Сипаты бөлек «сыпайылық»

Соңғы күндері әлеуметтік желілерде көлік­теріне «Вежливые люди» деген жазуы бар қағаз жапсырып алатын азамат­тардың суреттері жиі шыға бастады. Көбі көлік­терінің терезесіне жапсыратыны байқалады. Әрине, «әркімнің жеке меншік мүлкі ғой, өзі біледі емес пе?» деп уәж айтқыңыз келетін шығар. Бірақ «сыпайы адамдар-вежливые люди» деген атаудың қайдан шыққанына назар аударып көрдіңіз бе? Бұл жазу ел азаматтарының қандай ниетте жүргенін көрсететін белгі екенін білесіз бе?

22 Мамыр, 2019

«Уақыттың уақыты жоқ»

Атақты «Жолбарыс тонды жиһангезді» жазған грузиннің ұлы ақыны Шота Руставелидің «Уақыттың уақыты жоқ» дейтін жыр жолдары бар көрінеді. Оны кезінде Мәскеудегі Останкино телестудиясында оқырмандармен кездесу кешін өткізген гүржінің гүрзі қаламды жазушысы, Лениндік сыйлықтың лауреаты Нодар Думбадзенің аузынан естіп білген едік.

21 Мамыр, 2019

Дәстүр білген адаспас

«Шымкентке келін болып бара жа­­тырсың. Ертең біздің солтүстікті масқара­лап, ата-енеңе тоңқаңдап сәлем салып жүрме!» Министрлікте бірге жұмыс істейтін бірі оңтүстіктен, бірі солтүстіктен келген екі жас Астанада табысып, отау құрмақ ниет­пен екі ара құдаласып, алдағы аптада Әсел Шым­кентке ұзатылады дегенде әріптес құрбы­ларының осылай айтып жатқан ақылын естіген сол бөлмеде отыратын жасы үлкен кісі шыдап отыра алмаған.

20 Мамыр, 2019

Туристерді азайта алмай әлек. Ал бізде...

Венеция деген қала бар екенін білесіздер. Пәленбай ғасыр бұрын су үстіне салынған шаһар туристердің сүйікті мекеніне айнал­ғалы қаша-а-ан!

17 Мамыр, 2019

Уәдені орындау парыз

Байқаймын, бізде қандай да бір нақты іс атқарудан гөрі уәде беру көп. Жоғары лауазымды шенеуніктер халық алдында есеп берсе де, жиналыста сөз сөйлесе де біз ана жұмысты қолға алғалы жатырмыз, мына жұмысты қолға алғалы жатырмыз деп уәдеге қарық қылады. Кейде тіпті ана шаруаны енді екі жылдан кейін, ал мына шаруаны үш жылдан кейін бастайтын боламыз дейтіндер де жоқ емес.

16 Мамыр, 2019

Саяси технология – сайлау құралы

Саяси технологтар сайлауға түсушінің жеңуіне қажетті қоғамдық пікірді, имиджді қалыптастыруға тиісті стратегия мен тактиканы айқындайды. Халықтың қалауын дәл басқан саяси технологтардың осындай сайлау стратегиялары мен технологиялары кейде ешкім сенуге тиісті емес адам­дар­дың өзін мемлекет басқаруға сайлата алады.

15 Мамыр, 2019

Қоғамдық пікір һәм жалаң жарнама

Дулат Исабеков айтпақшы, «қиярды да пиармен жейтін» қазіргі қоғамда әркім атқарған жұмысын, аттап басқан қадамын жарна­малауға құмар. Бұл қалыпты құбылыс деуге болады. Дегенмен, пиар деген түсі­ніктің өзі басқа елдерге қарағанда ке­шеуілдеп келген біздің қоғамда оған бертінге дейін қырын қарап, жасаған жұ­мысы жоқ, жарнамасы көп адамдарға те­ліп келген-ді.

14 Мамыр, 2019

Ұрлық та, ұлылық та – тәрбиеден

Қазақ атамыз біреудің ақ-адал малын ұрлап, жеке мүлкін рұқсатсыз жымқырған ұры-қарыны, баукеспе-қарақшыны қатты жазалап, қоғам дертін тамырымен жоюға тырысып отырған.

13 Мамыр, 2019

Өткенге тағзым етуден өзіндік жолымыз бар

Өткен шаққа, тарихымызға, ата-баба­ла­рымыздың өмір жолына құрметпен қа­рау, олардың ерлікті істерімен мақ­та­нып, оны үлгі тұту бүгінгі ұрпақтың басты мін­дет­терінің бірі болуы тиіс. Бұл қа­сиетті мін­детті шама-шарқымызша орын­дап та жүр­гендейміз. Десек те, осы ба­ғытта азды-көп­ті айтарымыз бар.

09 Мамыр, 2019

Ақсудағы «алтын дүрбелеңі»

Таяуда Павлодар облысындағы Ақсу қаласының іргесінде басталған «алтын дүрбелеңі» саябырлаған сыңайлы. Ғайыптан тайып байып қалсам деген арманның жетегіне ерген жүздеген адам күрек-сүйменмен қаруланып, экскаватор сияқты ауыр техникалар әкеліп, тып-тыныш жатқан жердің астаң-кестеңін шығарып қазып, күл-топырақты жүк көліктерге тиеп әкетіп, әбден әбігерге түсіп жатқанына куә болған едік. Себебі топырақтың құрамында бағалы металл бар-мыс.

07 Мамыр, 2019

Айлардың қайырлысы – Рамазан

Мұсылман баласы үшін қасиетті Рама­зан айы туды. Аллаға бойұсынушы қауым бұл айды «Айлардың сұлтаны» деп ерекше әспеттесе, үлкен ғалым сахаба Абдулла Аббас «күндердің қайырлысы – жұма, ай­лар­дың қайырлысы – Рамазан» деген екен.

06 Мамыр, 2019

Өнерді өзімшілдік жеңе ме?

Қазақ «ынсап сайын береке» деп тегін айт­пайды. Өкінішке қарай, ынсапты жиып қойған қазіргі қоғамда менмен бай құдайға да ауыз саладының кері қалып­тасты. Байлықтың да бір тоқтығы, бір жоқ­тығы болады. Кейде орта, кейде толы дүниеде дегдарлықты сақтай білу де дәулеттің дәмін келтірмей ме?! Ал өнер саф тазалықты сүйеді.

03 Мамыр, 2019

Бірліктің күші

Қарашаңырақ деп отырғанымыз – Қазақстан. Қазақстанның түп иесі – қазақ халқы. Қазақ жерінің қасиетін біліп рахмет айтудан жалықпай келе жатқандарға қазақ та риза. Мекендеген жерінің, ішкен суының қадірін білгеннен олар да жаман болған жоқ.

30 Сәуір, 2019

Halyq birligi – basty qundylyq

Elimizde beıbit ómirdiń qalyptasýy, turaqtylyq pen ornyqty damýdyń qam­tamasyz etilýi – qoǵamymyzdaǵy kelisim men tatýlyqtyń, rýhanı túsinistiktiń jemisi. Bul jetistikke memlekettik deńgeıde qol­ǵa alynǵan, ózindik oń yqpaly zor ıgi sha­ralardyń arqasynda qol jetkizilip otyr.

29 Сәуір, 2019

Áke kerek... uldarǵa

Áke kórgen jigittiń oq jonatynyn ata-balalarymyz aıtyp ketse de, qazir árbir úshinshi nekeniń sońy ajyrasýmen aıaqtalyp jatqanda, búgingi áleýmettiń ne oılaǵany bar? Jeti atasy túgili, kimnen jaratylǵanyn da bilmeıtin, jalǵyzbasty analarymyz tárbıelep otyrǵan uldardyń minez-qulqynan osy túptiń túbinde kórinetini daýsyz.

26 Сәуір, 2019

Kóp til bilý kedergi me?

Sońǵy jyldary orys tilin qoldaı bermeı­tinder qatary kóbeıdi. Biri ana tilimizdiń órisiniń tarylyp qalýyn osydan kórse, endi biri orys tilin mektepterde oqytýdy toqtatý kerek dep jatyr. Halyqaralyq til sanalatyn aǵylshyn tilin múıizdeýshiler de barshylyq.

25 Сәуір, 2019

Birlikke bastar is qaıyrly

Bar ómirin adam quqyǵy úshin kúreske arnaǵan Nelson Mandela: «Eger siz bir adammen ol túsinetin tilde sóılesseńiz, onyń oıymen bólisesiz. Al eger siz onyń tilinde sóılesseńiz, onda júregine jol tabasyz» depti. Bul ómirlik tájirıbeden alynǵan aqıqat. Biraq bul jalǵyz tilge ǵana qatysty oı emes. Onyń máni áldeqaıda tereńde jatqany ómir qaıshylyǵyn kórsetedi. Jáne mundaı jaǵdaıda ár adam jalpyǵa tán tilmen emes, naqty nátıje shyǵar izgilikti ispen júrekke jol salsa eken deıdi.

24 Сәуір, 2019

Kisilik pen kidilik

Qazaqta «kisilik bir basqa, kidilik bir basqa» degen sóz bar. Qazirgi qoǵamda osy eki uǵymdy jıi shatastyratyn sıaqtymyz. Kidilikti kisilik dep uǵatyndar bar. Sońynan topyraq shashatyndar «Kisi bolyp ketipti» dep jazǵyryp jatady. Iá, tilegin oryndamaǵany, ıá, jóndi qarym-qatynasqa beıil tanytpaýy, ıá, basqa da jaqtyra qoımaǵan minez-qulyqty «kisilikpen» jazǵyrý múlde durys emes sıaqty. Bul – eń áýeli kidilik. Al kisilik degenimiz joǵary adamı qasıet qoı! Aldymen kisilikke jetip alaıyq...

22 Сәуір, 2019

Adamzatty azdyratyn kesel

Qazirgi tańda adam balasy úshin asa zıandy nárseniń biri – alkogóldy ishimdikter. Bul pálekettiń qoǵamǵa zarary jaıly az aıtylyp jatqan joq. Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń normatıvi boıynsha jan basyna shaqqanda alkogóldik ishimdikterdi 8 lıtrden kóp paıdalanatyn eldiń genofondy degradasıaǵa ushyraıdy eken. Bizdiń eldegi jaǵdaı bul mejeden áldeqashan asyp ketken.

19 Сәуір, 2019

Rashel hám patrıotızm

Álemdik ádebıettegi eń belgili esimderdiń biri, shyǵarmalary oqyǵan bette shyrmap alatyn Gı de Mopassannyń fransýzdar men prýsıalyqtardyń arasyndaǵy soǵys shyndyǵyn sýretteıtin shaǵyn ǵana «Mademýazel Fıfı» atty ǵajap áńgimesi bar. Fransýz qalasyn basyp alǵan Prýsıa áskeri jeńisine masattanyp, toı toılap, ofıserleri ishimdikke mas bolyp, saıran salý úshin saraıǵa jeńil júristi qyzdardy shaqyrady.

18 Сәуір, 2019