескере, ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер үшін дизель отынының түпкілікті құны литріне 254 теңгені құрайды. Бұл жанармай құю стансаларында литріне 295-300 теңгені құрайтын нарықтық бағадан 13-15%-ға төмен.

Биыл егіншілік саласын қар­жыландыру көлемі 700 млрд тең­геге дейін ұлғайтылды. Лизинг­ке жұмсалатын қаражат 200 млрд теңгеге жеткізілді. Сондай-ақ жеңілдікпен 400 мың тоннадан астам дизель отыны бөлінді. Олжас Бектенов бұл шаралардың барлығы егіс науқанын ойдағыдай өткізуге бағытталғанын айтты. Бұл ретте ол бөлінген қаражаттың дұрыс жұмсалуы әкімдіктердің тұрақ­ты бақылауында болуға тиіс екенін ескертті.

Елімізде тыңайтқыш енгізу жоспары ғылыми негізделген норманың тек 59%-ын, ал ауыл шаруашылығы техникасының техникалық дайындығы – 75%-ды құрайды. Олжас Бектенов жаппай егін егу  жұмыстары басталған­ға дейін бұл көрсеткішті 100%-ға дейін жеткізіу қажет екенін айтып, министрліктер мен әкімдіктерге бірқатар тапсырма берді.

Қазір Ауыл шаруашылығы ми­нистрлігінің балансында 4 ақ­па­раттық жүйе бар. Бұл ауыл­ша­руашылық жануарларын сәй­кестендіру (АЖС); «E-Agriculture» АӨК салаларын басқарудың бір­ыңғай автоматтандырылған жүйесі (ББАЖ); Субсидиялаудың бірыңғай мемлекеттік ақпараттық жүйесі (СМАЖ); «Ауыл аманаты»  халыққа несие берудің ақ­па­раттық жүйесі. Өсімдік ша­руа­шылығын қадағалаудың ақ­параттық жүйесі әзірленіп жатыр.

Премьер-министр Мемлекет басшысы ауыл шаруашылығы еңбеккерлерінің бірінші форумында АӨК-ті цифрландыру міндетін қойғанын атап өтті. Осыған байланысты Үкімет ауыл шаруашылығының барлық салаларына «ақылды»  технология элементтерін енгізуге ерекше басымдық беріп отыр. Нақты мақсат-міндеттер мен негізгі бағыттар айқындалды.

Цифрлық құралдарды қол­дану арқылы қажетті қаражат мөлшері, есеп беру, егіс алқабы, мал басы туралы деректердің нақ­тылығын қамтамасыз еткен жөн. Премьер-министр цифр­лан­дыру мемлекеттік қолдау шара­­ларының ашықтығы мен тиім­ділігін арттыруға ықпал етуге тиіс екеніне тоқталды.

Тағы бір маңызды мәселе мал шаруашылығы мен өсімдік шаруа­шылығы өнімдерін сәйкес­тендіру жүйесі болып саналады. Өнімді шыққан жерінен соңғы тұтынушыға дейін жеткізудің ашық тізбегін құру қажет. Бұл жүйе өндірілген өнімді есепке алуға, оның сапасына кепілдік беруге, биологиялық және ветери­нарлық қауіпсіздікті бақылауға бағытталуға тиіс.

Үкімет басшысы климаттық тәуекелдерді, өнімділік көлемін және азық-түліктің нарықтық бағасын болжау үшін цифрлық шешімдер мен жасанды интел­лектіні кеңінен қолдану қажет­тігіне тоқталды.

«Бүгінде мал шаруашылығы, өсімдік шаруашылығы, тұрақтан­дыру қорлары мен қоймалардағы астық пен өнім қорларын есепке алу, топырақтың ылғалдылы­ғын анықтау және ветеринарлық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бо­йынша статистикалық деректер­дің нақтылығы өзекті проблема күйін­де қалып отыр. Осы мәсе­лелердің бәрін есепке алу жүйесін толық цифрландыру арқылы шешу керек», деді О.Бектенов.

Осыған байланысты Ауыл шаруашылығы және Цифрлық даму министрлігіне бірқатар тапсырма берді. Өңір әкім­дік­терімен бірлесіп, осы жылдың соңына дейін ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің цифр­лық картасын әзірлеу керек. Әкім­діктермен биыл 1 қыркүйекке дейін өсімдік шаруашылығын­дағы қадағалау жүйесін әзір­леуді аяқ­тау қажет. Сондай-ақ Мем­ле­кет басшысының тапсырмасы бо­йынша биыл Ұлттық ауыл ша­руа­шылығы санағын жүр­гізу жос­парланып отыр. Санақ қоры­тын­дысының нәтижелерін толық цифр­ландыру, оған талдау жүр­гізу және алынған деректер базасын үнемі жаңартып отыру ләзім.