Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
1020 материал табылды

Жәдігер • 09 Тамыз, 2024

Қаныштың домбырасы

Қазақтан шыққан ғұлама, Қа­зақ КСР Ғы­лым ака­де­мия­­сы­ның не­гі­зін қалау­шы һәм тұң­ғыш пре­зи­ден­­ті, минера­ло­гия ғылым­дары­­ның док­торы, КСРО Мем­ле­кет­тік сыйлығы­ның лау­реаты Қаныш Сәт­баев­тың домбырасы Алматы қаласындағы Мем­ле­кеттік орталық музей қо­рында «КП 16730/1» рет­тік нө­мірмен сақтаулы тұр.

Жәдігер • 07 Тамыз, 2024

Жошы ұлысының ақша айналымы

Еуразия аумағында билік жүргізген Жошы ұлысының ақша айналымы хақында айтудан бұрын сол тұста, яғни орта ғасырда дүниежүзілік сауда-саттық ісі қалай жүргізіліп келді дегенге тоқталған жөн. Бұл дәуірдің экономикасы мен ақша айналымын зерттеген америкалық тарихшы-социолог Жанет Абу - Лугодтың (Janet Abu-Lughod) тұжырымына назар аударсақ, ХІІІ ғасырдың екінші жартысында еуразиялық аумақта билік жүргізген Жошы ұлысының ықпалы нәтижесінде күллі әлемді қамтыған экономикалық саясатта бұрын-соңды болмаған бірнеше оң өзгеріс пайда болғаны туралы айтылыпты.

Жәдігер • 06 Тамыз, 2024

Тасқа салынған ежелгі сурет

Жуықта британдық беделді ғылыми-публицистикалық журнал «Nature» мен ағылшын тілінде ақпарат тарататын «Mail online» атты медиақауымдастық Индонезия елінің Сулавеси аралында орналасқан Леанг Карампунг үңгірінен 51 200 жыл бұрын салынған жартас суреті (петроглиф) табылғаны хақында тың жаңалық жариялады.

Табиғат • 02 Тамыз, 2024

Қырғи

Қырғи – жараты­лысы қар­шыға тұ­қым­дасқа жа­та­тын әдемі құс. Бірақ ол қар­­шы­ғадан кі­шірек, жа­ғал­­тай мен тұ­­­рым­­­­тай­дан үлкенірек болады. Еліміз­дің таулы өлкелері Алтай, Тарбағатай, Жетісу жерін мекендейді.

Руханият • 01 Тамыз, 2024

Жошы ұлысы туралы тың туынды

Францияның Шығыс Археология институты мен Оксфорд университеті бірлесіп атқарып жатқан «Көшпелілер империясы» жобасының белсенді мүшесі һәм Парис Нантерре университетінің профессоры Мари Фавэру ханым (Marie Favereau) үш жылдың алдында «Алтын Орда» (The Horde) атты кітап ­жазып, бұл туынды Гарвард университеті баспасынан жарық көрген болатын. Жаңа пайым, тосын көзқарас, тың деректерге құрылған бұл шығарма қазіргі таңда әлем назарын аударып отыр. Туынды үш жыл ішінде барлық Еуропа тілінде сөйледі. Ғалым өзінің жаңаша пайымы туралы әлемдік баспасөз беттеріне мақала жазып, телесұхбаттар беріп жүр. Осы дереккөздерді негізге ала отырып, аталған туындыны таныстыруды жөн көрдік.

Жәдігер • 27 Шілде, 2024

Алып домбыра

Жуықта кезекті еңбек демалы­сына шығып, кіндігім кесіл­ген Бай-Өлкеге бардым. Әдет­те­гідей аймақтық музейге бас сұқ­тым. Төрде тұрған алып дом­быра бірден көзге шалынды.

Білім • 20 Шілде, 2024

Телефонға тәуелділік. Одан қалай құтыламыз?

Елшіл ғалым, қоғам қайраткері Аманкелді Айталы марқұм көп жыл бұрын балаларға арналған заманауи мультфильмдерді қарап отырып, «біздің жас буынды ата-ана, мектеп-балабақша емес, америкалық режиссерлер тәрбиелеп жатыр» деген еді. Ол кез – қазіргідей смартфон әлі шықпаған тұс. Қазір тіпті қиын. Қоғамда «телефонға тәуелділік» дейтін ұғым пайда болды.

Қоғам • 19 Шілде, 2024

Қазақ күресінің қайраткері

Жуықта жақсы кітап жарық көрді. Туындының басты кейіпкері – қазақ күресінің жанашыры һәм 2004-2017 жылдары Дүниежүзілік қазақ күресі федерациясының президенті болған – Серік Төкеев. Бұл тұлға – шын мәнінде халқымыздың байырғы жекпе-жек өнері қазақ күресін жаңа заманға сай дамытуда ерен еңбек сіңірген адам.

Жәдігер • 16 Шілде, 2024

Садақтың сұғыны мен тобыршығы

Садақтың екі ұшындағы адырнаның ауыздығы кигізілетін тұстан бас­­тап тобыршықтың құйысқанына дейін қат­ты мүйіз, ағаш, сүйек жа­салып, сұғын­дыра қон­­ды­рылған бөлікті «сұ­­ғын» дейді.

Театр • 11 Шілде, 2024

Алтайдан ауған ел

Елорда төрінде орналасқан Қалибек Қуанышбаев атындағы қазақ Ұлттық музыкалық драма театрында «Алтайдан ауған ел» спектаклін көрермен назарына ұсынып келе жатқанына үш жылдың жүзі болды. Бұл туындыға арқау болған оқиға – өткен ғасырдың 30-40 жылдары қазіргі Шыңжаң өлкесінен ауып, Түркия еліне барған қазақтардың өмірі екен.