Фонд Дүниежүзілік банктің Өнімді инновацияларды ілгерілету жобасы (FPIP) және Қазақстанның Жасанды интеллект және цифрлық даму министрлігінің қолдауымен құрылды. Бұл бастама елді өңірлік технологиялық инновация орталығына айналдыруды мақсат етеді.
Серіктестік арқылы өсу
Tumar Venture Fund-тың басты ерекшелігі – оның капитал құрылымының аралас моделі. FPIP аясында бөлінген әрбір 1 АҚШ долларына White Hill Capital Ltd. басқарушы компаниясы жеке инвесторлардан дәл сондай сома тартады. Соның арқасында қордың көлемі 20 млн долларға жетіп, болашақта 50 млн долларға дейін ұлғаймақ.
Бұл тәсіл халықаралық серіктестердің қызығушылығын тудырып, Сауд Арабиясының Ұлттық IT даму бағдарламасы (NDTP), Дубай қаржы орталығының инновациялық хабы (DIFC) және Тәжікстан технологиялық университетімен стратегиялық ынтымақтастық орнатуға жол ашты.
Стартаптардан табыс хикаяларына дейін
Қордың қолдауына ие болған стартаптар айтарлықтай табыстарға жетті:
- Zypl.ai – жасанды интеллект саласындағы финтех-компания, бүгінде 20 елдің 60-тан астам банкінің серіктесі.
- Push30 – корпоративтік денсаулық платформасы, Central Asia нарығынан Сауд Арабиясына шыққан.
- Codiplay – балаларды бағдарламалау мен робототехникаға үйрететін edtech-компания. 2023 жылы White Hill Capital инвестициясынан кейін оның бағасы 10 млн-нан 50 млн долларға дейін өсті.
- JobEscape – фрилансерлерге арналған AI құралдары платформасы, енді қолданбалы жасанды интеллект бағытында дамып жатыр.
- Garderob – «айналмалы сән» моделін дамытып, Еуропа нарығына шыққан қазақстандық маркетплейс.
Бұл мысалдар венчурлық капитал тек бизнеске қаржы құйып қана қоймай, жаңа жұмыс орындарын ашып, кәсіпкерлік мәдениетін қалыптастырып жатқанын дәлелдейді.
Өңірден жаһандық деңгейге
FPIP жобасының тағы бір бастамасы – Silkroad Innovation Hub – Силикон алқабында табысқа жеткен соң, Tumar Venture Fund өз аясын кеңейтіп, Таяу Шығыс пен Солтүстік Африка өңіріне (MENA) бағыт алды.
2024 жылдың наурызында Эр-Риядта ашылған Al-Farabi Innovation Hub қазақстандық стартаптарға жаһандық нарыққа шығуға мүмкіндік беріп отыр. Мұнда серіктестік бағдарламалар, акселераторлар және менторлық қолдау жүйесі іске қосылған.
Кедергілер мен шешімдер
Дегенмен, стартаптардың дамуына әлі де реттеу мен бюрократия кедергі келтіруде. Осыны ескерген қор Қазақстанның венчурлық және тікелей инвестициялар қауымдастығын құрып, инвестициялық климатты жақсартуға бағытталған реформаларды ілгерілетіп жатыр.
Инновациялар жетелейтін болашақ
Tumar Venture Fund — жай ғана қаржы құралы емес. Ол кәсіпкерлерге қолдау көрсетіп, таланттарды дамытып, жергілікті инновацияларды жаһандық нарықтармен байланыстыру арқылы Қазақстанның жаңа экономикалық болашағын қалыптастыруда.
Қордың стратегиялық серіктестігі мен ұзақ мерзімді көзқарасы елімізге инновацияларды экономикалық өсім мен жаңа мүмкіндіктердің өзегіне айналдыруға жол ашып отыр.
