Фото: Ашық дереккөз
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі Мемлекеттік еңбек инспекциясы комитетінің дерегінше, жыл басынан бері өндірістік жарақаттану коэффициенті (1000 жұмыскерге шаққандағы жазатайым оқиғалардың жиілігі) 0,13 болды. Десе де, еліміздің өндірістік аймақтарында жұмыскерлердің жарақаттануы әлі де жоғары. Мәселен, Қарағанды облысында – 103, Шығыс Қазақстан облысында – 89, Павлодар облысында – 68, Ақтөбе облысында – 64, Атырау облысында – 48, Алматы қаласында 51 адам зардап шекті. Ең көп зардап шеккендер тау-кен металлургия өнеркәсібінде – 17,4 %, құрылыс саласында – 10,2%.
Жазатайым оқиғалар негізі-нен өндірістегі жұмыстың тиісті деңгейде ұйымдастырылмауы (34,2%), жәбірленушінің өрескел абайсыздығы (33,6%), еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау ережелерін бұзу (8,5%), жол қозғалысы ережелерін бұзу (7,8%) салдарынан болған.
Еңбекті қорғауға қатысты құқық қорғау органдарына 730 материал жіберілді, соның негізінде 211 қылмыстық іс қозғалды. Қауіпсіз еңбек жағдайын нығайту мен өндірістік жарақаттануды азайту – Үкімет пен Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің негізгі міндеттерінің бірі. Бес жылда мемлекеттік органдар мен жұмыс берушілердің еңбекті қорғауға қатысты қабылдаған кешенді шараларының нәтижесінде өндірістік жарақаттану деңгейі 6,7%-ға төмендеді. Профилактика мен бұзушылықтың алдын алу мақсатында 3 262 кәсіпорын қауіпсіздік пен еңбекті қорғау стандарттарын енгізді. 2019 жылдан бері «Нөлдік жарақат – Vision Zero» тұжырымдамасы 610 кәсіпорында белсенді жұмыс атқарылып келеді.
Бұдан бөлек, «Онлайн еңбек консультанты» электрондық сервисі іске қосылды. Ол жұмыскер мен жұмыс берушінің арасында қашықтықтан өзара әрекеттесуді қамтамасыз етіп, еңбек заңнамасының тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Сервис жұмыс берушінің еңбекті қорғау талаптарының сақталуын қарастырады. Іске қосылғалы 50 125 жұмыс беруші игілігін көрді.
2024–2030 жылдарға арналған қауіпсіз еңбек тұжырымдамасы негізгі 4 бағытты көздейді. Олар – тәуекелге бағдарланған тәсіл негізінде еңбекті қорғаудың ұлттық жүйесін жаңғырту, жұмыс орындарында тәуекелді төмендету жөніндегі шараларды экономикалық ынталандыру, кәсіби құзыреттіліктер мен ғылыми әлеуетті дамыту, сондай-ақ еңбекті қорғау саласындағы бақылау мен мониторингтің тиімділігін арттыру. Тұжырымдама өндірістік жарақаттану мен кәсіптік сырқаттанушылық деңгейін төмендетуге ықпал етеді.