Жиында Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаев өңірлерді, оның ішінде ауылдық жерлерді дамытуға арналған маңызды міндеттерді айқындап берді. Мемлекет басшысы ауылды өркендету елдің стратегиялық мүддесі екеніне назар аударып, бұл ретте әкімдердің рөлі мен жауапкершілігін түбегейлі қайта қарау қажет екенін баса айтты.
Шын мәнінде, ауыл – ұлттың өзегі. Сондықтан ауылдың әлеуетін арттыру – тұтас ел дамуына ықпал ететін қадам. Сол себепті кейінгі жылдары ауылдарда инфрақұрылымды жаңғырту, білім беру, денсаулық сақтау салаларын жетілдіру, интернетке қолжетімділікті қамтамасыз ету, кәсіпкерлікті қолдау бағыттарында ауқымды жұмыс атқарылды. Мемлекет басшысы осы қарқынды жоғалтпай, әрі қарай да жүйелі, нақты және тиімді іс-қимыл қажет екенін тілге тиек етті.
Президент атап өткендей, бұл ретте ең маңызды міндеттердің бірі – жергілікті басқаруды күшейту. Ауыл әкімдерін тікелей сайлау аймақтардың саяси мәдениетін арттырып, әкімдерге жаңа жауапкершілік жүктеді. Алайда Мемлекет басшысы сайланған әкімдердің құзыреті толық айқындалмағанына, олардың қолында қажетті нақты тетіктердің жоқ екеніне назар аударды.
Қасым-Жомарт Кемелұлы бұл кемшілікті жою үшін ауыл әкімдерінің мәртебесін қарап, олардың өкілеттігін күшейтуді, артық әрі қайталанатын міндеттерді алып тастауды, мемлекеттік дерекқорларға қолжетімділікті қамтамасыз етуді, халық алдындағы есеп беруді заңмен бекітуді тапсырды. Бұл – әкімдердің жұмысын формалды емес, нақты нәтижеге бағыттайтын маңызды қадам.
Ауыл әкімдіктерінің қызметкерлерін қолдау шаралары да назардан тыс қалған жоқ. Сондай-ақ аудан әкімін сайлаудың тиімді-тиімсіз тұстарын мұқият саралау тапсырылды.
Жиында экономикалық дербестік мәселесіне де баса мән берілді. Президент ауыл бюджеттері әлі де жоғары деңгейдегі органдарға тәуелді екенін айтып, салықты табыс табатын жерде төлеу қағидатын енгізу және экологиялық айыппұлдар мен мүлік салығының бір бөлігін жергілікті бюджетке бағыттау тетіктерін қарастыруды жүктеді. Мұндай шаралар ауылдардың дамуына үлкен серпін беретіні анық.
Мемлекет басшысы ауыл шаруашылығын дамыту жолында кооперативтерді нығайту мәселесіне ерекше тоқталды. Қазіргі кооперативтердің көпшілігі толыққанды шаруашылық бірлігіне айналмай, делдалдық сипатта қалып отырғаны белгілі. Бұл – ауыл экономикасындағы басты тежеуші фактор. Сондықтан Президент кооперацияны ел бойынша жүйелі түрде кеңейту, «Ауыл аманаты» жобасын күшейту, ауыл бизнесіне қажетті инфрақұрылымды жаңарту керек екенін айрықша атап өтті.
Бүгін ерекше көңіл бөлінген тағы бір маңызды сала цифрландыру және жаңа технологияларға бейімделу бағыты болды. Мемлекет басшысы «Цифрлық Қазақстанды ауылдарсыз құру мүмкін емес», деп жергілікті әкімдерді ақпараттық жүйелермен жұмыс істеуге, деректерге негізделген шешім қабылдауға, жасанды интеллект дәуіріне дайын болуға шақырды. Бұл – ауыл мен қаланың даму деңгейін теңестіруге жол ашатын негізгі шарт.
Сонымен қатар Мемлекет басшысы елімізде жүргізіліп жатқан саяси реформаларға тоқталып өтті. Нақты айтқанда, бір палаталы Парламент құру бастамасы жөнінде пікір білдіріп, бұл «Күшті Президент – ықпалды Парламент – есеп беретін Үкімет» қағидатын орнықтыра түсуді көздейтін қадам екеніне назар аударды.
Жиында бір палаталы жаңа Парламентте Президент квотасы болмайтыны айтылды. Яғни барлық депутат бірдей тәртіппен сайланады. Осылайша, кәсіби депутаттық корпус қалыптасады. Аталған үдеріс еліміздің саяси жүйесін жаңғыртудың жаңа кезеңін бастайтыны сөзсіз.
Жалпы, мемлекет әрдайым ауылды қолдай береді. Президент бұл бағытта жаңа көзқарасқа, озық ойға және жаңартылған тәсілдерге басымдық берудің маңызы зор екенін айтты.
Ең басты мақсат – экономиканың тұрақты, сапалы өсімін қамтамасыз ету арқылы азаматтардың өмір сүру деңгейін арттырып, әл-ауқатын жақсарту. Осы жолда Парламент қолға алынған бастамаларды заңнамалық тұрғыдан қамтамасыз етуді жалғастыра береді.
Орталық пен өңірлер, оның ішінде ауылдық жерлер үйлесімді және жүйелі жұмыс жүргізсе, Мемлекет басшысы жүктеген міндеттерді сапалы әрі уақтылы іске асырып, көздеген мақсаттарға қол жеткіземіз. Сондықтан барлық әріптесімді осы істе белсенділік танытып, Президенттің бағдарламасын толық жүзеге асыру үшін бар күш-жігерді жұмылдыруға шақырамын.
Мәулен ӘШІМБАЕВ,
Сенат төрағасы
