Фото: aikyn.kz
Не болып жатыр?
Bloomberg мәліметінше, Қазақстан Shell Plc және Exxon Mobil Corporation секілді мұнай-газ алпауыттарына қарсы екі ірі арбитраждық процесс бастаған. Талап сомасы ондаған миллиард доллармен бағаланып отыр.
Қазақстанның дәл Швейцариялық құқықтық алаңды таңдауы – компанияларға қысымды күшейтіп, қосымша стратегиялық тетік алуға мүмкіндік береді.
Нарық бұл қадамды мынадай белгі ретінде қабылдап отыр:
Қазақстан мұнай-газ саласындағы әріптестік шарттарын қайта қарау үшін құқықтық тетіктерді батыл пайдалануға дайын.
Мұның маңыздылығы неде?
- Ережелер өзгеруі мүмкін
Bloomberg атап өткендей, Қазақстан келіссөздерді жаңа құқықтық деңгейге шығарып, арбитражды тек талқылау құралы емес, ықпал ету механизмі ретінде қолдана бастады.
- Инвесторлар үшін тәуекелдер өсіп отыр
Халықаралық компаниялар енді мемлекет тарапынан құқықтық тұрғыдан күшейтілген қысым болуы мүмкіндігін есепке алуға мәжбүр.
- Салаға ықпалы
Егер Қазақстан өз талаптарын дәлелдеп, сотта басымдыққа ие болса, бұл жаһандық прецедентке айналуы ықтимал.
Бұл өз кезегінде ірі мұнай-газ жобаларындағы шарттарды қайта қарауда мемлекеттік құрылымдардың рөлін арттырады.
Алдағы уақытта не күтіледі?
Арбитраждық процестердің дамуы – мерзімдер, компаниялардың реакциясы, тараптардың ұстанымдары – негізгі назар нүктесіне айналады.
Инвесторлар мұқият бақылайды:
- Қазақстан талаптарын қалай негіздейді;
- Компаниялар қандай әрекет жасайды – сотқа дейінгі келісімге бара ма, әлде ұзақ сот процестерін таңдай ма.
Қазақстан үшін бұл – өз келіссөз позициясын күшейту және мұнай-газ секторындағы жаңа келісімдер бойынша құқықтық тетіктерді тиімді пайдалану мүмкіндігі.
