
Мемлекет жәрдемге мұқтаж отбасыларға әлеуметтік төлемдерден бөлек те жан-жақты қолдау көрсетіп келеді. Мысалы, осы күнге дейін жетім балалар, көпбалалы, аз қамтылған, мүгедек бала тәрбиелеп отырған, тағысын-тағы осал топтағы отбасылар түрлі бағдарламалар арқылы жалға баспана алып, сонда тұрып келді. Яғни олар жалға алған баспанаға нарықтағы бағадан әлдеқайда аз ақы төлейтін. Осылайша, әлеуметтік осал топтағы отбасылар жалға алған пәтерде уақытша тұруға мүмкіндік алды. Қазір мұндай үйлерде 70 мыңнан астам адам тұрады. Осыған дейін сатып алу құқығынсыз жалға берілген пәтерде тұратын отбасылармен қоса, апатты тұрғын үйдің орнына деп ұсынылған баспанада тұратын отбасылар пәтерді заң жүзінде жекешелендіре алмайтын. Ал Президент қол қойған жаңа заң талаптары үй алуды көксеп жүрген талай шаңыраққа үміт сыйлағалы отыр.
Біз айтып отырған құжаттың жекешелендіруге қатысты нормалары былтыр желтоқсан айының басында қолданысқа енгенін ескерсек, тұрғындар өзгерістің шарапатын сол кезден-ақ көре бастады. Яғни тұрғын үй қорынан жалға алған үйді жекешелендіруге құқық берілді. Айталық, желтоқсаннан бері 400-ге жуық адам пәтерін жекешелендіріп үлгерген. Мысалы, жуырда Мәжіліс депутаты Ерлан Әбдиев әлеуметтік желідегі парақшасында Жадырасын Сәдуақасов есімді тұрғынның сатып алу құқығынсыз берілген пәтерін жекешелендіргенін жариялады. Қуанышты хабарды қарияға Ерлан Әбдиевтің өзі жеткізіп, үйдің дайын құжатын қолына ұстатқан.
– Жадырасын Сәдуақасов 2007 жылдан бері Астана қаласында I топ мүгедектігі бар тұлға ретінде үй кезегіне тұрған. 13 жыл кезек күтіп шаршаған ағамыз 2020 жылы сатып алу құқығынсыз пәтер беретін бағдарламаға қатысуға амалсыз бел буған. Ол кезде бағдарлама шарты бойынша үй мемлекеттің балансында, ағамыздың үйді жекешелендіруге құқы болмады. Былтыр Парламент осы санаттағы азаматтарға бағдарлама арқылы алған үйлерін тегін жекешелендіру құқығын беретін заң қабылдады. Президент заңға 4 желтоқсанда қол қойды. Содан беріде осы санаттағы көптеген азамат баспаналы болды. Бір қуантарлығы, мемлекеттен жалға алған пәтерді тегін жекешелендіретін тұлғалар саны 11 мың деп жобаланады. Бұл дегеніміз – 11 мың отбасы көптен күткен пәтер кілтін қолына алады деген сөз. Бұдан басқа санаттағы 30 мың азамат қалдық құнымен үйлерін жекешелендіре алады, – дейді Е.Әбдиев.
Талай жыл аңсаған арманына жеткен Жадырасын Сәдуақасов тұрғын үйге қатысты ойластырып отырған басқа да жоспарлары бар екенін жасырмайды. Қарттар үйінен пана тапқан ақсақал тұрғын үй шаршы метрін көбейтсе, немерелеріне оралғысы келеді. Себебі ай мен күннің аманында қарттар үйіне ауысуына үйдің тарлығы мәжбүрлепті. Міне, бұл, сатып алу құқығынсыз үйлі болған бір ғана адамның тағдыры, ал Жадырасын қария секілді болмаса да таршылықта күн кешіп жүрген қанша отбасы бар?
Осы тұста, түсініктірек болу үшін айта кетсек, азаматтардың кейбірі жалға алған үйінің құнын толық төлеп алса, тағы бір бөлігі қалдық құнымен жекешелендіре алады. I, II топтағы мүгедек жандар, соғыс ардагерлері, Чернобыль АЭС апатында болғандар, Семей ядролық полигоны мен Арал маңы экологиялық апатының зардабын көрген азаматтар үйін еш ақысыз тегін жекешелендіреді. Жадырасын ақсақал осы санатқа кіретін болған соң, сатып алу құқығынсыз тұрып келген пәтерін өз атына тегін ауыстырып отыр.