
Руханият • 21 Наурыз, 2020
Наурыз мерекесінің рухани маңызын зорайтатын тетіктерінің бірі – татулық мейрамы екендігі. Яғни наурыз күні араздасқан адамдар кешірісіп, татуласады. Өйткені татулық – берекенің басы. «Төртеу түгел болса – төбедегі келеді, алтау ала болса – ауыздағы кетеді» дегендей татулықтың туы желбіреген жерде елдің ырысы өседі, бағы артады, болашағы баянды болады.
Руханият • 20 Наурыз, 2020
Жуырда қытайлық кинематографистер жасаған тарихи сериалды тамашалап отырып, мына бір шағын эпизодты аңдадық. Бас кейіпкер патша уәзірлерін шақырып «Үш ұлымының қайсы мұрагерлікке лайық» айтыңдар дейді. Көпшілік көркем мінезді үлкен ұлды лайық көреді. Патша: - Ол лайық емес, өйткені оның бойында ұлы арман жоқ, яғни армандай алмайды, деді. Осы сөзді естігенде ойыма бірден атақты Шыңғыс қағанның «Арманың қанша асқақ болса, арғымағың сонша шабысты болады» деген ұлағаты орала кетті.
Таным • 20 Наурыз, 2020
Қазақ халқы ежелден жылқы баққан...
Тұңғыш Президент – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласында: «Жылқыны қолға үйрету арқылы біздің бабаларымыз өз дәуірінде адам айтқысыз үстемдікке ие болды. Ал жаһандық ауқымда алсақ, шаруашылық пен әскери саладағы теңдессіз революцияға жол ашты. Жылқының қолға үйретілуі атқа міну мәдениетінің де негізін қалады. Бес қаруын асынған салт атты сарбаз айбарлы көшпенділер империялары тарих сахнасына шыққан дәуірдің символына айналды», дейді. Сол сияқты дүлдүл ақын Ілияс Жансүгіров: «Қазақ халқы ежелден жылқы баққан, Артық көрген ат үстін алтын тақтан» десе, бұл тұрғыдан халқымыздың жылқытану қабілеті мен оның бағым-күтімі жайлы ілім-тәжірибесі жетерлік.
Таным • 06 Наурыз, 2020
Лингивист ғалым марқұм Рахманқұл Бердібаев «Кеңес дәуірінде қазақ тілінің 18 мың сөзі бұрмаланған, яғни мән-мағынасы өзгерген» депті. Осындағы мәні өзгеріп, мағынасы ауысқан атаудың бірі – қатын сөзі. Бұл термин ертедегі Түркі қағанаты кезінде билеушіден кейінгі екінші тұлға – оның сүйікті жарына берілетін құрметті атақ екен.
Абай • 05 Наурыз, 2020
Ақмола облысы Зеренді ауданы оқу бөлімінің әдістемелік кабинеті өкілдерінің ұйымдастыруымен жергілікті оқушылар арасында белгілі ақын, халықаралық «Алаш» сыйлығының лауреаты, аталған ауданның құрметті азаматы Қорғанбек Аманжолдың қаламынан туған «Кішкентай Абайлар» атты өлеңді мәнерлеп оқудан байқау өтті.
Таным • 03 Наурыз, 2020
Биыл туғанына 175 жыл толып отырған жарықтық Абай атамыздың кейіске толы: «Көзінен басқа ойы жоқ, Адамның надан әуресі. Сонда да көңілі тым-ақ тоқ, Жайқаң-қайқаң әр несі», деп басталатын алты шумақ жыры бар. Осында айтылғандай, рухани ілім-білімнен, қарапайым өмірде шаһадат пен ғибраттан хабары жоқ пенделер жайлы үлкен ғалым Мағаз ар-Рази: «Кімнің уайымы жоқ, тоқшылығы көп болса, денесі майлы болады. Денесінің майы көп адамда желік пайда болады. Желігі бар адам жамандыққа ұрынғыш келеді. Жамандыққа бойы үйренген адамның жүрегі қатыгезденеді. Жүрегі қатыгезденіп өлі күйге түскен пенде пәнидің қызықтарына батып кетеді» депті.
Руханият • 02 Наурыз, 2020
Елордадағы Ұлттық академиялық кітапханада «Отандастар қоры» КеАҚ және Дүниежүзі қазақтар қауымдастығының бастамасымен «Отандастар» оқу залы ашылып, жақын арада қазақ және орыс тілдерінде электронды нұсқасы жарық көрген «Қазақ әлемі» («Мир казахов») туындысының тұсауы кесілді.
Қоғам • 02 Наурыз, 2020
Ұлт тарихының өзегі – шығыстану
Мәдениет және спорт министрлігіне бағынысты Қолжазбалар және сирек кітаптар ұлттық орталығының ұйымдастыруымен «Ресей Шығыстану ғылымының Қазақстан мен Орта Азияны зерттеуі. Қазақстандағы шығыстанудың дамуы» атты дөңгелек үстел өтіп, оған белгілі ғалымдар, Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ, Шығыстану кафедрасының оқытушылары мен Мемлекет тарихы институтының қызметкерлері, сонымен қатар аталған тақырып бойынша ізденіп жүрген докторант, магистранттар қатысты.
Тарих • 02 Наурыз, 2020
Өткен апта соңында елорда төрінде орналасқан Ұлттық архив ғимаратында Мәдениет және спорт министрлігі «Сарайшық» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының ұйымдастыруымен «Сарайшық – Ұлы дала мұраты: мемлекеттілік және тарихи сабақтастық» атты дөңгелек үстел мәжілісі өтті. Оған Мәдениет және спорт министрінің орынбасары Елдос Мұратұлы Рамазанов және Парламент Мәжілісінің депутаттары, елімізге танымал ғалымдар қатысты.
Таным • 25 Ақпан, 2020
Түркі мұрасын түгендеген еңбек
Елордадағы Ұлттық Академиялық кітапханада ұйымдастырылған «Тарихи құндылықтар және Қазақ мемлекеттілігі» атты семинар аясында түрколог ғалым Қаржаубай Сартқожаұлының үш томдық «Орхон ескерткіштерінің толық атласы» және «Записки казахского тюрколога» атты туындыларының тұсауы кесілді.