– Биыл колледждердегі білім саласында қандай өзгеріс болды?
– Мемлекет басшысы Жолдауда жұмысшы мамандықтары жылында жоспарланған іс-шаралар жалғасатынын атап өтті. Бұл шешім мемлекеттің ұлттық экономиканы және елдің өнеркәсіптік әлеуетін дамытудағы білікті жұмысшы кадрдың рөліне ерекше назар аударатынын көрсетеді.
Қазір елімізде 772 колледж жұмыс істейді, онда 550 мың студент оқиды. Биылдан бастап 9-сынып түлектері сұранысқа ие мамандықтар бойынша тегін білім алып жатыр, бұл ретте мемлекеттік тапсырыстың 70%-ы техникалық мамандықтарға бағытталған.
– Жұмысшы мамандықтары жылы аясында түлектерді ірі кәсіпорындарға жұмысқа орналастыруға басымдық берілді. Осы бағытта қандай нәтиже бар?
– Жұмысшы мамандықтары жылының негізгі бағыттарының бірі техникалық және кәсіптік білім ұйымдарының үздік 1000 түлегін еліміздің жетекші кәсіпорындарына жұмысқа орналастыру жоспарланған болатын. Қазірдің өзінде 1 191 студент еліміздегі «LGS Kazakhstan Elevator Group», «Hyundai Auto Astana», «Астана электртехникалық зауыты» (АЭЗ), «ҚТЖ»-АҚ «Магистралдық желілер дирекциясы», «Qarmet» АҚ, «Қазақтелеком» АҚ, «Gaztehna», «АЭС Шүлбі ГЭС», «ЭСК», «CNPC-Ақтөбемұнайгаз», «ERG Service», «Kia Қазақстан», «Allur» («СарыарқаАвтоПром»), «Қазақстан алюминийі» АҚ, «Қазхром», «ПМХЗ», «ҚЭЗ» АҚ, «Қазақмыс корпорациясы», т.б. ауқымды компанияларда жұмысқа орналасты.
Әкімдіктермен бірлесе жұмыс істеу шеңберінде оқуын аяқтағаннан кейін жұмысқа орналасу кепілдігімен кәсіпорындардың өтінімдері бойынша кадрды мақсатты тапсырыспен даярлау тетігі енгізілді. Мақсатты тапсырыспен студенттерді жыл сайын қабылдау 10 мың адамды құраса, Жұмысшы мамандықтары жылы шеңберінде бұл көрсеткіш 15 мың қосымша орынға ұлғайтылып, 45 мың адамды қамтыды.
Оқыту ірі өнеркәсіптік және сервистік компаниялармен серіктестікте жүргізіледі, атап айтар болсақ, олардың ішінде «Солтүстік Қазақстан электр тарату компаниясы» АҚ, «Мұнаймаш» АҚ, «Құрылысмет», «Цемент зауыты», «QazTehna», «AS-House», «Есиль Лифт Сервис», «Береке-Бурабай», «Алтыналмас» АҚ, «Dala construction.kz» сияқты басқа да кәсіпорындар бар.
– Қазір колледждерде дуалды оқыту кеңінен енгізілді. Бұл жүйе студенттердің тәжірибе жинақтауына қалай әсер етіп отыр?
– Бүгінде еліміздегі колледждердің 72%-на дуалды оқыту енгізілді. Дуалды оқытуға 18 мыңнан астам шағын және орта бизнес кәсіпорындары 130 мыңнан астам колледж студентіне практикадан өтуге мүмкіндік береді.
Мәселен, Қостанайда дуалды оқытудың табысты тәжірибесін кең ауқымда тарату мақсатында «СарыарқаАвтоПром» базасында Эрфурт білім беру орталығының (Германия) қатысуымен Халықаралық дуалды оқыту орталығы ашылды.
– Ал мектеп оқушылары кәсіптік бағдар беру бағдарламасымен қаншалықты қамтылған?
– Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы 1-11 сынып оқушыларын қамтитын «Маман» атты ерте кәсіптік бағдарлау моделін әзірледі. Модель оқу және сабақтан тыс үдеріске біріктірілген және колледждермен, жоғары оқу орындарымен және жұмыс берушілермен серіктестікке негізделген. Аталған платформада цифрлық құралдар белсенді қолданылады, бұл білім үдерісінің қазіргі еңбек нарығының талаптарына сәйкестігін қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар мемлекет тарапынан кәсіптік бағдар беру институтының рөлі күшейтіліп жатыр. Мектептерде 1 мыңнан астам профильдік сынып ашылып, барлық мектепте педагог-кәсіби бағдар беруші мәртебесі ресми түрде бекітілді. Қазіргі уақытта мектептегі 2,4 миллион оқушы (6-11 сыныптар) кәсіптік бағдар беру бағдарламасымен қамтылды.
– Айтулы жыл шеңберінде техникалық және кәсіптік білім саласына қандай жаңалық енді?
– Техникалық және кәсіптік білім беруді трансформациялау шеңберінде колледждердегі IT саласындағы мамандықтарға онлайн-оқыту заң тұрғысынан бекітілді. Бұл қадам ыңғайлы форматта біліктілікті арттыру, уақыт пен қаржылық шығындарды азайту сияқты мүмкіндіктерге қол жеткізеді.
Қорыта айтқанда, Жұмысшы мамандықтары жылы техникалық және кәсіптік білім жүйесін трансформациялауға, жұмысшы мамандықтарының беделін арттыруға, оқу орындары мен жұмыс берушілер арасындағы байланысты нығайтуға қуатты серпін болды.
Әңгімелескен –
Бекзат ҚҰЛШАР,
«Egemen Qazaqstan»
