Қатысушыларға онлайн режимінде Премьер-министрдің орынбасары - ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин негізгі үндеу жасады. 2025 жылғы форумның негізгі тақырыбы Customer-Centric Kazakhstan тұжырымдамасы болды.
Серік Жұманғарин бірінше кезекте биылғы ел экономикасы үшін маңызды жыл екенін атап өтті. ІЖӨ-дегі мұнай секторының үлесі біртіндеп төмендеп келеді, ал өңдеу өнеркәсібі экономикаға үлесін арттырды. 2024 жылдың қорытындысы бойынша мұнай саласының үлесі ЖІӨ-нің 8,1% -ын құрады, ал өңдеуші өнеркәсіп 12,4% -ға жетті.
Вице-премьер 2025 жыл экономикалық өсім көздерін қайта ойластыру тұрғысынан маңызды екенін атап өтті. Үкіметтің бақылауында мұнай-химия, ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу және машина жасауды қоса алғанда, жалпы құны шамамен $27 млрд болатын 17 ірі жоба бар. Олардың ішінде жақын арада Қостанай мен Алматыда жұмыс істейтін автозауыттар бар. Сонымен қатар, 2029 жылға дейін $80 млрд. көлеміндегі Ұлттық инфрақұрылымдық жоспар жұмыс істейді
Вице-премьер 2025 жылы басталған «Бәйтерек» даму қаржы институтын капиталдандыру бағдарламасына ерекше назар аударды.
«Біз бүгінде күрделі қаржылық жағдайға және сыртқы экономикалық сын-қатерлерге қарамастан, Бәйтеректі капиталдандыруға триллион теңге салудамыз. Бәйтеректің 1-ден 7-ге арақатынасы бар тетіктері арқылы біз тағы 7 триллион тартамыз, оның 4 триллионы - экспортқа бағдарланған өндірістерді қолдау үшін валюталық ресурстар. Нәтижесінде 8 трлн теңгеге, бұл шамамен 15 миллиард долларды құрайды, біз экономиканың нақты секторының жобаларын биыл қаржыландырамыз. Бұл экономикаға қосымша серпін береді - биыл ІЖӨ-нің 1,3% -ға жуық өсімі. Бұл, шын мәнінде, мұнайға лайықты балама», деді Серік Жұманғарин
Серік Жұманғариннің айтуынша, көлік инфрақұрылымын дамыту экономикалық өсімнің негізгі факторы болып қала береді: 2025 жылы 13,1 мың шақырым автожол мен 4 мың шақырым теміржол салынып, жөнделеді. «Достық-Мойынты» учаскесінің құрылысы аяқталып келеді, ал келесі жылы «Мойынты-Қызылжар» учаскесі іске қосылады. «Бейнеу-Сексеуіл» жобасы ЕҚДБ мен ХҚДБ тарапынан қолдау тапқан, 800 млрд теңгеден астам қаржы бөлуге дайын екендігін растаған ортадағы дәліз мүмкіндіктерін күшейтеді. Сонымен қатар, вице-премьер автожолдарды күтіп ұстау ерекше тәсілді талап ететініне назар аударды, себебі көптеген автожолдар экономикалық жағынан өзін ақтамайды, олар бойынша мемлекеттік кепілдіктер көбінесе нақты міндеттемелерге айналады. Осыған байланысты инфрақұрылымдық дамуды жеделдететін теміржолдарға қызмет көрсету стандарттарымен салыстырылатын трассаларды ұстаудың өзге тетігін көздейтін ұсыныстар пакеті әзірленіп жатыр.
Бұған қоса министр халықаралық транзиттік бағыттарды дамыту перспективаларына жеке тоқталды. Транскаспий халықаралық көлік бағыты бойынша темір жол тасымалдарының көлемі 2025 жылы 7-10 млн тоннаға дейін өсу перспективасымен 4,5 млн тоннадан асады, бұл өнімді өткізуді қамтамасыз ету үшін әлемдік порттарға сенімді жолдар құрудың маңыздылығын көрсетеді. Осыған байланысты Ауғанстанмен CASA (Орталық Азия - Оңтүстік Азия) кең дәлізінің бір бөлігі болатын және Қазақстанды Түркіменстан, Ауғанстан және Пәкістан арқылы өтетін бағыттармен байланыстыруға мүмкіндік беретін «Тургунди - Герат» темір жолын салу туралы меморандумға қол қойылды.
Вице-премьердің пікірінше, бұл жобаларды алдағы 5-10 жылда іске асыру Қазақстанның жаңа экспорттық нарықтарға тұрақты шығуы және әртараптандыру жағдайында экономиканың тұрақты дамуын қамтамасыз ету үшін маңызды.
