Сурет: dauletten.kz
Бағдарлама республиканың үш мегаполисі Астана, Алматы, Шымкент қалаларына арналып қабылданған еді. Биыл осыдан бес жыл бұрын жалдамалы пәтерге қоныстанған азаматтардың пәтерді қайта мемлекетке тапсыратын уақыты келді. Енді бұл жастардың мәселесі әрі қарай қалай шешіледі? Мемлекеттен осы секілді тағы басқа қолдау бола ма? Мәселенің мән-жайын білмек ниетпен Шымкент қалалық тұрғын үй басқармасына хабарласқан едік.
Басқарма мамандарының берген мәліметіне сүйенсек, 2019–2020 жылдары жұмыс істейтін жастарға сатып алу құқығынсыз жалға берілген тұрғын үйлердің мерзімі 2025 жылғы 6 қаңтарда аяқталды. Осы күнге дейін бағдарлама аясында мегаполисте 2949 отбасы қоныстанып келіпті. Биыл наурыз айында қосымша тағы 900 азаматқа үй берілген. Дегенмен бағдарламаға біраз өзгеріс енгізіліп, 2023 жылдан бастап жалға алу мерзімі 5 жылдан 3 жылға қысқарған екен.
Басқарма өкілдерінің айтуынша, бүгінде бұл мәселе Үкіметте қаралып, азаматтарды баспанамен қамтуға қажет қаражат жергілікті бюджет есебінен қарастырылатын болыпты. Бұл ретте «Qamqor» деп аталатын өңірлік бағдарлама шеңберінде «Отбасы банк» АҚ қаржы операторы ретінде қызметке кірісіп отыр. Яғни жалдамалы пәтерін мемлекетке тапсырған жастар осы қаржы институты арқылы ипотекалық несие рәсімдеп, өзі қалаған баспанаға қол жеткізе алады. «Qamqor» бағдарламасымен үй алуға ниетті жастар бірінші кезекте өздерінің төлем қабілеттерін растауы тиіс. Бағдарлама шартында 5% жылдық сыйақы мөлшерлемесі, 10% алғашқы жарна, 20 жылға дейінгі мерзім қарастырылған. Шымкент қаласындағы «Отбасы банк» өкілі Нұрсұлтан Әбдіхановтың мәлімдеуінше, бүгінде жастардың төлем қабілеттерін растау жұмыстары басталып кетті. Ипотекалық несиені төлей алатын қабілеті барын растаған жастар бағдарлама бойынша үй құнының алғашқы 10% жарнасын құюы керек. Банкке кепіл мүлік ретінде сол үйдің өзі жарай береді. Сондай-ақ банк қызметкерінің айтуынша 5% сыйақы мөлшерлемесі тек 20 млн теңгеге дейін қарастырылады. Үй құны одан асып кетсе үстіндегі айырманы нарық бағасымен алушы азаматтың өзі төлейді.
Қорыта айтқанда, 5 жылдық жалдамалы пәтерін мемлекетке өткізген жастар жаңа «Qamqor» бағдарламасының конкурсынан тыс төлем қабілетін растап болған соң бірінші немесе қайталама нарықтан өзі ұнатқан пәтерді ипотекалық несиемен сатып алуларына толық мүмкіндігі бар.
Қазірде «Отбасы банк» АҚ-ға мерзімі аяқталған жалдамалы пәтерде уақытша тұрып келген 891 азамат жүгініпті. Олардың ішінде 489 жас алдын ала төлем қабілетін тексеру конкурсынан өткен. Нәтижесінде, 201 азаматтың өтініші мақұлданып отыр. Бұл бағдарламаға қатысуға ниет білдірген жастар жалпы санының 22,2%-ына тең. Тұрғын үй басқармасы мамандары мәлімдегендей, сатып алу құқығынсыз берілетін уақытша жалдамалы пәтер алу бағдарламасы биылдан бастап тоқтатылыпты.
Шымкент – жастардың қаласы. Қаншама жастың арман-мұраты – баспаналы болу. Сол тұрғыда олардың бар тілегі – мемлекет тарапынан осындай бағдарламалардың алдағы уақытта да жалғасын таба беруі. Себебі арзан пәтер жалдап тұрған жастар соның арқасында жағдайын жақсартып, келешек өз үйіне қарекет жасап үлгереді. Жалдамалы пәтерде өмір сүретін жастардың ішінде бойдақтармен бірге отбасылы жандар да бар. Оларға қымбат бағаға пәтер жалдау қиынға соғатыны белгілі. Сондықтан уақытша жалдамалы пәтерге қоныстандыру бағдарламасы қазірде жастарға үлкен көмек болып тұр. Қала тұрғыны Ислам Қуаныш 2023 жылдан бері осындай баспанада тұрып келеді. Үш баланың әкесі. Әртүрлі мемлекеттік тапсырыстар орындаумен табыс табады. Сол азамат мемлекет тарапынан жастарға арзан бағада пәтер ұсынылып, кейін сатып алу құқығымен рәсімделсе деген өтініш-тілегін жеткізіп отыр. Өйткені оның айтуынша, тауар да, қызмет те қымбаттап бара жатқан бүгінгі қоғамда жастар мемлекет тарапынан бағасы жеңілдетілген пәтермен қамтылса, олардың алаңсыз жұмыс істеп, өз қарым-қабілеттерін жан-жақты дамытуына да молынан мүмкіндік туады.
ШЫМКЕНТ
