Бүгінде музейдің баға жетпес мұрасы саналатын сәукеле музейге 90-жылдары келіп түскен.
«Әйел адамға арналған баскиімдердің ішіндегі ең әшекейлісі де, күрделісі де – осы сәукеле. Торғай үлгісінде жасалған бұл сәукеледегі әрбір өрнектің өзіндік мәні бар. Мысалы, төменгі жағындағы қатар-қатар орналасқан өрнектер адам баласының жаңа ғана тәй-тәй басқан қадамын көрсетеді. Одан жоғары сәукеленің орта тұсында әшекейге толы, әсерлі көрінетін ою-өрнектер жастық шақ, жарқын кезеңді – адам өмірінің ең мәнді сәттерін бейнелейді. Сәукеленің жоғарғы жағында әшекей-моншақтардың сиреуі – өмірдің базары тарқаған шақты меңзейді. Маңдай тұстан бастап аспанға қарай шаншыла созылған мұнара сынды әшекей адам жанының көкке көтеріліп бара жатқанын бейнелейтін нышан. Ал сәукелеге тағылған желек қалыңдықтың төркіннен жаңа жұртқа барып, жаңадан өмір пердесін ашатынын нұсқайды. Бір ғажабы, қарапайым ғана қалыңдық сәукелесіне адам өмірінің бүкіл философиясы сыйып кеткен», дейді музей маманы Батырлан Сағынтаев.
Батырланның айтуынша, Торғай өңірінде кезінде әйелдердің басына тағатын сұлама немесе сәукеле жаулық деп аталған баскиім үлгісі де болған. Оның негізін бірнеше қабат қағаздан жасаған қатты қаңқа құраған. Түрі жоғарыдан қиылған конус сияқты. Биіктігі – 40-50 см. Қаптама матасының артқы шеті емін-еркін арқаға түсіп кетеді. Мұндай жаулықтар көбіне маржан, моншақ, күміспен әшекейленген.
Қостанай облысы
