Жәнібек ӘЛИМАН
Жәнібек ӘЛИМАН«Egemen Qazaqstan»
331 материал табылды

Талбесік • 14 Маусым, 2024

Қорғалжын қоқиқаздары

Екі-үш күннен бері еліміздегі ақпарат көздері Қорғалжынға қоқиқаздар қонғанын жарыса жазып жатыр. Айдынға аққу-қаз қонғаны бір жаңалық болса, Астананың қапталындағы Қорғалжынға қоқиқаздың келгені одан кем түспейді. Біріншіден, қоқиқаз – өте сирек кездесетін өзгеше тұрпатты құс, әлем бойынша атаулы қанатты. Екіншіден, екі судың біріне қона бермейді. Үшіншіден, ерекше қорғауға алынған құстың қанатын талдырып, қазақ көлдерін сағалайтыны – айтарлықтай құбылыс, айрықша мәні бар оқиға.

Ұлттық спорт • 14 Маусым, 2024

Даланың дүбірлі додасы

Егемен елімізде ғана емес, әлемде теңдесі жоқ саналатын ең ұзақ қашықтағы «Ұлы дала жорығы» республикалық марафон-бәйгесінің үшінші маусымы ел жадында өшпестей сақталды десе болғандай. Алаш жұрты арғымақты алғаш ерттегенін шартарапқа және бір әйгіледі. Бірегей жобаның басы-қасында жүрген жанашыр азаматтар жарысты жоғары деңгейде ұйымдастырғаны содан білінеді. 500 шақырым бойы қатысушылардың жағ­дайын бақылауда ұстап, қауіпсіздігін қамтамасыз етті. Бұған жорықшылардың көтеріңкі көңіл күйі мен ұйым­дастырушыларға деген ыстық ықыласы айғақ.

Әдебиет • 13 Маусым, 2024

Даңқ драмасы

Қаламгер мен билеушінің даңқын салыстыруға келмейтін шығар. Әртүрлі пікір айтуға, қисын табуға болады, бірақ екеуі дүниенің ағы мен қарасындай екі бөлек нәрсе. Соған қарамастан, сонау ХІV ғасырдан бері Әмір Темір мен ақын Қожа Хафиз есімі ел жадында бірге жасап келеді. Хафиз таратқан ізгілік пен рух жасау керек еді де, Темір ұмытылу керек еді деп ойлайсыз... Кімнен үлгі аламыз, кімді үлгі тұтамыз?

Руханият • 30 Мамыр, 2024

Ғибратты ғұрыптарды мансұқтамайық

Жаһандық даму жылдамдап, бірегей мәдениеттердің басына су құюға айналғанда, өркениетті елдің дені етек-же­ңін қымтап жатқаны белгілі. Салт-дәстүрі мен ұлттық ерекшеліктерін сақтап, гүлдендіруді көздейді. Мәселен, корейлер ұлттық мәдениетін қаз-қалпында сақтау үшін байырғы ауылдарын сол қалпы ұстап отыр. Төбесі шөппен басылған қос секілді ескі үйлер әлі күнге тұр. Бізде бәрі құрып жатыр деуден аулақпыз, алайда айдың, күннің ама­нында ғұрыптық құндылықтарымызды бұрмалап, келемеждегендей жағдайлар әлеуметтік желілерді аралап жүр­гені белгілі. Бір бейнеде орта жастан асқан адамды бесікке құндақтап, астына «күйеуіңіз үй көрмесе, бөлеп қоятын бесік сатамын» деп жазыпты. Миллиондаған қаралым жинаған жария ма­зақты шығарушылардың ойын­да не барын білмедік. «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деген қазақтың жанды жері бесік екенін біле ме екен? Осы орайда мән-жайды айтып, ел таныған азаматтардың пікірін біліп көр­ген едік.

Таным • 24 Мамыр, 2024

Қыранның кегі

«Кереге қанат дала бүркіті көз ұшында қалықтап жүр» деп басталатын мә­тінді ұмыта қойған жоқ шығар бүгінгі орта жастан асқандар? Жазушы Ілияс Есенберлиннің Алтын Орда трилогиясының бі­рінші томындағы бірінші сөйлем және бастапқы тарау осы қыран мен Бату ханның айқасының негізінде тартыс­ты өрбиді. Қанаты керегедей бүркіт. Сонда киіз үйдің сұлбасы ұшқалы қомданған бүркіт пе деп қаласыз. Жиылып тұрған керегені жайып жіберсеңіз қанат болып шыға келеді. Десек те айтпағымыз басқа.

Қоғам • 24 Мамыр, 2024

Қалықтаған күй-құдірет

Қазақ музыкасына, әсіресе күй өнеріне Сәкен Сейфуллиннің қосқан үлесі аз емес. Жалғыз-ақ Әбікен Хасенұлы екеуінің дос-жар болғанын, ашаршылық жылдары Арқадан Алматыға жетіп жаны қалған күйшіні қамқорлығына алып, бағыт көрсеткенін, Затаевичтің «Қазақтың 1000 әні» жинағына бірнеше ән-күй жаздырғанын атаса да жеткілікті шығар. Қателеспесек, соның бірі – «Абылай хан атты әскерінің маршы» деп аталады. Музыкалық мұрамызға осыншама жанашырлықпен қараған, өзі де сазгер Сәкеннің 130 жылдығына орайластырылған «Күй құдіреті» атты жас күйшілердің қалалық байқауы Астанадағы С.Сейфуллин мұражайында өтті.

Әлем • 24 Мамыр, 2024

Әлем қараған алақандай түбек

Корея Республикасында, әсіресе мамыр айында мереке көп. Отбасы күні, мұғалімдер күні, тағысын тағылар. Биыл Будданың туған күні мен (15 мамыр) ұстаздар күні қабат келіпті. Будда күні корей халқы демалады, мұғалімдер күні - жұмыс. Бір жеті өтетін Будда күні бұл елде халықтың ынтымағын арттырып, отбасы институтын нығайтатын мерекеге пара-пар. Түрлі фестиваль аясында ел ұлттық танымдарымен қауышып, жас ұрпақ төл тарихымен табысады. Корейліктерде Будда танымы өзгеше, сенім мен ізгілік, ұлттық таным мен тәрбие ғана емес, ең бастысы күнделікті дағдыларға негізделген.

Әлем • 22 Мамыр, 2024

Көз жауын алған Корей түбегі

Біздің ұшақ көкке көтерілгенде Оңтүстік Корея ұйқыда жатса керек. Қазақстан уақытымен түнгі екілерде оянсақ, корей түбегінің аспаны аппақ, таң атып кетіпті. Қазақ даласында қас қарайғанда корейлер ұйқыдан тұрып, іске кірісе бастайды. Бұл ел бізден 4 сағат алда, «LG», «Samsung», «Hyundai», «Kia», тағы басқа компанияларын елестетсеңіз, осы 4 сағатыңыз қаншаға ұзарады? Қырық сағатқа ма, қырық жылға ма?

Ән • 03 Мамыр, 2024

Кененнің Көкшолағы

Кенен десек, көкейге бір­ден «Көкшолақ» келеді. Басқаны қайдам, бізге солай. Бала күніміз­ден «Көкшолақ» әнін тың­­дап, ақын өмірінен аз­ды-көпті хабарымыз бол­­ға­нын, әрине, мақтан тұ­та­мыз. «Ой жайлауы» мен «Бозторғайын» елден жырақ елсізде келсін-келмесін аңыратып салма­ған қазақтың қазақты­ғына күмәндануға болатын ертеректе. 90-жылдардың басында әнге ұйитын ха­лық бар-ды. Кенен әндерін ыңыл­­дайтын жандар кез­де­сетін.

Кино • 02 Мамыр, 2024

Бір тамшы махаббат

«Айка» деген атақты фильм естеріңізде шығар. Қандасымыз Самал Еслямова осы фильмдегі рөлі үшін халықаралық Канн кинофестивалінің «Үздік актриса» аталымын иеленіп, ата­ғы шыққан туындының арқауы – адам тағдыры. Мәскеу перзентханасында босанған қырғызстандық эмигрант – Айканың екінші атын «Тағдыр» деуге әбден болады. Тағдыр ма, талапай ма деп тағы ойлайсыз.