• 26 Қаңтар, 2017

Айлы түннің сәулесі

747 рет

көрсетілді

2 мин

оқу үшін

Egemen Qazaqstan

Былтыр ел Тәуелсіздігінің мерейтойына орай Алматыдағы Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер мұражайында бірқатар қылқалам шеберлерінің көрмесі өткен болатын. Олардың арасында Жұмахмет Мырзахметұлының «Тәуелсіз елімізге Алла жар болсын» атты жеке көрмесі есте қалыпты. Көрмеде суретшінің пейзаж жанрындағы туындылары шерулеткен еді. Жұмахмет Мырзахметұлы өзінің суреткерлік әлемі арқылы монументальды-декоративтік мәнерді ғана емес, символикалық-концептуальдық стилін танытқан талант иесі. Жалпы алғанда, суретшінің тақырыптық композициялық идеясы өте ауқымды және мағыналы. Соңғы көрмесінде суретшінің 60 туындысы қойылса, өзі де 45 жылдан бері 60-тан астам халықаралық, республикалық деңгейдегі көрмелерге қатысқан. Қылқалам шеберінің шығармаларынан дала иісі аңқиды. Тау бөктерлері алыстан мұнартып, ауылдың түтіні адамды өзіне тартады. Оның мың құбылған «Күннің батуы», «Жауынды күн», «Бұлтты күн», «Күзгі Көктөбе», «1-ші шағын аудан», «Айлы түн» сынды туындылары жаздың шуақты күндеріне шақырып, алыстан мұнарланған сағым лебін де сезінгендей боласың. Күн шұғылалы биік таулар, жайқалған ағаштар, өзен сылдыры мен желпіп соққан самал жел, таңсәрі, көкжиектегі күн, күннің батуы, бәрі-бәрі, әсіресе, қызыл-сары түстегі бұлттардың өзі де философиялық сырды ашып көрсетеді. Шебер жұмыс жасау үшін терең ойланады. Шығармаларының дені рухани тақырыпта жазылған. Әсіресе, қазақ елінің өткен өмірі туралы жазылған «Полигон», «Арал», «Қазақ Пирамидасы» және «ХХ ғасырдың нәубеті» атты туындысы дүниеге келді. Соңғы картинада қара қазан төңкеріліп, қара үйдің ойраны шығып, шаңырағы ортаға түскен. Екі шырақ жағылып, уыққа үш түрлі түстегі шүберек байланған. Қара қазан төңкерілгені – ашаршылықтың төнгені, шаңырақтың құлауы – отбасының о дүниеге кеткені. Жағылған шырақ келешек өмірге үміт береді. Ал уық басындағы шүберек қаза болған адамның жасына қарай байланатын болған. Жас жігіт қаза болғанда – қызыл, орта жастағы жігітке – қара, жасы келген қартқа ақ шүберек байланған. Осы тақырыпты көп зерттеп, жұмыс жасаған ойшыл суретші штрих-код жаңалығын ашты. Біздің дана халқымыз салт-дәстүрді жақсы сақтаған. Қаза болған адамға құрметпен қарау сауабын тигізеді. Ауыр тақырып болса да ұмытылған дәстүрді жаңғыртып келешек ұрпаққа үлгі беретін тарихи туындылар суретшінің жан дүниесінен жарып шыққан шығармалар екенін аңғарамыз. Айнаш ЕСАЛИ, «Егемен Қазақстан» АЛМАТЫ