Жәнібек ӘЛИМАН
Жәнібек ӘЛИМАН«Egemen Qazaqstan»
326 материал табылды

Қоғам • 24 Мамыр, 2024

Қалықтаған күй-құдірет

Қазақ музыкасына, әсіресе күй өнеріне Сәкен Сейфуллиннің қосқан үлесі аз емес. Жалғыз-ақ Әбікен Хасенұлы екеуінің дос-жар болғанын, ашаршылық жылдары Арқадан Алматыға жетіп жаны қалған күйшіні қамқорлығына алып, бағыт көрсеткенін, Затаевичтің «Қазақтың 1000 әні» жинағына бірнеше ән-күй жаздырғанын атаса да жеткілікті шығар. Қателеспесек, соның бірі – «Абылай хан атты әскерінің маршы» деп аталады. Музыкалық мұрамызға осыншама жанашырлықпен қараған, өзі де сазгер Сәкеннің 130 жылдығына орайластырылған «Күй құдіреті» атты жас күйшілердің қалалық байқауы Астанадағы С.Сейфуллин мұражайында өтті.

Әлем • 24 Мамыр, 2024

Әлем қараған алақандай түбек

Корея Республикасында, әсіресе мамыр айында мереке көп. Отбасы күні, мұғалімдер күні, тағысын тағылар. Биыл Будданың туған күні мен (15 мамыр) ұстаздар күні қабат келіпті. Будда күні корей халқы демалады, мұғалімдер күні - жұмыс. Бір жеті өтетін Будда күні бұл елде халықтың ынтымағын арттырып, отбасы институтын нығайтатын мерекеге пара-пар. Түрлі фестиваль аясында ел ұлттық танымдарымен қауышып, жас ұрпақ төл тарихымен табысады. Корейліктерде Будда танымы өзгеше, сенім мен ізгілік, ұлттық таным мен тәрбие ғана емес, ең бастысы күнделікті дағдыларға негізделген.

Әлем • 22 Мамыр, 2024

Көз жауын алған Корей түбегі

Біздің ұшақ көкке көтерілгенде Оңтүстік Корея ұйқыда жатса керек. Қазақстан уақытымен түнгі екілерде оянсақ, корей түбегінің аспаны аппақ, таң атып кетіпті. Қазақ даласында қас қарайғанда корейлер ұйқыдан тұрып, іске кірісе бастайды. Бұл ел бізден 4 сағат алда, «LG», «Samsung», «Hyundai», «Kia», тағы басқа компанияларын елестетсеңіз, осы 4 сағатыңыз қаншаға ұзарады? Қырық сағатқа ма, қырық жылға ма?

Ән • 03 Мамыр, 2024

Кененнің Көкшолағы

Кенен десек, көкейге бір­ден «Көкшолақ» келеді. Басқаны қайдам, бізге солай. Бала күніміз­ден «Көкшолақ» әнін тың­­дап, ақын өмірінен аз­ды-көпті хабарымыз бол­­ға­нын, әрине, мақтан тұ­та­мыз. «Ой жайлауы» мен «Бозторғайын» елден жырақ елсізде келсін-келмесін аңыратып салма­ған қазақтың қазақты­ғына күмәндануға болатын ертеректе. 90-жылдардың басында әнге ұйитын ха­лық бар-ды. Кенен әндерін ыңыл­­дайтын жандар кез­де­сетін.

Кино • 02 Мамыр, 2024

Бір тамшы махаббат

«Айка» деген атақты фильм естеріңізде шығар. Қандасымыз Самал Еслямова осы фильмдегі рөлі үшін халықаралық Канн кинофестивалінің «Үздік актриса» аталымын иеленіп, ата­ғы шыққан туындының арқауы – адам тағдыры. Мәскеу перзентханасында босанған қырғызстандық эмигрант – Айканың екінші атын «Тағдыр» деуге әбден болады. Тағдыр ма, талапай ма деп тағы ойлайсыз.

Талбесік • 01 Мамыр, 2024

Тобылғыжарғанды неге ұмыттық?

Қазақ даласында қандай бренд бар? «Бізде мынадай бар, мынадай бар» деп көрсететіндей, мынау қазақтың өзінің ойлап тапқан төл мәдениеті деуге жілігі татитындай не бар? Домбыра, қобыз, киіз үй, қымыз, қамшы, асау үйрету, тағысын тағылар. Біліп қойыңыз, осылардың арасындағылардың кейінгі үшеуіне тобылғының қатысы бар. Қазақ аттан ауып, қолынан қамшы түскен соң, тобылғысын да ұмытуға айналды. Маусымы туған соң, амалы өтіп жатқан соң, мұны да еске салғанның артығы жоқ.

Қоғам • 01 Мамыр, 2024

Бесікті масқаралау – дәстүрді мансұқтау

«Жер астынан жік шықты, қос құлағы тік шықты» демеу­ші ме еді мұндайда. Негізі күлетін нәрсе емес. Жылағанда не табасыз? Мысқылдасаң – өз жұртың. Дегенмен алдын алған дұрыс-ау.

Әдебиет • 29 Сәуір, 2024

Бауырсақ керек, бауырсақ!

Әуезов кеңінен тоқталып жазуды армандап кеткен, ақын деп айқайлатып тақырып қоюға лайықты шайырдың бірі – Хамит Ерғалиев екені анық. Мұны ақын туралы мақаласында Ұлықбек Есдәулет жазыпты: «Ұлы Мұхтар Әуезов өмірден өтерінің аз-ақ алдында «Құрманғазы» поэмасының жалғасын оқып шығып: «Баяғы пікірім арықтаған жоқ, семірді. Алдымда шетелдерге сапарларым тұр. Содан оралысымен сенің осы дастаның туралы кеңінен толғап жазбақ ойым бар. Дастаныңдай өмір кеш!» деп құшақтаған екен», дейді Ұ.Есдәулет. Бүгінде есімі көп атала бермесе де, қазақ өлеңін бір биікке көтеріп, арнасынан асып-төгілген алапат ой мен сезімнің дүбірін Ерғалиев жырларынан табасыз. Сондықтан әңгіменің әлһамын осылайша Әуезовтің сөзімен бас­тап жатсақ, жастанып оқуға әбден лайықты шедевр шумақтар тақияңызға тар келмейді деп біліңіз.

Қоғам • 26 Сәуір, 2024

Сан қырлы қаламгер

Астанадағы Ұлттық ака­де­миялық кітапханада Қа­зақ­­­стан­ның халық жа­­з­у­­шысы, Мемлекет­тік­­ сыйлықтың лауреа­ты­ Сәкен Жүнісовтің 90 жыл­­­­дығына арналған «Сан­ қырлы Сәкен сері» ат­ты ғылыми-тәжі­ри­бе­лік конференция өтті.

Кино • 25 Сәуір, 2024

Басын жұтқан байғұс

Үш минутқа да толмайды екен ұзақтығы. Екі минут он жеті секунд қана. Бірақ британдықтар фильм деген айдар тағыпты. Екі жарым минуттың мөлшеріндегі түсірілім. Бейнеролик емес, бейнесюжет те емес – фильм. Қысқаметрлі бола ма, басқа анықтауыш қосыла ма, кино деген соң туындыға біз де назар тіктедік. Жілігі татымайды дей алмадық. Бір емес, екі емес, халықаралық төрт марапат беріліпті. Ағылшын режиссері Филип Сэнсом мен сценарист Олли Уильямстың бұл туындысының атауы да аса күрделі – «Қара құрдым», қыс­қаметрлі фильм 2008 жылы шығыпты жалғанның жарығына.