Сурет: alatau-zhuldyzy.kz
Осы ретте білім алушыларды ерте кәсіптік бағдарлауына қолдау көрсету үшін педагог-кәсіби бағдарлаушыларға «Maman» бағдарламасын ұсынамыз. Бағдарламаны биылғы оқу жылында «Келешек мектептерінде» сынақтан өткізу жоспарланды.
Бағдарлама мазмұнына сәйкес білім алушыларды еңбек әлемімен ойын, экскурсия, жобалық жұмыс арқылы таныстыру және олардың кәсіби қызығушылықтарын анықтап, мектеп шеберханаларында тәжірибеде сынап көру ұсынылады. Ал 9–11 сыныптарда білім алушылар колледждермен, жоғары оқу орындарымен бірлескен жобаларға қатысып, жеке портфолио қалыптастырады.
«Maman» бағдарламасы – білім алушының мамандық таңдауы үшін сенімді қадам жасауына қолдау көрсететін көмекші құрал. Себебі әр білім алушы «маған не қызық?», «қолымнан не келеді?», «еңбек нарығында қандай сұраныс бар?» деген сұрақтарға жауап табуы қажет. Бұл – білім алушылардың ерте кәсіптік бағдар алуына маңызды қадам.
Ерте кәсіптік бағдарлау – халықаралық тәжірибеге негізделген жаңашыл үдеріс. Мәселен, Финляндияда, Оңтүстік Кореяда білім алушыларға кәсіби бағыт берудің табысты жүйелері бар. Еліміз де осы әлемдік үрдіске өз ұлттық мазмұнын қосып, жаңа бағыт қалыптастырып отыр. Бағдарлама колледждер, университеттер, өндіріс орындары және жұмыс берушілермен тікелей байланысты күшейтеді. Бұл – мектеп пен қоғам арасындағы «ашық есік» қағидатын орнықтырады. Ал ата-аналар үшін оқушы жетістіктерін бақылауға және қолдауға арналған айқын әдістемелік жүйе жасалған.
«Келешек мектептерінің» ерекшелігі тек бағдарламада емес, оның кеңістігінде де. Мұнда оқушыға қолжетімді заманауи шеберханалар, роботтехника кабинеттері, цифрлық зертханалар бар. Бұл – мектепті болашақ кәсібімен ерте ұштастыруға арналған нақты мүмкіндік. Қазіргі таңда 217 заманауи мектеп салынып жатыр, оның тең жартысы ауылдық жерлерде бой көтеріп отыр. 105 мектеп пайдалануға берілді, ал қалғаны биылғы жыл соңына дейін тапсырылады.
«Келешек мектептерінің» негізгі миссиясы – өзінің әлеуетін іске асыруға және қоғамның игілігі үшін әрекет етуге қабілетті, «Адал азамат» құндылықтары негізінде тәрбиеленген білім алушыны қалыптастыру. Қазіргі таңда осы мектептерде директорлар мен педагогтерге арналған семинарлар өтіп жатыр. Сала сарапшылары қаржылық сауаттылық, роботтехника және жасанды интеллекті оқу үдерісінде тиімді қолдану бойынша дәрістер ұйымдастырылды.
Нәтиже қандай болмақ?
Ең бастысы, бұл жоба елдің адами капиталын дамытуға бағытталған. Экономика күн сайын өзгеріп жатқан заманда білім алушыны ерте кәсіптік бағдарлау – мемлекетіміздің болашағына салынған инвестиция. «Келешек мектептері» арқылы ел жастары тек білім алып қана қоймай, өз орнын табуға жол ашады. Қазіргі экономика мен еңбек нарығы жылдам өзгеру үстінде. Мұндай жағдайда ерте кәсіптік бағдар – адамның қызығушылығын құзыретке, ал құзыреттілікті – ел дамуына қосылатын нақты үлеске айналдырудың кепілі болмақ.
Анар ТӘҢІРБЕРГЕНОВА,
Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының вице-президенті
