Абзал МАҚАШ
Абзал МАҚАШ«Egemen Qazaqstan»
24 материал табылды

Мәдениет • 22 Қазан, 2024

«Скафандр және көбелек» кітабы қалай жазылды

Ерік-жігері мықты адамның бағындырмайтын белесі жоқ. Алға қойған мақсатына жетпей қоймаған сондай жандардың бірі француз журналисі Жан-Доминик Боби.

Республика күні • 16 Қазан, 2024

«Қазақ газеттерінде» Республика күніне арналған жиын өтті

Астана қаласында орналасқан «Egemen Qazaqstan» газеті редакциясында «Республика күнін қалай атап өту керек?» деген тақырыпта қоғам белсенділерімен бірге дөңгелек үстел өтті. Алқаға саясаткер Оралбай Әбдікәрімов, экономист Сапарбай Жұбаев, «Қазақстандық қоғамдық даму институтының» басқарма төрағасы Нұрбек Мәтжани, саяси сарапшы Берік Бекжанов және Ы.Алтынсарин атындағы «Стратегия, ғылым және талдау» орталығының директоры Еркебұлан Аманқосов қатысты. Жиынды «Қазақ газеттері» ЖШС Бас директоры Дихан Қамзабекұлы жүргізді, деп хабарлайды Egemen.kz.

Энергетика • 08 Қазан, 2024

Қазақстан жылыту маусымына дайын ба?

Бүгін өткен Үкімет отырысында Өнеркәсіп және құрылыс министрі Қанат Шарлапаев «Жылыту маусымының басталуы» туралы баяндама жасады, деп жазады Egemen.kz. 

Референдум 2024 • 06 Қазан, 2024

Мәулен Әшімбаев: Әр азаматқа берілген үлкен мүмкіндік

Парламент Сенатының Төрағасы Мәулен Әшімбаев республикалық референдумға қатысты. Палата Спикері Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасында орналасқан №111 дауыс беру учаскесінде өз таңдауын жасады. , деп хабарлайды Egemen.kz. 

Әдебиет • 20 Қыркүйек, 2024

«Сары тентек» сарыны

Тентектіктің теориясы жоқ. Жүре келе жұғатын емес, туа сала тұнатын бұл мінезді ақын қауымының арқалап жүретіні бар. Буырқанып, бұрсанған бойындағы бұла күш ақылдың арнасына түссе, қаламынан күркіреген жыр туады. Алайда ақын өлеңді ешкімге де соқтықпай, момын қалпында жазса да болады емес пе? Орыс ақыны Сергей Есенин бұған былай деп жауап береді: «Жасырмаймын, тентек болған шығармын, жарқынырақ жану үшін мен, бәлкім». Қазақтың да Есенин секілді ақ сары жүзді ақыны бар. Ол өзінің асаулығын былай деп түсіндіреді: «Пәтуалы ақсақалы аз елде, мен еріксіз «Сары тентек» атандым». Біздің бүгінгі әңгімеміз қазақтың «сары тентегі» – ақын Қуаныш Мақсұтов хақында болмақ.

Аймақтар • 19 Қыркүйек, 2024

Журналист жазбалары: Ұлытау сапары

«Қазіргі Ұлытау – ежелгі рухани самғаулар мен саяси шоғыр­лануға куә болған қа­шанғы қара орын», дейді халық жазушысы Әбіш Кекілбайұлы. Әңгіме­міз­­дің әлқиссасын заманымыздың заңғар қайраткерінің осы пайымдауымен бас­­та­ғанды жөн көріп отырмыз. Алаштың аға тауы, даланың ақ отауы саналған қастерлі қоныс, қасиетті мекен адамзат тарихымен астасып жат­қан тамырлы тарихымен қымбат. Ол – тұтас қазақ халқының табысқан төбе­сі, ұйысқан іргесі. Өткен күннің көкжиегіне көз тастап, көңіл аударсаң, бұл жерге қай қағанат, қай хандық тағзым етпеді дерсіз. Әне, арбаға мүйізді жыл­қы жеккен «күнбасты адамның» кірмембес ауыр қолынан басталған тарихи тізбек сақтардың салқам керуенімен жалғасып, хан Жошы­ның ұлы­сына ұласып жөңкіп барады. Ал артынан... Ұлытаудың мәртебелі биігіне мәңгіліктің туын қадаймын деп салтанаты жарасып­ келе жатқан тәуелсіз еліміздің көрінісі менмұндалайтындай. Осы орайда Мемлекет басшы­сының «Ұлытау – 2019» халықаралық туристік форумында сөйлеген сөзі ойға оралады. «Тарихы терең Ұлытаудың қадір-қасиетін баға­лай білу – барша­мызға ортақ парыз. Сондықтан Ұлытаудың тарихы мен тағылымын жас­тар тәрбиесі мен отаншылдықты, ішкі туризмді дамытуға пайдалану керек», деген сөзі осы қасиетті мекенге жолға шығып, дала дидарын көзбен көріп, көңілмен түйсінуге бел буғызды.

Әдебиет • 29 Тамыз, 2024

Парасат поэмасы

Ақын – ұлт жанарынан адамзат қайғысын аңдай алатын азамат. Ондай тұлғаның жыры – ғибрат, сыры – ғибадат, мұңы мүбәрак болады. Төлтума болмысына тереңдеген сайын, ақынның да төрі биіктей береді. Қандай ба­ғытта қалам тербесе де, ондай ақынның жыр­ларында халықтың мұң-мүддесі жаңғырып тұрады. Қисапсыз қай­шылықтардың көркемдік көзәйнегіндегі көрінісі ха­лық жадында тамаша жат­талады. Себебі эсте­тиканың негізгі категория­сы – өнердің халықтығы. Қазақ әдебиетінде осындай ұстанымдағы қаламгерлер қатары аз емес. «Қазақтың дәл өзіндей қарапайым» жырларымен күрделі шындықтардың күретамырын дөп басатын Ғалым Жайлыбайдың шығармашылығы жоғарыдағы ойымызды қуаттап, сәуле түсіріп тұр. Иә, бұған дейін де ақын шығармашылығына танымдық барлау аз жасалған жоқ. Әйтсе де Ғ.Жайлыбай поэзиясына, әсіресе кейінгі жылдары жазылған сүйекті поэмаларына бүгінгі күннің биігінен қарап, зерделі зерттеулер жасау, сол арқылы адам мен заман келбетін анықтау – әдебиеттанудағы әлі де өзекті тақырыптардың бірі болып тұр.

Сұхбат • 21 Тамыз, 2024

Бекжан ӘБДУӘЛИҰЛЫ: Ономастика – елдігіміздің айғағы

Ономастика – барлық жалқы есімнің тілдік және танымдық сипа­тын анықтап, тарихын түгендеп, болашағын болжайтын сала. Президент Ұлттық құрылтайда бұл саланың мемлекеттік деңгейдегі маңыздылығын атап өтіп, жер-су атауларын ұлттық биіктен зерттеу керектігін ескерткен болатын. Қазір бұл ғылым елімізде қарқынды дамып келеді. Түйткілді түйіндер мен маңызды мәселелер қазақ ономастикасында жетерлік. Филология ғылымдарының докторы, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры Бекжан ӘБДУӘЛИҰЛЫ уақыт талабына сай туындап отырған ономастиканың үш бөліміне тиісті назар аударылмай отырғанын айтады. Олар: қалаішілік атаулар, далалық аймақтардағы географиялық нысандардың атаулары, шекара сыртындағы қазақ жер-су атауларының мәселесі.

Тағзым • 17 Тамыз, 2024

Рақымжан Тұрысбек, филология ғылымдарының докторы, профессор: Жүсіпбек – жантанушы жазушы

ХХ ғасыр басындағы қоғамдық қопарылыс пен саяси сапырылыс уақытында азаттық идеясының негізінде ұлттық әдебиет пен мәдениетке, сонымен қатар ұрпақ тәрбиесіне орасан зор еңбек еткен тұлға – Жүсіпбек Аймауытұлы. Ол – ақын, жазушы, драматург, аудармашы, сыншы, публицист ретінде ұлт руханиятын жаңа биікке көтерген қайраткер. Биыл Алаш ардағының дүниеге келгеніне – 135 жыл. Осы орайда қаламгер ғұмырнамасына қатысты екіұшты пікірлердің дұрыс-бұрыстығын анықтау мақсатында белгілі ғалым, профессор Рақымжан Тұрысбекпен сұхбаттастық.

Абай • 10 Тамыз, 2024

Дананың жүрегі

Ғұмырының соңғы бел-белесінде Абайдың ішкі әлемінде үлкен рухани реставрация жүреді. Қоғамды түзетпек болған хакім ендігі жерде өзімен айналысуды құп көреді. Осылайша, әлемді жөнге салу адамның өзін жөнге салуынан басталатынын іс жүзінде сезінеді. Ақыры «тірі адамның жүректен аяулы жері бола ма?» деп, оның көзін ашуға ­барын салады.