Осы тақырыпқа қатысты мәселелер Президент іс басқармасының Президенттік орталығында өткен гидтер мен экскурсия жетекшілерінің І форумында айтылды. Басқосуды Астана қаласының әкімдігі, «Астана даму орталығы» ЖШС, Астана гидтер клубы, Қазақстанның гидтер және экскурсоводтар одағы, «Kazakh Tourism» ҰК» АҚ бірлесіп ұйымдастырды. Жиынға Астана қаласында туристерге экскурсия жасаумен айналысып жүрген 100-ден аса азамат қатысты. ПІБ Президенттік орталығы директорының орынбасары Ботагөз Қайыпова экскурсия жетекшілерінің арқасында Президенттік орталыққа келетін қонақтардың көбейгенін атап өтті.
– Сапалы туристік сервис құру білікті кадрлар даярлау ісімен де тығыз байланысты. Яғни туристерге елдің бай мұрасын дұрыс көрсете алатын гидтердің жұмысын елеусіз қалдыруға болмайды. Гид-экскурсовод жай ғана жол көрсетуші емес, ол – қонақтардың санасына еліміз туралы жақсы ой қалыптастыратын «мәдени елші». Демек, қонақтардың сапары сәтті болмағы гидтердің кәсібилігіне, біліміне, шеберлігіне, тіпті жеке қасиеттеріне де байланысты. Жоғары білікті гид елдің тарихын, мәдениетін, этнографиясын және географиясын жақсы білуге тиіс. Президенттік орталық елорданың ең маңызды туристік нысандарының бірі ретінде мәдени туризмді дамытуға ерекше көңіл бөледі. Экскурсия жетекшілерінің кәсібилігінің арқасында орталық еліміздің саяси тарихына қызығушылық танытқан жастарға, зерттеушілерге, дипломатиялық делегацияларға, туристерге арналған мәдени ошаққа айналып келеді, – дейді Б.Қайыпова.
Астана қаласы Инвестициялар және кәсіпкерлікті дамыту басқармасы басшысының орынбасары Мақсат Жаңабаевтың айтуынша, былтыр елордаға келген туристер саны 2023 жылмен салыстырғанда 14% -ға өсіп, 1,5 млн адамды құраған. Олардың ішінде Қытай, Түркия, Ресей, Үндістан, Германия, Оңтүстік Корея, АҚШ-тан келген қонақтардың үлесі басым. Демек, қазір Астанада қазақ, орыс, ағылшын тілін білетін гидтерден бөлек, қытай, корей, үнді, түрік тілін білетін гидтерге де сұраныс жоғары. Аталған елдерден туристер топ болып келген соң, олар сапардың басы-қасында кәсіби маман жүргенін қалайды. Осы шетелдік қонақтарға елдің туристік әлеуетін барынша айшықтап көрсетуге келгенде гидтер мен экскурсия жетекшілерін аттап өте алмаймыз. Өйткені олар сапарлаған өлке туралы мазмұнды ақпарат ұсынғаннан бөлек, туристер қызығатын орындарды жақсы біледі. Біз қазір оқыған, курстан өткен, саланы ұңғыл-шұңғылына дейін зерттеген гидтер туралы айтып отырмыз. Олардың жұмысына оқымаған, оқыса да бірді-екілі курстан өтіп жұмыс істеп жүргендер кедергі болмауға тиіс. Осы ретте «Kazakh Tourism» ҰК» АҚ басқарма төрағасының орынбасары Даниел Сержанұлы былай дейді:
– Шетелдік туристерді қарсы алатын бірінші адам – гид. Гидтер қонақтардың сапары мағыналы, мазмұнды болуына әсер етеді. Қазір бұл бағытта еңбектенетін мамандардың тұрақтап қалмайтыны қынжылтады. 10 адам гидтің оқуын оқып, курстардан өтсе, оның төртеуі жұмыс істейді делік. Сол төртеудің өзі бірер жылда басқа салаға ауысып жататын сәттер жиі кездеседі. Еліміздің туристік әлеуеті артып келе жатқанын ескерсек, гидтердің, экскурсия жетекшілерінің мәртебесін қазірден көтеруіміз керек. Мәселеге «Kazakh Tourism» АҚ бейжай қарап отырған жоқ. Гидтер мен экскурсия жетекшілерінің басын қосатын цифрлық платформа әзірленіп жатыр. Гид мамандар осы арқылы бір жерден оқып, керек ақпаратын тауып, оған қоса оның қызметін растайтын жеке бейджін ала алады. Яғни басымдыққа ие болады. Бейджбен әрбір туристік нысанға тегін, емін-еркін кіреді. Бұдан басқа, заңнамалық тұрғыда гидтердің мәртебесін, негізгі құқықтарын бекіту жөнінде де жұмыс жүріп жатыр. Соның нәтижесінде, қонақтарға жол сілтейтін, сапалы, мазмұнды, өнімді қызмет көрсететін мамандардың саны артады деп ойлаймыз.
Гид болып жұмыс істеп жүрген жастар сұранысқа ие болуды ойласа, әуелі оқу мәселесіне қатысты талаптарды орындауы керек. Мысалы, шағын курстармен шектеліп, кеше жұмысқа кіріскен жас қаланың тарихы, негізгі туристік бағыттары туралы ақпаратты дәл тәжірибелі маман секілді білмейтіні анық. Сондықтан оқыған, өз жұмысын жақсы білетін гидтердің, экскурсия жетекшілерінің мәртебесін көтеріп, оларды ресми тіркелген гид ретінде дәрежесін арттыру құптарлық іс. Осылайша, оқымай, өз бетінше жұмыс істеп келген гидтер ысырылып қалады немесе сұраныста болуы үшін жаңа талаптарды орындауға бел буады. Еліміздің Алматыдан бөлек, барлық дерлік өңірінде туристік маусым қысқа. Күз, қыста ұлттық парктерге, тарихи-мәдени орындарға баратын қонақтар азаяды. Сол үшін де гид болып жұмыс істеп жүрген жастардың көпшілігі саланы қосымша жұмыс ретінде қарастырады.
Кездесуде қонақтар осы мәселемен қатар гидтер мен экскурсия жетекшілерін кәсіби даярлау, беделін арттыру, қоғамдық бірлестіктердің ұсынатын жеңілдіктері, қаржылық қызмет, салық мәселелері туралы да сөз қозғады.
