Фото: Ақорда
Ерлан Қариннің мәлімдеуінше, тұжырымдаманы әзірлеу идеясы біраз уақыт бойы талқыланып келген. Бурабайда өткен Ұлттық құрылтайда сарапшылар мен қоғам қайраткерлері осы мәселеге назар аударып, Еділ Жаңбыршин, Айдос Сарым, Никита Шаталов, Гүлмира Илеуова, Андрей Чеботарев, Данияр Әшімбаев, Марат Шибұтов және басқалар құжатты әзірлеу уақыт талабы екенін атап өткен.
Мемлекет басшысы бұл ұсынысты қолдап, мәселені терең зерделеуді тапсырған болатын. Нәтижесінде белгілі сарапшылар, Ұлттық құрылтай мүшелері мен ғылыми қауым өкілдері жарты жылдан астам уақыт бірігіп еңбек етті. Әсіресе Еркін Әбіл, Ерлан Саиров, Айгүл Сәдуақасова, Берік Әбдіғалиұлы, Талғат Қалиев, Қарлығаш Жаманқұлова, Рауан Кенжеханұлы, Нұрбек Матжани, Александр Данилов, Ғазиз Әбішев бастаған азаматтар үлкен еңбек сіңірген.
«Бірлескен жұмыстың нәтижесінде мемлекеттік қағидаттардың, жалпыұлттық құндылықтардың, ішкі саясаттың басты бағыттары жүйеленді. Тұжырымдама жүргізіліп отырған қазіргі саясатты біртұтас дүниеге айналдырды. Әлеуметтік желілерде, бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған материалдар оның қоғамда оң қабылданғанын көрсетіп отыр. Кейінгі жылдары елімізде ауқымды саяси реформалар жүзеге асырылды. Соның нәтижесінде мемлекеттік аппаратқа жаңа адамдар келе бастады. Мәселен, ауылдық округтердің әкімдері сайлануда. «Президенттік жастар кадр резерві» жобасы іске қосылды. Жүйеде буын алмасу үдерісі үздіксіз жүріп жатыр. Сондықтан ішкі саясат тұжырымдамасы мемлекеттік қызмет жүйесіне өзге салалардан келген басшылардың жаңа буынына көмекші құрал ретінде пайдалы болмақ», деді Мемлекеттік кеңесші.
Құжатта еліміздің жалпыұлттық нышандары да бекітілген.
«Мәселен, шаңырақ – ұлттық бірліктің, домбыра – ұлттық музыкалық аспаптың, Абайдың «Қара сөздері» ұлттық кітаптың нышаны болып айқындалды. Бұл нышандар елімізге тән ерекшеліктерді тануға, жалпыұлттық бірегейлігімізді нығайтуға және тарихи-мәдени мұрамызды сақтауға ықпал етеді», деді Ерлан Қарин.
Сыншылардың кейбірі «бұл құжатта жаңа идеология неге жоқ?» деп сынға алғанымен, Ерлан Қарин мұндай мақсат әу бастан көзделмегенін айтты.
«Оның үстіне біздегі саяси плюрализм, пікір алуандығы жағдайында бұл мүмкін емес. Құжаттың мәні – азаматтарымыз ұстанатын жалпыға ортақ қарапайым нормалар мен құндылықтарды бекіту. Яғни қоғамдық құрылым күрделенген сайын әртүрлі көзқарастағы, әртүрлі ұстанымдағы адамдарды біріктіретін ортақ құндылықтарды айқындау», деді ол.
Ең маңызды тұстардың бірі – тұжырымдамамен бірге қомақты бюджет немесе ауқымды іс-шаралар жоспары бекітілмеген. Қариннің сөзінше, қазіргі ұстаным – артық шығынсыз, формализмге жол бермей, ішкі саясаттың институционалдық негізін күшейту. Осы мақсатта қазірден бастап қоғамдық наградалар жүйесі, мектептегі тәрбие бағыты, еңбекқорлық пен жасампаздыққа негізделген құндылықтарды біріздендіру жұмыстары басталып кеткен.
«Ішкі саясат – мемлекеттің дамуы мен тұрақтылығының басты тірегі. Тәуелсіздік алғалы елімізде әр кезеңде ішкі саясаттың басымдықтарына орай түрлі құжаттар, бағдарламалар қабылданды. Бірақ бұл құжаттарда саланың қағидаттары мен құндылықтары, мақсаттары мен бағыттары біртұтас жүйе ретінде көрсетілмеген еді. Керісінше кейде бір-біріне қайшы келетін нормалар кездесетін. Енді, міне, мемлекеттік деңгейде алғаш рет ішкі саясат ұғымы, оның мақсаттары мен міндеттері, бағыттары жүйелі түрде нақты айқындалып, бекітіліп отыр», деп түйіндейді Ерлан Қарин.
