Мемлекет басшысы кеңесте жасанды интеллектіні енгізу күн құрғатпай қолға алынуы керек салаларды атап өтті. Солардың қатарында мемлекеттік қызметті жүзеге асырудың тиімділігін арттыру мәселесі де сөз болды. Яғни Президент мемлекетті басқару саласын одан әрі цифрландыру ісін екінші басымдық ретінде айтты. Қасым-Жомарт Тоқаевтың пікірінше, жасанды интеллект мемлекеттік органдардың жұмыс тиімділігін арттырады. Бұл – айдан анық дүние.
«Жасанды интеллект мемлекеттік аппараттың жұмысын мейлінше жеңілдетуі керек. Бұл – өте маңызды міндет. Қазақстанда қызметтердің басым бөлігі әлі де «цифрлық фиксация» күйінде. Яғни құжаттар электрондық түрде беріледі, өңделеді, бірақ рәсімдеудің өзі мемлекеттік қызметшінің араласуын талап етеді. Шын мәнінде, бұл – қағаз жүзіндегі бюрократияны цифрлық форматқа көшіру ғана. Бұдан тиімділік еш артқан жоқ. Біз жасанды интеллектіні қолданып, қандай қызметтерді толық өзгертуге болатынын нақты айқындап алуымыз керек. Ал одан босаған ресурстарды басқа да күрделі әрі пайдалы жұмыстарға жұмсауға болады. Сондықтан Үкімет үш айдың ішінде мемлекеттік қызмет көрсету саласына жасанды интеллектіні енгізу бойынша нақты шаралар әзірлеуі керек. Әсіресе өтініштерді қарау және шешім қабылдау жұмысында кеңінен пайдаланған жөн. Бізге тұтас мемлекеттік басқару жүйесінде қолдануға болатын нақты тетіктер өте қажет», деді Қ.Тоқаев.
Президент айтып отырған тетіктер – ол ЖИ көмегімен еңсерілетін жобалар. Осы ретте сала маманына қолқа салып, Мемлекет басшысының тапсырмасының маңызына тоқтала кетуін сұрадық. «TrustМе» жобасының негізін қалаушы, кәсіпкер Шыңғыс Дәулетбаевтың айтуынша, еліміз көштен қалмау үшін жасанды интеллектіні дамытып, мемлекеттік қызмет көрсету үдерісін оңтайландыра алады.
– Менің ойымша, жаңа технологиялар, стартаптар тыңнан табылған мұнай сияқты. Сондықтан біз мұндай жобаларды назардан тыс қалдырмауымыз керек. Мемлекет басшысы кеңесте: «Біз жасанды интеллект саласында бірқатар жетістікке қол жеткіздік, бірақ босаңсуға болмайды», деп атап өтті. Бұл пікірмен толық келісемін. Еліміз Еуразияның цифрлық хабына айналуға ниетті. Ол үшін елімізде «Astana Hub», «Astana International Financial Center» сынды тиісті цифрлық инфрақұрылым бар. Жалпы, жаңа технологияларды, оның ішінде жасанды интеллектіні дамыту бізге мемлекеттік қызмет көрсету үдерісін оңтайландыруға жол ашады, – дейді Ш.Дәулетбаев.
Ол теңізге шыға алмайтын біздің мемлекет сияқты дамушы елдер ақпараттық технологияларды дамыту арқылы қосылған құны жоғары тауарларды өндіруге мүмкіндік алады деген тұжырымын жеткізді.
– 5 тамызда Мемлекет басшысы «Қазір теңізге шығар жолымыз болмағанымен, келешекте амалын табамыз. Біз цифрландыруға инвестиция құйып жатырмыз. Астанада Alem.AI жасанды интеллект орталығы құрылды. Жуырда суперкомпьютер іске қосылды. Ғылыми ынтымақтастыққа әрдайым ашықпыз» деп мәлімдеме жасады. Бұдан мемлекетіміздің IT саласын дамытуға құлшынысы жоғары екенін көруге болады. Сонымен қатар бұған «Neo-Nomad Visa», «Digital Nomad Visa»-ны қосыңыз. Бұл бізге шетелден білікті және төлем қабілеті бар мамандарды тартуға, бәсекеге қабілетті жаңа цифрлық өнім шығаруға мүмкіндік береді, – деді Ш.Дәулетбаев.
Сондай-ақ ол «TrustМе» жобасының аясында мемлекетке жаңа шешімдерді ұсынғанын да жеткізді. Сол жобалар аясында кейбір мемлекеттік қызмет түрлерін жетілдіруге әбден болады.
– Биыл ақпанда Үкімет отырысына шақырту алдық. Онда цифрландыру мәселесі талқыланды. Бізбен қатар басқа да IT компаниялардың өкілдері сөз сөйледі. Премьер-министр Олжас Бектенов бізге сенім артып: «Осындай жас кәсіпкерлер елімізді алға сүйрейді. Сіздерде өнімді экспортқа шығару туралы жоспар бар. Сондықтан өз тарапымыздан қандай қолдау көрсетуге болатынын қарастырамыз», деп жобамызға қолдау білдірді. Кейін Үкімет «TrustМе» шешімдерін мемлекеттік секторға енгізу керек деген тапсырма да берді. Шынымды айтсам, мемлекеттік органдармен жұмыс істеу оңай емес. Аталған секторда біз аудит жүргізіп, біраз өзекті мәселенің бар екенін анықтадық. Біз оларды шеше аламыз деген ойдамын, – деді ол.
Осы орайда Шыңғыс Дәулетбаев өз сөзіне мысал да келтіре кетті.
– Мәселен, еңбекке жарамсыздық парағын алайық. Қазір сіз бұл анықтаманы алу үшін алдымен емханаға барасыз. Кейін оған қол қойдырып, жұмыс берушіге апарасыз. Ашығын айтқанда, уақытыңызды жұмсайсыз, арасында жүйкеңіз де жұқаруы мүмкін. Біздің «TrustМе» платформасында мұны тез атқаруға болады. Менің ойымша, аталған жоба арқылы жұмысты жеңілдетіп, мемлекеттік қызметтегі бюкратияны жеңуге, саладағы қызмет көрсету үдерісін оңтайландыруға мүмкіндік мол. Нәтижесінде, еліміздің цифрлық экономикасының дамуына өз үлесімізді қоса аламыз, – дейді «TrustМе» жобасының жетекшісі.
Сонымен қатар ол отандық өнімге мемлекеттің қолдауы ауадай қажет екенін де ашық айтты. Сол себепті де олар Президент пен Премьер-министрге арнайы хат та жазған. Қысқаша қайырсақ, хатта «TrustMe» жобасын жасанды интеллект, цифрландыру және технология экспортына арналған мемлекеттік бағдарламаларға енгізу мүмкіндігін, мемлекеттік органдар мен ұлттық компанияларда өздерінің шешімдерін қолдана отырып, қанатқақты жобаларды іске асыру мәселесін қарастыруды сұрапты.
Сондай-ақ әңгіме барысында Ш.Дәулетбаев мемлекет қаржысын тиімді игеру үшін салаға стартаптарды тартуды да ұсынды.
– Біріншіден, бұл стартаптар өз шешімдерін кейін басқа жекеменшік компанияларға да ұсына алады. Екіншіден, стартаптар шетелден инвестиция тарта алады. Мысалы, біздің «TrustMe» компаниясын айтуға болады. Үшіншіден, стартаптар кадр мәселесін тиімді шеше алады әрі жұмыс қарқыны жоғары болады және клиенттің мүддесін ойлайды, – дейді Ш.Дәулетбаев.
Оның пікірінше, BTS-Digital мен «Ұлттық ақпараттық технологиялар» АҚ сияқты мемлекеттік компанияларға бөлінген қаражатпен стартаптарға, яғни нарыққа берілетін қаржыны салыстыру қажет. Ол сондай-ақ министрліктер қай жобаға қаржы бөлу керектігін өзі таңдауы қажет екенін, сонда ғана нәтиже әлдеқайда жоғары болады деген ойын жеткізді.
