
Бүгінде экономика, бизнес, мемлекеттік қызмет, білім, ғылым, денсаулық сақтау салаларын цифрландыру қарқынды жүріп жатыр. Мәселен, Ғылым және жоғары білім министрлігінің мәліметінше, 30 жоғары оқу орнында жасанды интеллектіге қатысты 38 жаңа бағдарлама іске қосылған. Оның ішінде қолданбалы ЖИ, медицинадағы ЖИ, блокчейн инженериясы сияқты салалар бар.
Ал Денсаулық сақтау министрлігі жасанды интеллектіге негізделген 40-қа жуық стартап жобаны қабылдаған. Соның ішінде 15 жоба диагностикаға бағытталған екен. Бесеуі қанатқақты режімде сынақтан өтсе, екеуі клиникалық практикаға енгізілген. Президент тапсырмасына сәйкес, әлеуметтік маңызы жоғары алты жобаға ерекше қолдау көрсетіліп жатыр. Солардың бірі ЖИ-Терапевт – дауыс пәрмені арқылы медицина-лық құжаттарды автоматты түрде дайындайтын жасанды интеллект жүйесі. Ол науқастың емделу тарихын жазып, алдын ала диагноздар қояды және клиникалық ұсыныстарды қамтитын медициналық есепті автоматты түрде шығарады.
Мәдениет және ақпарат министрлігі де осы бағытта нақты шараларды қолға алып отыр. Мәселен, жалған контент пен дипфейктерді автоматты түрде анықтайтын цифрлық бастама іске қосылды. Сондай-ақ ақпараттық кеңістікті тәулік бойы қадағалайтын «Мерген» жүйесі заңға қайшы интернет-дүкендерді анықтап, бұғаттап отыр.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі «Skills.enbek» платформасын ЖИ негізінде толық жетілдірген. Бұрын курстарды іздеу мен жариялау қиындық тудырса, қазір жасанды интеллект резюме мен бос орындарды талдап, қолданушыға сәйкес курстарды өзі ұсынады. Сонымен қатар авторларға бағдарламаларын тіркеуге көмектеседі. Бүгінге дейін платформаның чат-боты мен сервистерін азаматтар алты жүз елу мыңнан астам рет пайдаланып үлгерген.
Бұдан бөлек, «SmartCity Astana» жобасы қаладағы өмір сапасын арттыруға бағытталған. Жоба аясында жасанды интеллект қолданылатын астананың цифрлық көшірмесі жасалады. Оған 100 мыңнан астам бейнебақылау камералары қосылып, қоғамдық орындардағы қауіптерді онлайн-режімде анықтап, жедел әрекет етуге мүмкіндік береді.
«AlemLLM» – қазақ тілінде жасалған ірі тілдік модель. Ол жоғары дәлдікке ие және жергілікті жағдайда қолдануға бейімделген. Модель қазір қолданыстағы ұқсас шешімдердің ішіндегі ең тиімдісі саналады әрі түрлі салада кеңінен пайдалануға бағытталған.
«AI Kitap» – жасанды интеллект негізіндегі цифрлық оқулықтар платформасы. Жүйе әрбір оқушының білім деңгейін, үлгерімін және жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оқу барысын жекелеген сипатта жүргізуге мүмкіндік береді.
«Baspana Hub» – тұрғын үйге қатысты барлық қажеттілікті онлайн форматта шешуге арналған цифрлық экожүйе. Жүйе арқылы азаматтар жылжымайтын мүлікті маркетплейс арқылы іздеп, сатып ала алады, мемлекеттік қызметтерді рәсімдейді, жөндеу жұмыстарына тапсырыс беріп, құрылыс материалдарын онлайн-смета арқылы алуға болады. Жоба сыртқы қаржы мен инвестиция тартпай-ақ іске асқан.
«Biny.co» – жүк тасымалы саласындағы отандық стартап. Жоба «Google for Startups» – «Silkway Accelerator» бағдарламасына қатысып, үздік үштікке кірген. Стартаптың клиенттері қатарында «QazPost», «Coca-Cola», «Gorilla Asia», «Zeta Trade» сияқты ірі компаниялар бар.
«Surfaice.pro» – отандық кәсіпкерлер Кремний алқабында құрған технологиялық компания. Жоба құрылыс саласына арналған инновациялық шешім әзірлеуде және АҚШ-тың бес штатында жұмыс істеп жатыр. Стартап «Big Sky Capital» және «Shadow Ventures» қорларынан 1,5 миллион доллар инвестиция тартқан.
«OlympIQ» – спорт саласын дамытуға бағытталған технологиялық платформа. Ол спорттағы аналитикалық, медициналық, ұйымдастырушылық және операциялық деректерді жасанды интеллект арқылы өңдеуге мүмкіндік береді.
Ерте кезеңде орман өртін анықтау жүйесі – бейнемониторинг, бейнеаналитика және жасанды интеллектіге негізделген жоба. Бұл жүйе өрт ошағына ден қою уақытын қысқартып, апаттың көлемі мен зардабын едәуір азайтады. Жоба қазірдің өзінде «Бурабай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркінде және «Ертіс орманы» мемлекеттік орман резерваты аумағында іске асырылып жатыр.
ЖИ-хаттамашы – мемлекеттік органдардағы жиналыс аудиожазбаларын мәтінге түсіріп, ресми хаттамаларды автоматты түрде әзірлейтін жасанды интеллект жүйесі. Бұл құжат айналымын жеделдетуге, қол еңбегін азайтуға және ақпараттың дәлдігі мен сақталуын қамтамасыз етуге бағытталған.
Радиологиялық зерттеулерді орталықтандыруға арналған жобалар – жасанды интеллектіні қолдана отырып, онкологиялық ауруларды ерте кезеңде анықтауға мүмкіндік береді. Бұл жүйе медициналық кескіндерді сақтап, өңдеуге арналған.